5243 BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

5243

Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 27/11/2007 No : 2007/12937
Dayandığı Kanunun Tarihi : 9/6/1958 No : 7126
14/2/1985 No : 3152
13/12/1983 No : KHK/180
Yayımlandığı Resmî Gazetenin Tarihi : 19/12/2007 No : 26735
Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5 Cilt : 47
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler, Binaların Kullanım ve Tehlike Sınıfları
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; kamu kurum ve kuruluşları, özel kuruluşlar ve
gerçek kişilerce kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ve işletmenin, tasarımı, yapımı, işletimi,
bakımı ve kullanımı safhalarında çıkabilecek yangınların en aza indirilmesini ve herhangi bir
şekilde çıkabilecek yangının can ve mal kaybını en aza indirerek söndürülmesini sağlamak üzere,
yangın öncesinde ve sırasında alınacak tedbirlerin, organizasyonun, eğitimin ve denetimin usul ve
esaslarını belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Bu Yönetmelik;
a) Ülkedeki her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan işletmelerinde alınacak
yangın önleme ve söndürme tedbirlerini,
b) Yangının ısı, duman, zehirleyici gaz, boğucu gaz ve panik sebebiyle can ve mal
güvenliği bakımından yol açabileceği tehlikeleri en aza indirebilmek için yapı, bina, tesis ve
işletmelerin tasarım, yapım, kullanım, bakım ve işletim esaslarını,
kapsar.
(2) Karada ve suda, sürekli veya geçici, resmî veya özel, yeraltı veya yerüstü inşaatı ile
bunların ilâve, değişiklik ve onarımlarını içine alan sabit ve hareketli tesisler bu Yönetmeliğin
uygulanması bakımından yapı sayılır ve bu tesisler hakkında bu Yönetmeliğe göre işlem yapılır.
(3) (Değişik: 5/2/2018-2018/11347 K.) Türk Silahlı Kuvvetlerince kullanılan yapı, bina
ve tesisler ile eğitim ve tatbikat alanlarında uygulanacak yangın önlemleri, bu Yönetmelik
hükümleri de dikkate alınarak yapının özelliklerine göre Millî Savunma Bakanlığınca; nükleer
tesisler ile ilgili yangın güvenlik tedbirleri Türkiye Atom Enerjisi Kurumunca belirlenir.

5244
Dayanak
MADDE 3- (Değişik: 4/11/2020-31294/3167 K.)
(1) Bu Yönetmelik, 9/6/1958 tarihli ve 7126 sayılı Sivil Savunma Kanununun ek 9 uncu
maddesi ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci, 107 nci ve 508
inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Acil durum: Toplumun tamamının veya belli
kesimlerinin normal hayat ve faaliyetlerini durduran veya kesintiye uğratan ve acil müdahaleyi
gerektiren olayları ve bu olayların oluşturduğu kriz halini,
b) Acil durum ekibi: Yangın, deprem ve benzeri afetlerde binada bulunanların tahliyesini
sağlayan, olaya ilk müdahaleyi yapan, arama-kurtarma ve söndürme işlerine katılan ve
gerektiğinde ilk yardım uygulayan ekibi,
c) Acil durum planları: Acil durumlarda yapılacak müdahale, koruma, arama-kurtarma ve
ilk yardım iş ve işlemlerinin nasıl ve kimler tarafından yapılacağını gösteren ve acil durum
öncesinde hazırlanması gereken planları,
ç) Acil durum asansörü (İtfaiye asansörü): Binalarda bulunan, kullanımı doğrudan yangın
söndürme ve kurtarma ekiplerinin veya itfaiyenin denetimi altında bulunan ve ek korunum
uygulanmış olan özel asansörü,
d) Açık arazi işletmesi: Tabiat şartlarına açık olan ve otopark, tank sahaları, hurda
sahaları, kimyevi madde, kereste deposu, piknik alanı ve turistik tesis gibi amaçlarla kullanılan
muhtelif büyüklükteki arazi işletmesini,
e) Alevlenme noktası: Isınan maddeden çıkan gazların, bir alevin geçici olarak
yaklaştırılıp uzaklaştırılması sonucunda yanmayı sürdürdüğü en düşük sıcaklığı,
f) Apartman: İçinde bağımsız mutfak ve banyoya sahip en az üç mesken bulunan binayı,
g) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Atrium: İki veya daha çok sayıda katın içine
açıldığı, merdiven yuvası, asansör kuyusu, yürüyen merdiven boşluğu veya su, elektrik,
havalandırma, iklimlendirme, haberleşme, tesisat bacaları ve şaftlar hariç, üstü kapalı geniş ve
yüksek hacmi,
ğ) Basınçlandırma: Kaçış yollarındaki iç hava basıncını yapının diğer mekânlarındaki
basınca göre daha yüksek tutarak duman sızıntısını önleme yöntemini,
h) Bina yüksekliği: Binanın kot aldığı noktadan saçak seviyesine kadar olan mesafeyi
veya imar planında ve bu Yönetmelikte öngörülen yüksekliği,

5245
ı) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Bodrum katı: Su basman kotunun altında inşa
edilen, kısmen tabii veya tesviye edilmiş zemin altında kalan katı,
i) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Çıkmaz koridor mesafesi: Mekân içerisinden
mekânın koridora bağlanan kapısına kadar olan mesafe göz önüne alınmaksızın, kaçışta,
mekânların bağlı olduğu koridorun en uzak noktasından koridor boyunca bir çıkışa veya iki yönde
kaçış imkânına sahip olunan noktaya kadar olan mesafeyi,
j) Duman haznesi: İçinde dumanın toplanması amacıyla tavanda tasarlanan hacmi,
k) Duman kontrolü: Yangın hâlinde duman ve sıcak gazların yapı içindeki hareketini veya
yayılımını denetlemek için alınan tedbirleri,
l) Duman perdesi: Yükselen dumanın yanal yayılımını sınırlamak amacıyla tavanda sabit
konumda, uzaktan kapatılabilen veya bir algılayıcı uyarısıyla kapanan, yangına karşı dayanıklı
bölücü perdeyi,
m) Duman tahliyesi: Dumanın yapının dışına kendiliğinden çıkmasını veya mekanik
yollarla zorlamalı olarak atılmasını,
n) Duman yönlendirme bacası: Yangın hâlinde, dumanların istenilen yöne çekilerek
yangının genişlemesini önlemeye yönelik bacaları,
o) EN: Avrupa standartlarını,
ö) Güvenlik bölgesi: Binadan tahliye edilen şahısların bina dışında güvenli olarak
bekleyebilecekleri bölgeyi,
p) Islak borulu yağmurlama sistemi: Boruları sürekli olarak su ile dolu durumda tutulan
otomatik söndürme sistemini,
r) İlgili standart: Türk standartlarını, bu standartların olmaması hâlinde Avrupa
standartlarını, Türk veya Avrupa standartlarında düzenlenmeyen hususlarda, uluslararası
geçerliliği kabul edilen standartları,
s) Kademeli yatay tahliye: Kullanıcıların yangından uzaklaşarak aynı kat seviyesinde yer
alan yangın geçirimsiz komşu kompartımana sığınmasını,
ş) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Acil durum aydınlatması: Olağan aydınlatma
devrelerinin kesintiye uğraması hâlinde, armatürün kendi gücüyle veya ikinci bir enerji
kaynağından beslenerek sağlanan aydınlatmayı,
t) Kaçış (Yangın) merdiveni: Yangın hâlinde ve diğer acil hâllerde binadaki insanların
emniyetli ve süratli olarak tahliyesi için kullanılabilen, yangına karşı korunumlu bir şekilde
düzenlenen ve tabiî zemin seviyesinde güvenlikli bir alana açılan merdiveni,
u) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Kaçış uzaklığı: Herhangi bir katta bir mekân
içinde durulabilen en uzak noktada bulunan bir kullanıcının kendisine en yakın kat çıkışına kadar
almak zorunda olduğu yürüme yolunun uzunluğunu,
ü) Kaçış yolu: Oda ve diğer müstakil hacimlerden çıkışlar, katlardaki koridor ve benzeri
geçişler, kat çıkışları, zemin kata ulaşan merdivenler ve bina son çıkışına giden yollar dâhil olmak
üzere binanın herhangi bir noktasından yer seviyesindeki cadde veya sokağa kadar olan ve hiçbir
şekilde engellenmemiş bulunan yolun tamamını,
v) Kamuya açık kullanım: Binanın, herkesin giriş ve çıkışına açık olarak kullanılmasını,
y) Kamuya açık bina: Otel, sinema, tiyatro, hastane, lokanta, okul, yurt, lokal, işyeri, açık
ve kapalı spor tesisleri, eğitim ve dinlenme tesisi ve benzeri binaları,
z) Konut: Ticari amaç gözetmeksizin bir veya birçok insanın iş zamanı dışında barınma,
dinlenme ve uyuma amacıyla ikamet ettiği, imar planında bu amaca ayrılmış olan yeri,

5246
aa) Kullanıcı yükü: Herhangi bir anda, bir binada veya binanın esas alınan belirli bir
bölümünde bulunma ihtimali olan toplam insan sayısını,
bb) Kullanıcı yük katsayısı: Yapılarda kişi başına düşen kullanım alanının metrekare
cinsinden m2
/kişi olarak ifadesini,
cc) Kuru boru sistemi: Normalde içinde su bulunmayan, yangın hâlinde itfaiyenin zemin
seviyesinden su basabileceği boruyu,
çç) Kuru borulu yağmurlama sistemi: Çalışma öncesi, kontrol vanasından sonraki boru
hattı, basınçlı hava veya inert gaz ile dolu durumda tutulan otomatik söndürme sistemini,
dd) Korunumlu koridor veya hol: Bitişik olduğu mekânlardan yangına karşı dayanıklı
yapı elemanlarıyla ayırılmak suretiyle yangın etkilerinden korunmuş koridoru veya holü,
ee) Korunumlu merdiven: Yangına karşı dayanıklı bir malzeme ile çevrili veya yangından
etkilenmeyecek şekilde düzenlenen merdiveni,
ff) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Mevcut yapı: Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girmesinden önce yapı ruhsatı alınıp yapımı devam eden veya yapımı tamamlanan yapı, bina,
tesis ve işletmeyi,
gg) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Ortak merdiven: Birden çok sayıda kullanım
birimine hizmet veren ve kaçış merdiveni olarak da kullanılabilen bina merdivenini,
ğğ) Sertifika: Herhangi bir ekipman, malzeme veya hizmet için, Türk Standartları
Enstitüsü veya Türk Standartları Enstitüsü tarafından kabul gören uluslararası bir onay kuruluşu
tarafından test edilerek verilen ve ilgili standartlara uygunluğu gösteren belgeyi,
hh) Sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG): Petrolden ve doğalgazdan elde edilerek basınç
altında sıvılaştırılan propan, bütan ve izomerleri gibi hidrokarbonları veya bunların karışımını,
ıı) Site: Herhangi bir şekilde çevresinden ayrılan ortak kullanım alanları, güvenlik teşkilatı
ve sistemleri ile yönetim bütünlüğü olan konut veya işyeri topluluğunu,
ii) Son çıkış: Bir yapıdan kaçış sağlayan yolun yapı dışındaki yol ve cadde gibi güvenlikli
bir alana geçit veren bitiş noktasını,
jj) Sulu boru sistemi: Sürekli olarak su ile dolu durumda tutulan boruyu,
kk) Tek yönlü kaçış mesafesi: Bir mekân içindeki kişilerin sadece tek bir yönde hareket
ederek bir çıkışa veya alternatifli iki yönde kaçış imkânına sahip olduğu noktaya kadar olan
mesafeyi,
ll) TS: Türk Standartları Enstitüsünce yürürlüğe konulmuş Türk standartlarını,
mm) Yağmurlama (sprinkler) sistemi: Yangını söndürmek, soğutmayı sağlamak ve
gelişen yangını itfaiye gelinceye kadar sınırlamak amacı ile kurulan ve su püskürtmesi yapan
otomatik sistemi,
nn) Yangına karşı dayanım (direnç): Bir yapı bileşeninin veya elemanının yük taşıma,
bütünlük ve yalıtkanlık özelliklerini belirlenmiş bir süre koruyarak yangına karşı dayanmasını,
oo) Yangına tepki: Belirli şartlar altında bir ürünün yangına maruz kaldığında gösterdiği
tepkiyi,
öö) Yangın bölgesi (zonu): Yangın hâlinde, uyarı ve söndürme tedbirleri diğer
bölümlerdeki sistemlerden ayrı olarak devreye giren bölümü,
pp) Yangın kesici: Bina içinde, yangının ve dumanın ilerlemesini ve yayılmasını
belirlenmiş bir süre için durduran, yatay veya düşey konumlu elemanı,
rr) Yangın duvarı: İki bina arasında veya aynı bina içinde farklı yangın yüküne sahip
hacimlerin birbirinden ayrılması gereken hâllerde, yangının ilerlemesini ve yayılmasını
belirlenmiş bir süre için durduran düşey elemanı,

5247
ss) Yangın güvenlik holü: Kaçış merdivenlerine yangının ve dumanın geçişini engellemek için
yapılacak bölümü,
şş) Yangın kapısı: Bir yapıda kullanıcılar, hava veya nesneler için dolaşım imkânı sağlayan, kapalı
tutulduğunda duman, ısı ve alev geçişine belirli bir süre direnecek nitelikteki kapı, kapak veya kepengi,
tt) Yangın kompartımanı: Bir bina içerisinde, tavan ve taban döşemesi dâhil olmak üzere, her yanı en
az 60 dakika yangına karşı dayanıklı yapı elemanları ile duman ve ısı geçirmez alanlara ayrılmış bölgeyi,
uu) Yangın perdesi: Korunması gereken nesne, ürün veya alt yapının yangına karşı korunması veya
ısının yatay veya düşey olarak yayılmasını engellemek maksadıyla kullanılan özel donanımlı bariyerleri,
üü) Yangın tahliye projesi: Mimari proje üzerinde, kaçış yollarının, yangın merdivenlerinin, acil
durum asansörlerinin, yangın dolaplarının, itfaiye su verme ve alma ağızlarının ve yangın pompalarının
yerlerinin renkli olarak işaretlendiği projeyi,
vv) Yangın türü: Yanmakta olan maddeye göre;
1) A sınıfı yangınlar: Odun, kömür, kâğıt, ot, doküman ve plastik gibi yanıcı katı maddeler yangınını,
2) B sınıfı yangınlar: Benzin, benzol, makine yağları, laklar, yağlı boyalar, katran ve asfalt gibi yanıcı
sıvı maddeler yangınını,
3) C sınıfı yangınlar: Metan, propan, bütan, LPG, asetilen, havagazı ve hidrojen gibi yanıcı gaz
maddeler yangınını,
4) D sınıfı yangınlar: Lityum, sodyum, potasyum, alüminyum ve magnezyum gibi yanabilen hafif ve
aktif metaller ile radyoaktif maddeler gibi metaller yangınını,
yy) Yangın yükü: Bir yapı bölümünün içinde bulunan yanıcı maddelerin kütleleri ile alt ısıl değerleri
çarpımları toplamının, plandaki toplam alana bölünmesi ile elde edilen ve MJ/m2 olarak ifade edilen
büyüklüğü,
zz) Yapı sahibi: Yapı üzerinde mülkiyet hakkına sahip olan gerçek veya tüzel kişiyi,
aaa) Yapı sorumluları: Yapım işlerinde görev alan yapı müteahhidi, proje müellifi, tasarımcı, şantiye
şefi ve yapı denetimi kuruluşunu,
bbb) Yapı yüksekliği: Bodrum katlar, asma katlar ve çatı arası piyesler dâhil olmak üzere, yapının
inşa edilen bütün katlarının toplam yüksekliğini,
ccc) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yüksek bina: Bina yüksekliği 21.50 m’den, yapı
yüksekliği 30.50 m’den fazla olan binaları,
ççç) (Mülga: 10/8/2009-2009/15316 K.)
ddd) Yüksek tehlike: Yüksek tehlike sınıfına giren maddelerin üretildiği, kullanıldığı ve depolandığı
yerleri,
eee) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Dış yüzey cephe kaplaması: Yapıyı dış etkenlere karşı koruyan
yapının taşıyıcı sisteminin ve duvarlarının malzeme veya farklı malzeme katmanlarından oluşan sistem ile
kaplanmasını,
fff) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Gaz dedektörü: İlgili standardına uygun elektrik kesilmesine karşı
kendinden bataryalı algılama ve uyarı cihazını,
ggg) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Geleneksel cephe kaplaması: Bir yapıda taşıyıcı sistemi ve/veya
dış duvarları oluşturan yapı elemanlarının, arada havalandırma boşluğu teşkil edilmeyecek şekilde çeşitli yapı
malzemeleri kullanılarak kaplanmasını,
ğğğ) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Giydirme cephe: Binanın taşıyıcı sistemine kendine ait bir
konstrüksiyon yardımı ile asılı olarak yapının kabuğunu oluşturan, binanın yükünü almayan, önceden
üretilmiş değişik malzemelerden oluşan dış duvarları,
hhh) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Yapı malzemeleri: Bina ve diğer inşaat işleri de dâhil olmak
üzere, bütün yapı işlerinde kalıcı olarak kullanılmak amacı ile üretilen bütün malzemeleri,
ifade eder.

5248
İKİNCİ BÖLÜM
İlkeler, Görevler, Yetkiler, Sorumluluklar ve Yasaklar
İlkeler
MADDE 5- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Projeler, kanuni düzenlemeler yanında, yangına karşı güvenlik bakımından bu
Yönetmelikte öngörülen şartlara uygun değil ise yapı ruhsatı verilmez. Yeni yapılan veya proje
tadilatı ile kullanım amacı değiştirilen yapılarda bu Yönetmelikte öngörülen esaslara göre imalat
yapılmadığının tespiti hâlinde, bu eksiklikler giderilinceye kadar binaya yapı kullanma izin
belgesi veya çalışma ruhsatı verilmez.
(2) Tasarımcılar tarafından, bu Yönetmelikte hakkında yeterli hüküm bulunmayan
hususlarda ve metro, marina, helikopter pisti, tünel, stadyum, havalimanı ve benzeri kullanım
alanlarının yangından korunmasında Türk Standartları, bu standartların olmaması hâlinde ise
Avrupa Standartları esas alınır. Türk veya Avrupa Standartlarında düzenlenmeyen hususlarda,
uluslararası geçerliliği kabul edilen standartlar da kullanılabilir.
(3) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında proje ve yapım ile ilgili konularda tereddüde
düşülen hususlar Çevre ve Şehircilik Bakanlığının, diğer hususlar hakkında ise İçişleri
Bakanlığının uygulamaya esas olacak yazılı görüşü alınarak bu görüşlere göre işlem yapılır. (1)
Görev, yetki ve sorumluluk
MADDE 6- (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasından;
a) Yapı ruhsatı vermeye yetkili idareler,
b) Yatırımcı kuruluşlar,
c) Yapı sahipleri,
ç) İşveren veya temsilcileri,
d) Tasarım ve uygulamada görevli mimar ve mühendisler ile uygulayıcı yükleniciler ve
imalatçılar,
e) Yapı yapılmasında ve kullanımında görev alan müşavir, danışman, proje kontrol, yapı
denetimi ve işletme yetkilileri,
görevli, yetkili ve sorumludur.
(2) Yangın söndürme ve algılama, duyuru ve acil aydınlatma gibi aktif yangın güvenlik
sistemlerinin yeterli olmamasından; projenin eksik veya hatalı olması veya standartlara uygun
olmaması hâlinde proje müellifleri ve yapımın eksik veya hatalı olması veya standartlara uygun
olmaması hâlinde ise müteahhit veya yapımcı firma sorumludur. Sistemin uygun çalışmaması
işletmeden kaynaklanıyor ise, işletmeci kuruluş doğrudan sorumlu olur. Yangın güvenlik
sistemlerinin yaptırılmasının gerekli olduğu yapı sahibine yazılı olarak bildirildiği hâlde, yapı
sahibi tarafından yaptırılmamış veya standartlara uygun yaptırılmamış ise, yapı sahibi sorumlu
olur.
(3) Bu Yönetmelik hükümlerine uyulmaması sebebiyle meydana gelen yangın
hasarlarından dolayı;
a) Yapı inşasında yer alan yapı sahipleri, işveren ve işveren temsilcileri,
b) Tasarımda, uygulamada ve denetimde görevli mimar ve mühendisler,
c) Yapı denetimi kuruluşları,
ç) Müteahhitler, imalatçılar ve danışmanları,
kusurlarına göre sorumludur.

_____
(1) 4/11/2020 tarihli ve 31294 sayılı 3167 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Yönetmeliğinin 2 nci
maddesiyle bu fıkrada yer alan ““Bayındırlık ve İskân Bakanlığının,”” ibaresi “Çevre ve
Şehircilik Bakanlığının,” şeklinde değiştirilmiştir.

5249
(4) (Değişik: 12/3/2012-2012/2958 K.) Binaların yangın algılama ve söndürme projeleri,
tesisat projelerinden ayrı olarak hazırlanır. Bir kat alanı 2000 m2
’den fazla olan katların tahliye
projeleri, mimarî projelerden ayrı olarak hazırlanır. Tahliye projeleri diğer yapılarda mimarî
projelerde gösterilir. Projeler; ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır.
Yorumlanması gereken, açıklık gerektiren veya belirsiz olan konularda Çevre ve Şehircilik
Bakanlığının görüşü alındıktan sonra işlem ve uygulama yapılır.
(5) Yapı ruhsatı vermeye yetkili merciler; yangın söndürme, algılama ve tahliye
projelerinin ve uygulamalarının bu Yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığını denetler.
(6) Sigorta şirketleri, yangına karşı sigorta ettirme talebi aldıkları binalarda, tesislerde ve
işletmelerde, bu Yönetmelik hükümlerine uyulup uyulmadığını kontrol etmek mecburiyetindedir.
(7) Yangın güvenliği sistemlerinin teşvik edilmesi için, ilgili kanunlarda belirtilen vergi,
resim ve harçlar hariç olmak üzere, kamu kuruluşlarınca proje onay ve denetim hizmetlerinden
hiçbir şekilde vize, harç ve benzeri ad altında herhangi bir ücret talep ve tahsil edilemez.
Genel sorumluluklar ve yasaklar
MADDE 7- (1) Herhangi bir yerde kontrol dışı ateş yandığının veya duman çıktığının
görülmesi hâlinde, itfaiyeye haber verilir.
(2) Kamuya açık telefon ve ücretli telefon kabinlerinin içine, karayolları ve otobanların
şehir dışındaki uygun yerlerine, kamu binalarının, sitelerin ve diğer kurum ve kuruluşlara ait
binaların güvenlik ve kontrol sistemlerinin bulunduğu yerlere, kırmızı zemin üzerine fosforlu sarı
veya beyaz renkte itfaiyenin güncel telefon numarasının yazılması mecburidir. (1)
(3) Yangına müdahaleyi kolaylaştırmak bakımından, itfaiye araçlarının yapıya kolayca
yanaşmasını sağlamak üzere, yapıların ana girişine ve civarına park yasağı konulması ve bu
hususun trafik levha ve işaretleri ile gösterilmesi şarttır.
(4) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Toplam kapalı kullanım alanı 10000 m2
’den
büyük imalathane, atölye, depo, otel, motel, sağlık, toplanma ve eğitim binalarında, binaya ait
yangın tahliye projeleri, bina girişinde ve yangın sırasında itfaiyenin kolaylıkla ulaşabileceği bir
yerde bulundurulur. Bu projelerde; binanın kaçış yolları, yangın merdivenleri, varsa itfaiye
asansörleri, yangın dolapları, itfaiye su verme ağızları, yangın pompaları ile jeneratörün yeri
işaretlenir.
(5) Binada yangın çıkması hâlinde olaya müdahale eden acil durum ekipleri mahalli
itfaiye teşkilatı amirinin olay yerine gelmesinden itibaren onun emrine girerler ve ona her konuda
yardım etmek mecburiyetindedirler.
(6) Gerek bina acil durum ekiplerinin ve gerekse yangına müdahale eden itfaiye
ekiplerinin görev yaptıkları sırada, yetkili itfaiye amirince can ve mal güvenliğini korumak üzere
verilecek olan karar ve talimatlar, diğer kamu görevlilerince ve yangın güvenliği sorumlularınca
aynen yerine getirilir.
(7) Kamu görevlileri, bina kullanıcıları, bina görevlileri, gönüllü ekipler ve olay yerinde
bulunan herkes, itfaiye ekiplerinin görevlerini yerine getirmesine yardımcı olur ve çalışmaları
güçleştirici davranışlardan kaçınır.
–––––––––––––––––
(1) 16/3/2015 tarihli ve 2015/7401 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 2 nci maddesiyle bu
fıkrada yer alan ““YANGIN 110”” ibaresi “itfaiyenin güncel telefon numarasının” şeklinde
değiştirilmiştir.

5250
(8) Koru, park, bahçe ve piknik yerlerinde ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile işleticilere
ve vatandaşlara ocak yeri olarak ayrılmış yerler dışında ateş yakmak, ateşle ilgili işler yapmak ve
anız yakmak yasaktır. Kâğıt, plastik ve naylon gibi kolay yanan maddeler ile kıvılcımlı küllerin
ve sigara izmaritlerinin kapalı mekânlara, kapı önlerine, ormanlık alanlara, otoban, cadde ve
sokaklara atılması ve dökülmesi yasaktır.
(9) Araçların, sokak ve caddelerde yangın söndürme cihazlarının kullanılmasını ve itfaiye
araçlarının geçişini zorlaştıracak şekilde park edilmesi, itfaiye araçlarına yol verilmemesi, yaya
kaldırımını aşacak şekilde tabela ve afiş asılması, sergi açılarak yolun kapatılması ve dar
sokaklara araç park edilmesi gibi fiil ve hareketler yasaktır.
(10) Her türlü binada, açık arazide, tesiste, sokakta, caddede, meydan ve alanda bulunan
sabit ve seyyar yangın söndürme tesisat ve cihazlarını karıştırmak, bozmak, kırmak sökmek, içine
kâğıt ve paçavra gibi yabancı maddeler koymak veya bunları kullanılmayacak hâle getirmek
veyahut bozuk bir hâlde tutmak, her ne suretle olursa olsun yangın musluklarının önünü
kapatmak, bina önüne ip çekmek, tente asmak ve benzeri hareketler yapmak yasaktır. Yangın
söndürücü tesis ve malzeme, amacı dışında kullanılamaz.
(11) Yönetmeliğin bu bölümündeki maddelerinde yer alan yangın güvenliği, itfaiyeye
yardım ve yasaklar ile ilgili hususların uygulanmasından; kamu yapılarında binadaki en üst amir,
kat mülkiyeti tesis etmiş yapılarda yöneticiler ve site yöneticileri ve diğer binalarda ise, bina
malikleri sorumludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Binaların Kullanım Sınıfları
Kullanım sınıfları
MADDE 8- (1) Binaların kullanım özelliklerine göre sınıfları aşağıda belirtilmiştir:
a) Konutlar,
b) Konaklama amaçlı binalar,
c) Kurumsal binalar,
ç) Büro binaları,
d) Ticaret amaçlı binalar,
e) Endüstriyel yapılar,
f) Toplanma amaçlı binalar,
g) Depolama amaçlı tesisler,
ğ) Yüksek tehlikeli yerler,
h) Karışık kullanım amaçlı binalar.
(2) Binaların kullanım sınıfı ile ilgili olarak herhangi bir tereddüt doğduğunda, Çevre ve
Şehircilik Bakanlığının değerlendirmesine ve kararına uyulur. (1)
Konutlar
MADDE 9- (1) Konutlar; bağımsız bölüm sayısına göre, en çok iki bağımsız bölümü olan
bir ve iki ailelik evler ve üç veya daha çok bağımsız bölümü bulunan apartmanlar olarak tasnif
edilir.
Konaklama amaçlı binalar
MADDE 10- (1) Konaklama amaçlı binalar; konaklama hizmeti veya konaklama hizmeti
ile birlikte beslenme, eğlence, gösteri ve animasyon gibi hizmetlerden birinin veya birkaçının
sunulduğu yerlerdir. Oteller, moteller, termal tesisler, tatil köyü ve pansiyonlar, kampingler,
öğrenci yurtları, kamplar ve benzeri tesisler konaklama amaçlı binalardandır.
______
(1) 4/11/2020 tarihli ve 31294 sayılı 3167 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Yönetmeliğinin
3 üncü maddesiyle bu fıkrada yer alan ““Bayındırlık ve İskân Bakanlığının”” ibaresi
“Çevre ve Şehircilik Bakanlığının” şeklinde değiştirilmiştir.

5251
Kurumsal binalar
MADDE 11- (1) Kurumsal binalar ve bu binaların kullanım özellikleri aşağıda
belirtilmiştir:
a) Eğitim tesisleri: Eğitim ve öğretim faaliyetlerinin yürütüldüğü yerlerdir. Eğitim amaçlı
binalar; ilköğretim, ortaöğretim kurumları ve yüksek öğretim kurumları dâhil olmak üzere, altı
veya daha fazla kişi tarafından günde 4 saat veya daha fazla bir süre ile veya haftada 12 saatten
fazla bir süre ile eğitim amacı ile kullanılan binalar veya binaların bu amaçla kullanılan
bölümlerini kapsar. Anaokulları, kreşler, çocuk kulüpleri, özel eğitim kurumları, ilköğretim
okulları, ortaöğretim kurumları, dershaneler, kütüphaneler, yetiştirme yurtları, yatılı bölge
okulları, yüksek öğretim kurumları ve benzeri yerler bu sınıfa girer.
b) Sağlık hizmeti amaçlı binalar: Bedensel veya zihinsel bir hastalığın veya yetersizliğin
tedavisinin veya bakımının yapıldığı veyahut küçük çocuklar, nekahet hâlindeki kişiler veya
bakıma muhtaç yaşlıların bakımları için kullanılan ve dört veya daha fazla kişinin yatırılabildiği
binaları veya binaların bu amaçla kullanılan bölümlerini kapsar. Hastaneler, huzurevleri, çocuk
bakım ve rehabilitasyon merkezleri, dispanserler ve benzeri yerler bu sınıfa girer. Sağlık ocakları,
özel klinikler, revirler, teşhis ve tedavi merkezleri ve tıbbi laboratuvarlar da bu sınıftan sayılır.
c) Tutukevi, cezaevi ve ıslah evi binaları: Hürriyetleri kısıtlanmış veya güvenlik sebebiyle
hareketleri sınırlandırılmış kişilerin barındırıldığı binalardır. Ceza ve tutukevleri, nezarethaneler,
ıslah evleri ve benzeri yerler bu sınıfa girer.
Büro binaları
MADDE 12- (1) Büro binaları; ticaret amaçlı binaların kapsamına giren işler hariç olmak
üzere, iş amacı ile her türlü büro hizmetlerinin yürütüldüğü, hesap ve kayıt işlemlerinin ve benzeri
çalışmaların yapıldığı binalardır. Bankalar, borsalar, kamu hizmet binaları, genel büro binaları,
doktor ve diş hekimi muayenehaneleri gibi yerler bu binalardandır.
(2) Başka bir binanın bünyesinde büro hizmetleri için kullanılan bölümler, ana binanın
kullanım sınıflandırılmasına tabidir.
Ticaret amaçlı binalar
MADDE 13- (1) Ticaret amaçlı binalar; gıda, giyim, sağlık ve diğer ihtiyaç maddelerinin
toptan ve perakende olarak satıldığı yerlerdir. Mağazalar, dükkânlar, marketler, süpermarketler,
toptancı siteleri, sebze, meyve ve balık halleri, et borsaları, kapalı çarşılar, pasajlar, tamirhaneler,
yedek parça ve malzeme satış yerleri ile benzeri yerler ticaret amaçlı binalardır.
(2) Ticari malların satışı ile bağlantılı olarak kullanılan ve aynı binanın içinde bulunan
büro, depo ve hizmet amaçlı bölümler ticaret amaçlı bina sınıfına girer. Esas olarak başka bir
kullanım sınıfına giren bir binada bulunan küçük ticaret amaçlı bölümler, binanın esas kullanım
sınıflandırmasına ilişkin hükümlere tabi olur.
Endüstriyel yapılar
MADDE 14- (1) Endüstriyel yapılar; her çeşit ürünün yapıldığı fabrika ve işleme, montaj,
karıştırma, temizleme, yıkama, paketleme, depolama, dağıtım ve onarım gibi işlemlere mahsus
bina ve yapılardır. Her türlü fabrika, bıçkıhaneler, çamaşırhaneler, tekstil üretim tesisleri, enerji
üretim tesisleri, gıda işleme tesisleri, dolum ve boşaltım tesisleri, kuru temizleme tesisleri, maden
işleme tesisleri, rafineriler ve benzeri yerler bu sınıfa girer.

5252
Toplanma amaçlı binalar
MADDE 15- (1) Toplanma amaçlı binalar; tören, ibadet, eğlence, yeme, içme, ulaşım ve
araç bekleme gibi sebeplerle, 50 veya daha fazla kişinin bir araya gelebildiği bütün binaları veya
bunların bu amaçla kullanılan bölümlerini ifade eder. Toplanma amaçlı binalar şunlardır:
a) Yeme ve içme tesisleri: Beslenme ile ilgili hizmetlerin sunulduğu açık ve kapalı yerleri
kapsar. Kahvehaneler, çay bahçeleri, pastaneler, lokantalar, lokaller, fırınlar, kafeterya ve benzeri
yerler bu sınıfa girer.
b) Eğlence yerleri: Eğlence hizmeti veren açık ve kapalı yerleri kapsar. Sinemalar,
tiyatrolar, pavyonlar, gazinolar, tavernalar, barlar, kokteyl salonları, gece kulüpleri, diskotekler,
düğün ve nikâh salonları ve benzeri yerler bu sınıfa girer.
c) Müzeler ve sergi yerleri: Sanat ve bilim eserlerinin muhafaza ve teşhir edildiği yerleri
kapsar. Müzeler, sergi yerleri, müzayede yerleri, fuarlar ve benzeri yerler bu sınıfa girer.
ç) İbadethaneler: İbadet yapılan alanları ve benzeri yerleri kapsar. Camiler, kiliseler,
sinagoglar ile benzeri ibadet yerleri bu sınıfa girer.
d) Spor alanları: Spor yapılan alanları ve benzeri yerleri kapsar. Açık ve kapalı spor
alanları ve salonları ile benzeri yerler bu sınıfa girer.
e) Terminal ve garlar: Kara ve demiryolu araçlarının yolcu ve yüklerini indirip
bindirdikleri yerlerdir.
f) Hava alanları: Üzerindeki her türlü bina, tesis ve donanımlar dâhil olmak üzere, kısmen
veya tamamen uçakların iniş, kalkış ve yer hareketlerini yaparken kullanabilmeleri için yapılmış
alanlardır.
g) Limanlar: Gemilerin barındıkları, yük alıp boşalttıkları ve yolcu indirip bindirdikleri
yerlerdir.
(2) Herhangi bir binada toplanma amaçlı olarak kullanılan, ancak 50’den az kişinin
toplanmasına uygun olan bölümler, esas binanın kullanım sınıflandırılmasına tabidir.
Depolama amaçlı tesisler
MADDE 16- (1) Depolama amaçlı tesisler; her türlü mal, eşya, ürün, araç veya hayvanın
depolanması veya muhafazası için kullanılan bina ve yapıları ifade eder. Depolama amaçlı tesisler
şunlardır:
a) Depolar: Çeşitli mal, malzeme ve maddelerin gerektiğinde kullanılmak üzere muhafaza
edildiği yerlerdir. Silolar, tank çiftlikleri, basımevi depoları, antrepolar, ahırlar, ambarlar, eşya
emanet ve muhafaza yerleri, arşivler ve benzeri yerler bu sınıfa girer.
b) Otoparklar: Motorlu ulaşım ve taşıma araçlarının bekletildiği ve muhafaza edildiği
yerlerdir. Kapalı ve açık otoparklar, bina otoparkları, oto galerileri, kapalı taksi durakları ve
benzeri yerler bu sınıfa girer.
(2) Bir binanın içerisinde bulunan 50 m2’den küçük depolama amaçlı bölümler esas
binanın bir parçası olarak kabul edilir.
Yüksek tehlikeli yerler
MADDE 17- (1) Parlayıcı ve patlayıcı maddeler ile akaryakıtların imal edildiği,
depolandığı, doldurma-boşaltma ve satış işlerinin yapıldığı yerler yüksek tehlikeli yerler olarak
değerlendirilir. Aşağıda belirtilen yerler bu sınıfa girer.

5253
a) Parlayıcı ve patlayıcı gazlarla ilgili yerler, LPG, doğalgaz ve benzeri gazların
depolama, taşıma, doldurma-boşaltma ve satış işlerinin yapıldığı yerlerdir.
b) Patlayıcı maddelerle ilgili yerler, ısı ve basınç tesiri ile kolay tutuşabilen ve
patlayabilen maddelerin bulunduğu yerlerdir. Mermi, barut, dinamit kapsül ve benzeri maddelerin
imal ve muhafaza edildiği ve satıldığı yerler bu yerlerdendir.
c) Yanıcı sıvılarla ilgili yerler, yanıcı sıvıların üretildiği, depolandığı ve hizmete
sunulduğu satış tesisleri ve benzeri yerlerdir.
Karışık kullanım amaçlı binalar
MADDE 18- (1) Bir binada iki veya daha fazla kullanım sınıflandırılmasına tabi olacak
bölümler var ise ve bu bölümler birbirinden, daha yüksek tehlike sınıfına uygun bir yangın
bölmesi ile ayrılamıyor veya iç içe olması sebebiyle ayrı korunma tedbirlerini uygulamak
mümkün değil ise, daha yüksek koruma tedbirleri gerektiren sınıflandırmaya ilişkin kurallar bütün
bina için uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Tehlike Sınıflandırması
Bina tehlike sınıflandırması
MADDE 19- (1) Bina veya bir bölümünün tehlike sınıfı, binanın özelliklerine ve binada
yürütülen işlemin ve faaliyetlerin niteliğine bağlı olarak belirlenir. Bir binanın çeşitli
bölümlerinde değişik tehlike sınıflarına sahip malzemeler bulunuyor ise, su ve pompa kapasitesi
bina en yüksek tehlike sınıflandırmasına göre belirlenir.
(2) Binada veya bir bölümünde söndürme sistemleri ve kompartıman oluşturulurken,
tasarım sırasında aşağıdaki tehlike sınıflandırması dikkate alınır:
a) Düşük tehlikeli yerler: Düşük yangın yüküne ve yanabilirliğe sahip malzemelerin
bulunduğu, en az 30 dakika yangına dayanıklı ve tek bir kompartıman alanı 126 m2
’den büyük
olmayan yerlerdir.
b) Orta tehlikeli yerler: Orta derecede yangın yüküne ve yanabilirliğe sahip yanıcı
malzemelerin bulunduğu yerlerdir.
c) Yüksek tehlikeli yerler: Yüksek yangın yüküne ve yanabilirliğe sahip ve yangının
çabucak yayılarak büyümesine sebep olacak malzemelerin bulunduğu yerlerdir.
(3) Binada veya bir bölümünde, söndürme sistemleri tasarımında uyulacak bina tehlike
sınıflandırılması ile ilgili olarak kullanılan alanlar, Ek-1/A, Ek-1/B ve Ek-1/C’de gösterilmiştir.
İKİNCİ KISIM
Binalara İlişkin Genel Yangın Güvenliği Hükümleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Temel Hükümler
Binanın inşası
MADDE 20- (1) Bir bina, yangın çıkması hâlinde;
a) Binanın yük taşıma kapasitesi belirli bir süre için korunabilecek,
b) Yangının ve dumanın binanın bölümleri içerisinde genişlemesi ve yayılması
sınırlandırılabilecek,
c) Yangının civarındaki binalara sıçraması sınırlandırılabilecek,

5254
ç) Kullanıcıların binayı terk etmesine veya diğer yollarla kurtarılmasına imkân verecek,
d) İtfaiye ve kurtarma ekiplerinin emniyeti göz önüne alınacak,
şekilde inşa edilir.
Binaların yerleşimi
MADDE 21- (1) İmar planları yapılırken; konut, ticaret, sanayi ve organize sanayi gibi
fonksiyon bölgeleri arasında, yangın havuzları ve su ikmal noktalarının yapımına imkân verecek
şekilde yeşil kuşaklar ayrılması mecburidir.
(2) İmar planlarının tasarımında donatı alanları ile yerleşim fonksiyonları belirlenirken,
bina sınıflandırmalarındaki yangın tedbirleri esas alınır.
(3) Yeni planlanan alanlarda bitişik nizamda teşekkül edecek imar adalarının uzunluğu 75
m’den fazla olamaz. Uzunluğu 75 m’den fazla olan bitişik nizam yapı adalarında, yangına karşı
güvenliğe ve erişim kontrolüne ilişkin düzenlemeler yapılır ve alınması gereken tedbirler plan
müellifi tarafından plan notunda belirtilir.
(4) Plan yapımı ve revizyonlarında, planlama alanı ve nüfus dikkate alınarak, 0.05 m²/kişi
üzerinden itfaiye yerleri ayrılır.
Binaya ulaşım yolları
MADDE 22- (1) İtfaiye araçlarının şehrin her binasına ulaşabilmesi için, ulaşım
yollarının tamamında itfaiye araçlarının engellenmeden geçmesine yetecek genişlikte yolun
trafiğe açık olmasına özen gösterilir. Özellikle park edilmiş araçlar sebebiyle itfaiye araçlarının
geçişinin engellenmemesi için, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve bu Kanun uyarınca
çıkarılan yönetmeliklere göre, belediye trafik birimleri ile emniyet trafik şube müdürlüğü, normal
zamanlarda yolları açık tutmakla yükümlüdür. Bunlar, yangın anında ulaşımın sağlanması için,
park edilmiş araçlara veya özel mülkiyete zarar vermeyecek tedbirleri alarak ulaşım yollarını
açma yetkisine sahiptirler.
(2) İtfaiye araçlarının yaklaşabildiği son noktadan binanın dış cephesindeki herhangi bir
noktasına olan yatay uzaklık en çok 45 m olabilir.
(3) İç ulaşım yolları, herhangi bir binaya ana yoldan erişimi sağlayan yollardır. İç ulaşım
yollarında olağan genişlik en az 4 m ve çıkmaz sokak bulunması hâlinde en az 8 m olur.
Dönemeçte iç yarıçap en az 11 m, dış yarıçap en az 15 m, eğim en çok % 6 ve düşey kurp en az
R=100 m yarıçaplı olur. Serbest yükseklik, en az 4 m ve taşıma yükü 10 tonluk arka dingil yükü
düşünülerek en az 15 ton alınır.
(4) İç ulaşım yolundan binaya erişim için gerekli açılı mesafe, o bölgeye hizmet verecek
itfaiyede bulunan araçların erişim imkânlarından daha uzak ise, itfaiye aracının binaya
yanaşmasına engel olabilecek çevre veya bahçe duvarları, itfaiye aracı tarafından kolaylıkla
yıkılabilecek şekilde zayıf olarak yapılır. Bu şekilde zayıf olarak yapılan duvar bölümü, en az 8 m
uzunluğunda olur; kolayca görünebilecek şekilde kırmızı çapraz işaret konularak gösterilir ve
önüne araç park edilemez.
İKİNCİ BÖLÜM
Taşıyıcı Sistem Stabilitesi
Bina taşıyıcı sistemi stabilitesi
MADDE 23- (1) Bina taşıyıcı sisteminin yangın direncinin belirlenmesinde, yük taşıma
kapasitesi, bütünlüğü ve yalıtımı göz önüne alınır.

5255
(2) Bina taşıyıcı sistem ve elemanlarının, gerek bir bütün olarak ve gerekse her bir
elemanıyla, bir yangında insanların tahliyesi veya söndürme süresinde korunmaları için yeterli bir
zaman boyunca stabil kalmalarını sağlayacak şekilde hesaplanarak boyutlandırılması mecburidir.
(3) Yapı elemanları ile birleşik olarak kullanılan mamuller dâhil olmak üzere, yapı
elemanlarının yangın karşısındaki tepkileri ve dirençleri için ilgili yönetmelikler ve standartlar
esas alınır.
(4) Çevreye yangın yayma tehlikesi olmayan ve yangın sırasında içindeki yanıcı maddeler
çelik elemanlarında 540 0C üzerinde bir sıcaklık artışına sebep olmayacak bütün çelik yapılar,
yangına karşı dayanıklı kabul edilir. Alanı 5000 m2
’den az olan tek katlı yapılar hariç olmak
üzere, diğer çelik yapılarda, çeliğin sıcaktan uygun şekilde yalıtılması gerekir. Yalıtım, yangına
dayanıklı püskürtme sıva ile sıvama, yangına dayanıklı boya ile boyama, yangına dayanıklı
malzemeler ile çevreyi sarma, kutuya alma ve kütlesel yalıtım şeklinde yapılabilir.
(5) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Betonarme ve ön gerilmeli betondan mamul
taşıyıcı sistem elemanlarında ilgili yönetmelik ve standartlara uyulur. Çok katlı ve özellikle yatay
yangın bölmeli binalarda, sistem bir bütün olarak incelenir, eleman genleşmelerinin kısıtlandığı
durumlarda doğan ek zorlamalar gözönünde tutulur. Betonarme veya betonarme-çelik kompozit
elemanların Ek-3/B’ye göre 120 dakika yangına karşı dayanıklı olabilmesi için, en dıştaki çelik
profil veya donatının dış yüzü ile en dış beton lifi arasında kalan mesafe olan net beton ölçüsünün,
kolonlarda en az 35 mm, kirişlerde 25 mm ve döşemelerde ise en az 20 mm olması gerekir.
Yangına karşı dayanımı 120 dakikadan daha az olan betondan mamul taşıyıcı sistem
elemanlarında TS 500 standardına uyulur.
(6) Ahşap elemanların yangın mukavemet hesapları yanma hızına dayandırılır. Yanma
hızı 0.6 ilâ 0.8 mm/dak kabul edilip; ahşap elemanın bu şekilde azalan en kesitiyle ve güvenlik
katsayısı 1.00’e eşit alınarak, üzerine gelen gerçek yükü taşıyabildiği süre yangın mukavemet
süresi kabul edilir. En az 19 cm kalınlığında kagir taşıyıcı duvar, kemer, tonoz ve kubbeler, diğer
yönetmelik ve standartlara uygun inşa edilmiş olmaları kaydıyla, 4 saatten kısa süreli yangınlar
için ayrı bir kontrolü gerektirmez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yangın Kompartımanları, Duvarlar, Döşemeler, Cepheler ve Çatılar
Yangın kompartımanları
MADDE 24- (1) Yangın kompartıman duvar ve döşemelerinin yangına en az direnç
sürelerine Ek-3/B’de yer verilmiştir.
(2) İki veya daha çok bina tarafından ortak kullanılan duvarlar, kazan dairesi, otopark, ana
elektrik dağıtım odaları, yapı içindeki trafo merkezleri, orta gerilim merkezleri, jeneratör grubu
odaları ve benzeri yangın tehlikesi olan kapalı alanların duvarları ve döşemeleri kompartıman
duvarı özelliğinde olur.
(3) İki veya daha çok binaya ait müşterek duvarlar yangına dayanıklı duvar olarak inşa
edilir. İkiz evleri birbirinden ayıran her duvar yangın duvarı olarak inşa edilir ve evler ayrı binalar
olarak değerlendirilir.
(4) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Bina yüksekliği 21.50 m’den fazla olan konut
harici binalarda ve bina yüksekliği 30.50 m’den fazla olan konut binalarında belirtilen
yüksekliklerden daha yukarıda olan katlarında en çok üç kat bir yangın kompartımanı olarak
düzenlenir.

5256
(5) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Atriumlu bölümlere, sadece düşük ve orta
tehlikeli sınıfları içeren kullanımlara sahip binalarda müsaade edilir. Atrium alanının hiçbir
noktada 90 m2
’den küçük olmaması esastır. Alanı 90 m2
’den küçük olan atrium boşluklarının
çevresi her katta en az 45 cm yüksekliğinde duman perdesi ile çevrelenir ve yağmurlama sistemi
ile korunan binalarda duman perdesinden 15 ila 30 cm uzaklıkta, aralarındaki mesafe en çok 2 m
olacak şekilde yağmurlama başlığı yerleştirilir. Atriumlarda doğal veya mekanik olarak duman
kontrolü yapılır.
(6) Binalarda olması gereken en fazla kompartıman alanına Ek-4’de yer verilmiştir.
(7) Yangın kompartımanlarının etkili olabilmesi için, kompartımanı çevreleyen
elemanların yangına dayanıklılığı birleşme noktalarında da sürekli olur ve kompartımanlar
arasında yangına dayanıksız açıklıklar bulunamaz.
Yangın duvarları
MADDE 25- (1) Bitişik nizam yapıları birbirinden ayıran yangın duvarları, yangına en az
90 dakika dayanıklı olarak projelendirilir. Yangın duvarlarının cephe ve çatılarda göstermeleri
gereken özellikler ilgili maddelerde belirtilmiştir.
(2) Yangın duvarlarında delik ve boşluk bulunamaz. Duvarlarda kapı ve sabit ışık
penceresi gibi boşluklardan kaçınmak mümkün değil ise, bunların en az yangın duvarının
direncinin yarı süresi kadar yangına karşı dayanıklı olması gerekir. Kapıların kendiliğinden
kapanması ve duman sızdırmaz özellikte olması mecburidir. Bu tür yarı mukavemetli boşlukların
çevresi her türlü yanıcı maddeden arındırılır. Su, elektrik, ısıtma, havalandırma tesisatının ve
benzeri tesisatın yangın duvarından geçmesi hâlinde, tesisat çevresi, açıklık kalmayacak şekilde
en az yangın duvarı yangın dayanım süresi kadar, yangın ve duman geçişine karşı yalıtılır.
(3) Yüksek binalarda, çöp, haberleşme, evrak ve teknik donanım gibi, düşey tesisat şaft ve
baca duvarlarının yangına en az 120 dakika ve kapaklarının en az 90 dakika dayanıklı ve duman
sızdırmaz olması gerekir.
Döşemeler
MADDE 26- (1) Bütün döşemelerin yangın duvarı niteliğinde olması gerekir.
Döşemelerin yangına dayanım sürelerine Ek-3/B’de yer verilmiştir. (Ek cümleler: 16/3/2015-
2015/7401 K.) Kat döşemelerinde ön dökümlü olmayan dişli döşeme kullanılan betonarme
binalarda, dişlerin arasına konulan dolgu malzemesi en az zor alevlenici olmalıdır. Normal
alevlenici sınıfına tabi dolgu malzemesi kullanılan durumlarda, dolgu malzemesi ile tavan
kaplama malzemelerinin birlikte oluşturduğu sistemin en az zor alevlenici ve yangına dayanım
sınıfının Ek-3/B’ye uygun olduğunun, ilgili standartlar kapsamında akredite bir laboratuvar
tarafından sertifikalandırılması ve piyasaya arz dokümanında sistem detayının yer alması gerekir.
(2) Döşeme kaplamaları en az normal alevlenici, yüksek binalarda ise en az zor alevlenici
malzemeden yapılır.
(3) Döşeme üzerinde kolay alevlenen malzemeden ısı yalıtımı yapılmasına, üzeri en az 2
cm kalınlığında şap tabakası ile örtülmek şartı ile müsaade edilir.
(4) Ayrık nizamda müstakil konutlar dışındaki binaların tavan kaplamaları ve asma
tavanlarının malzemesinin en az zor alevlenici olması gerekir.

5256-1
(5) (Ek: 10/8/2009-2009/15316 K.) Su, elektrik, ısıtma ve havalandırma tesisatı ile
benzeri tesisatların döşemeden geçmesi hâlinde, tesisat çevresi, açıklık kalmayacak şekilde en az
döşeme yangın dayanım süresi kadar, yangın ve duman geçişine karşı yalıtılır.
Cepheler
MADDE 27- (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.)
(1) Dış cephelerin, bina yüksekliği 28.50 m’den fazla olan binalarda zor yanıcı
malzemeden ve diğer binalarda ise en az zor alevlenici malzemeden olması gerekir. Alevlerin bir
kattan diğer bir kata geçmesini engellemek için iki katın pencere gibi korumasız boşlukları
arasında, düşeyde en az 100 cm yüksekliğinde yangına dayanıklı cephe elamanıyla dolu yüzey
oluşturulur veya cephe iç kısmına en çok 2 m aralıklarla cepheye en fazla 1.5 m mesafede
yağmurlama başlıkları yerleştirilerek cephe otomatik yağmurlama sistemi ile korunur.
(2) Geleneksel cephe sistemleri;
a) Isı yalıtım malzemesi, ısı yalıtım yapıştırıcısı, dübel, sıva filesi, sıva ve benzeri diğer
teçhizat kullanılarak teşkil edilen ısı yalıtım sistemi uygulandığında, sistem, ilgili standartlar
kapsamında akredite bir laboratuvar tarafından sertifikalandırılmalıdır. Sertifikalandırılan sistem
detayları ve teknik özellikleri piyasaya arz dokümanlarında yer alır.
b) Dış cephesi zor alevlenici malzeme veya sistemden oluşan, yüksekliği 28.50 m’den az
olan binalarda, tabii veya tesviye edilmiş zemin kotu üzerindeki 1.5 m mesafe hiç yanmaz
malzeme ile kaplanmalı; bina yüksekliği 6.50 m’den fazla olan binalarda pencere ve benzeri
boşluklarının yan kenarları en az 15 cm ve üst kenarı en az 30 cm eninde hiç yanmaz malzeme ile
yangın bariyerleri oluşturulmalıdır.
c) Farklı yüksekliğe sahip bitişik nizamdaki yapılarda, alçak binanın çatı hizasındaki
yüksek bina katının dış cephe kaplaması hiç yanmaz malzeme veya sistem ile kaplanmalıdır.
(3) Giydirme cephe sistemleri;
a) Cephe elemanları ile alevlerin geçebileceği boşlukları bulunmayan döşemelerin
kesiştiği yerler, alevlerin komşu katlara atlamasını engelleyecek şekilde döşeme yangın
dayanımını sağlayacak süre kadar yalıtılır.
b) Derzleri açık veya havalandırmalı giydirme cephe sistemli binalarda kullanılan cephe
ve yalıtım malzemeleri en az zor yanıcı olmalıdır.
Çatılar
MADDE 28- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Çatıların inşasında;
a) Çatının çökmesi,
b) Çatıdan yangının girişi ve çatı kaplaması yüzeyinin tutuşması,
c) Çatının altında ve içinde yangının yayılması,
ç) Çatı ışıklığı üzerindeki rüzgâr etkileri,
d) Çatı ışıklığından binaya yangının geçmesi,
e) Yangının çatı kaplamasının dış yüzeyi üzerine veya katmanlarının içerisine yayılması
ve alev damlalarının oluşması,
f) Bitişik nizam binalarda, çatılarda çıkan yangının komşu çatıya geçmesi,
ihtimalleri göz önünde bulundurulur.

5257
(2) Çatı kaplamalarının BROOF sınıfı malzemelerden, çatı kaplamaları altında yer alan
yüzeyin veya yalıtımın en az zor alevlenici malzemelerden olması gerekir. Ancak, çatı kaplaması
olarak yanmaz malzemelerin kullanılması durumunda üzerine çatı kaplaması uygulanan yüzeyin
en az normal alevlenen malzemelerden olmasına izin verilir.
(3) Yüksek binalarda ve bitişik nizam yapılarda;
a) Çatıların oturdukları döşemelerin yatay yangın kesici niteliğinde,
b) Çatı taşıyıcı sistemi ve çatı kaplamalarının yanmaz malzemeden,
olması gerekir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Binalarda Kullanılacak Yapı Malzemeleri
Binalarda kullanılacak yapı malzemeleri
MADDE 29- (1) (Mülga: 16/3/2015-2015/7401 K.)
(2) Yangına karşı güvenlik bakımından, kolay alevlenen yapı malzemelerinin inşaatta
kullanılmasına müsaade edilmez. Kolay alevlenen yapı malzemeleri, ancak, bir kompozit içinde
normal alevlenen malzemeye dönüştürülerek kullanılabilir.
(3) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Duvarlarda iç kaplamalar ile içte uygulanacak ısı
ve ses yalıtımları; en az normal alevlenici, yüksek binalarda ve kapasitesi 100 kişiden fazla olan
sinema, tiyatro, konferans ve düğün salonu gibi yerlerde ise en az zor alevlenici malzemeden
yapılır.
(4) Yüksek binalarda ıslak hacimlerden geçen branşman boruları hariç olmak üzere, 70
mm’den daha büyük çaplı tesisat borularının en az zor alevlenici malzemeden olması gerekir. (Ek
cümle: 16/3/2015-2015/7401 K.) Normal alevlenici malzemeden pis su tesisat borusu
kullanılması halinde, pis su borusu kat geçişlerinde yangın kompartıman duvarının yangına
dayanım süresi kadar yangına dayanım sağlayacak yangın kesicileri kullanılır.
(5) Yapı malzemelerinin yangına tepki sınıflarının belirlenmesinde ilgili yönetmelik ve
standartlar esas alınır.
(6) Malzemelerin yanıcılık sınıflarını gösteren tablolar aşağıda belirtilmiştir.
a) Ek-2/A’da döşeme malzemeleri hariç olmak üzere, yapı malzemeleri için yanıcılık
sınıfları,
b) Ek-2/B’de döşeme malzemeleri için yanıcılık sınıfları,
c) Ek-2/C’de yanıcılık sınıfı A1 olan yapı malzemeleri,
ç) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Ek-2/Ç’de TS EN 13501-1 ve TS EN 13501-5’e
göre malzemelerin yanıcılık sınıfları.
(7) Yangına dayanım sembollerini ve sürelerini gösteren tablolar aşağıda belirtilmiştir:
a) Ek-3/A’da yapı elemanlarının yangına dayanım sembolleri,
b) Ek-3/B’de yapı elemanlarının yangına dayanım süreleri,
c) Ek-3/C’de bina kullanım sınıflarına göre yangına dayanım süreleri.

5258
ÜÇÜNCÜ KISIM
Kaçış Yolları, Kaçış Merdivenleri ve Özel Durumlar
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Kaçış güvenliği esasları
MADDE 30- (1) İnsanlar tarafından kullanılmak üzere tasarlanan her yapı, yangın veya
diğer acil durumlarda kullanıcıların hızla kaçışlarını sağlayacak yeterli kaçış yolları ile donatılır.
Kaçış yolları ve diğer tedbirler, yangın veya diğer acil durumlarda can güvenliğinin yalnızca tek
bir tedbire dayandırılmayacağı biçimde tasarlanır.
(2) Her yapının, yangın veya diğer acil durumlarda yapıdan kaçış sırasında kullanıcıları,
ısı, duman veya panikten doğan tehlikelerden koruyacak şekilde yapılması, donatılması, bakım
görmesi ve işlevini sürdürmesi gerekir.
(3) Her yapıda, bütün kullanıcılara elverişli kaçış imkânı sağlayacak şekilde, yapının
kullanım sınıfına, kullanıcı yüküne, yangın korunum düzeyine, yapısına ve yüksekliğine uygun
tip, sayı, konum ve kapasitede kaçış yolları düzenlenir.
(4) Her yapının içinde, yapının kullanıma girmesiyle her kesimden serbest ve engelsiz
erişilebilen şekilde kaçış yollarının düzenlenmesi ve bakım altında tutulması gerekir. Herhangi bir
yapının içinden serbest kaçışları engelleyecek şekilde çıkışlara veya kapılara kilit, sürgü ve
benzeri bileşenler takılamaz. Zihinsel engelli, tutuklu veya ıslah edilenlerin barındığı, yetkili
personeli sürekli görev başında olan ve yangın veya diğer acil durumlarda kullanıcıları
nakledecek yeterli imkânları bulunan yerlerde kilit kullanılmasına izin verilir.
(5) Her çıkışın açıkça görünecek şekilde yapılması, ayrıca, çıkışa götüren yolun, sağlıklı
her kullanıcının herhangi bir noktadan kaçacağı doğrultuyu kolayca anlayabileceği biçimde
görünür olması gerekir. Çıkış niteliği taşımayan herhangi bir kapı veya bir çıkışa götüren yol
gerçek çıkışla karıştırılmayacak şekilde düzenlenir veya işaretlenir. Bir yangın hâlinde veya
herhangi bir acil durumda, kullanıcıların yanlışlıkla çıkmaz alanlara girmemeleri ve kullanılan
odalardan ve mekânlardan geçmek zorunda kalmaksızın bir çıkışa veya çıkışlara doğrudan
erişmeleri için gerekli tedbirler alınır.
İKİNCİ BÖLÜM
Kaçış Yolları
Kaçış Yolları
MADDE 31- (1) Kaçış yolları, bir yapının herhangi bir noktasından yer seviyesindeki
caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş yolun tamamıdır. Kaçış yolları kapsamına;
a) Oda ve diğer bağımsız mekânlardan çıkışlar,
b) Her kattaki koridor ve benzeri geçitler,
c) Kat çıkışları,
ç) Zemin kata ulaşan merdivenler,
d) Zemin katta merdiven ağızlarından aynı katta yapı son çıkışına götüren yollar,
e) Son çıkış,
dâhildir.
(2) Asansörler kaçış yolu olarak kabul edilmez.

5259
(3) Kaçış yollarının belirlenmesinde yapının kullanım sınıfı, kullanıcı yükü, kat alanı,
çıkışa kadar alınacak yol ve çıkışların kapasitesi esas alınır. Her katta, o katın kullanıcı yüküne ve
en uzun kaçış uzaklığına göre çıkış imkânları sağlanır.
(4) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Kaçış merdivenleri bodrum katlar dahil bütün
katlara hizmet verebilir.
(5) Değişik bölümleri veya katları, değişik tipte kullanımlar için tasarlanan veya içinde
aynı zamanda değişik amaçlı kullanımların sürdürüldüğü yapılarda, yapı bütününe veya kat
bütününe ilişkin gerekler, en sıkı kaçış gerekleri olan kullanım tipi esas alınarak tespit edilir veya
her bir yapı bölümüne ilişkin gerekler ayrı ayrı belirlenir.
(6) Tuvaletler, soyunma odaları, depolar ve personel kantinleri gibi mekânlar, holler ve
koridorlar gibi diğer mekânlara hizmet veren ancak diğer mekânlar ile aynı katta olduğu hâlde
aynı zamanda kullanılmayan mekânların döşeme alanları, yer aldıkları katın kullanıcı yükü
hesaplanmalarında dikkate alınmayabilir.
(7) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Bir katı geçmeyen açık merdivenler ile bir kat
inilerek veya çıkılarak bina dışına tahliyesi olan kata ulaşılan yürüyen merdivenler ve rampalar,
bina dışına ulaşım noktasına veya korunmuş kaçış noktasına olan uzaklıklar, tek yönde ve iki
yönde korunmuş kaçış yollarına olan uzaklıklar ve Ek-5/B’de belirtilen uzaklıklara uygun olmak
şartıyla, kaçış yolu olarak kabul edilir. Ancak kullanıcı sayısı 50 kişiyi geçen katlarda kaçış
yollarının kapasite ve sayı bakımından en az yarısının korunmuş olması gerekir.
Çıkış kapasitesi ve kaçış uzaklığı
MADDE 32- (1) Kullanıcı yükü katsayısı olarak, gerekli kaçış ve panik hesaplarında
kullanılmak üzere Ek-5/A’da belirtilen değerler esas alınır.
(2) Çıkış genişliği için, çıkış kapıları, kaçış merdivenleri, koridorlar ve diğer kaçış
yollarının kapasiteleri 50 cm’lik genişlik birim alınarak hesaplanır. Birim genişlikten geçen kişi
sayısı bina kullanım sınıflarına göre Ek-5/B’de gösterilmiştir.
(3) Kaçış uzaklığı, kullanım sınıfına göre Ek-5/B’de belirtilen değerlerden daha büyük
olamaz.
(4) Kullanılan bir mekân içindeki en uzak noktadan en yakın çıkışa olan uzaklık, Ek5/B’de belirlenen sınırları aşamaz.
(5) Odalara, koridorlara ve benzeri alt bölümlere ayrılmış büyük alanlı bir katta, direkt
(kuş uçuşu) kaçış uzaklığı Ek-5/B’de izin verilen en çok kaçış uzaklığının 2/3’ünü aşmıyor ise
kabul edilir.
(6) Kaçış uzaklığı ölçülecek en uzak nokta mekân içinde mekânı çevreleyen duvarlardan
40 cm önde alınır.
(7)Yangına en az 60 dakika dayanıklı ve duman geçişi önlenmiş yatay tahliye alanı
sağlanan hastane gibi yerlerde kaçış uzaklığı, yatay tahliye alanına götüren koridorun çıkış
kapısına kadar olan ölçüdür. Her yatay tahliye alanından en az bir korunumlu kaçış yoluna
ulaşılması gerekir.
(8) Zemin kattaki dükkân ve benzeri yerlerde kişi sayısı 50’nin altında ve kaçış uzaklığı
en uzak noktadan dış ortama açılan kapıya olan uzaklık 25 m’den az ise, bina dışına tek çıkış
yeterli kabul edilir.

5260
Kaçış yolu sayısı ve genişliği
MADDE 33- (1) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Toplam çıkış genişliği, 32 nci
maddeye göre hesaplanan bir kattaki kullanım alanlarındaki toplam kullanıcı sayısının birim
genişlikten geçen kişi sayısına bölümü ile elde edilen değerin 0.5 m ile çarpılması ile bulunan
değerden az olamaz. Toplam kullanıcı sayısı 50 ila 500 kişi arasında ise kattaki bir kaçış yolunun
genişliği 100 cm’den, 501 ila 2000 kişi arasında ise kattaki bir kaçış yolunun genişliği 150
cm’den, 2001 ve daha fazla ise kattaki bir kaçış yolunun genişliği 200 cm’den az olmayacak
şekilde çıkış sayısı bulunur. Kaçış yolu, bu özelliği dışında, yapının mekânlarına hizmet veren
koridor ve hol olarak kullanılıyor ise 110 cm’den az genişlikte olamaz. Hiçbir çıkış veya kaçış
merdiveni veyahut diğer kaçış yolları, hesaplanan bu değerlerden ve 80 cm’den daha dar
genişlikte olamaz.
(2) Yüksek binalarda kaçış yollarının ve merdivenlerin genişliği 120 cm’den az olamaz.
(3) Genişliği 200 cm’yi aşan merdivenler, korkuluklar ile 100 cm’den az olmayan ve 160
cm’den fazla olmayan parçalara ayrılır. Kaçış yolu koridoru yüksekliği 210 cm’den az olamaz.
(4) İki çıkış gereken mekânlarda, her bir çıkışın toplam kullanıcı yükünün en az yarısını
karşılayacak genişlikte olması gerekir.
(5) Genişlikler, temiz genişlik olarak ölçülür. Kaçış merdivenlerinde ve çıkış kapısında
temiz genişlik aşağıda belirtilen şekilde ölçülür:
a) Kaçış merdivenlerinde temiz genişlik hesaplanırken, küpeştenin yaptığı çıkıntının 80
mm’si temiz genişliğe dâhil edilir.
b) Çıkış kapısında; tek kanatlı kapıda temiz genişlik, kapı kasası veya lamba çıkıntısı ile
90 derece açılmış kanat yüzeyi arasındaki ölçüdür. Tek kanatlı bir çıkış kapısının temiz genişliği
80 cm’den az ve 120 cm’den çok olamaz. İki kanatlı kapıda temiz genişlik, her iki kanat 90
derece açık durumdayken kanat yüzeyleri arasındaki ölçüdür.
(6) Bütün çıkışların ve erişim yollarının aşağıda belirtilen şartlara uygun olması gerekir:
a) Çıkışların ve erişim yollarının açıkça görülebilir olması veya konumlarının simgeler ile
vurgulanması ve her an kullanılabilmesi için engellerden arındırılmış hâlde bulundurulması
gerekir.
b) Bir yapıda veya katlarında bulunan her kullanıcı için, diğer kullanıcıların kullanımında
olan odalardan veya mekânlardan geçmek zorunda kalınmaksızın, bir çıkışa veya çıkışlara
doğrudan erişim sağlanması gerekir.
Yangın güvenlik holü
MADDE 34- (1) Yangın güvenlik holleri; kaçış merdivenlerine dumanın geçişinin
engellenmesi, söndürme ve kurtarma elemanlarınca kullanılması ve gerektiğinde engellilerin ve
yaralıların bekletilmesi için yapılır. Hollerin, kullanıcıların kaçış yolu içindeki hareketini
engellemeyecek şekilde tasarlanması şarttır.
(2) Yangın güvenlik hollerinin duvar, tavan ve tabanında hiçbir yanıcı malzeme
kullanılamaz ve bu hollerin, yangına en az 120 dakika dayanıklı duvar ve en az 90 dakika
dayanıklı duman sızdırmaz kapı ile diğer bölümlerden ayrılması gerekir.
(3) Yangın güvenlik hollerinin taban alanı, 3 m²’den az, 6 m2
’den fazla ve kaçış
yönündeki boyutu ise 1.8 m’den az olamaz.
(4) Acil durum asansörü önünde yapılacak yangın güvenlik holü alanı, 6 m2’den az, 10
m2’den çok ve herhangi bir boyutu 2 m’den daha az olamaz.
(5) Döşemeye, asansör holünde çıkış kapısına doğru 1/200’ü aşmayacak bir eğim verilir.
(6) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Aksi belirtilmedikçe kaçış merdivenlerine, bir
yangın güvenlik holünden veya kullanım alanlarından bir kapı ile ayrılan hol, koridor veya
lobiden geçilerek ulaşılır.

5261
(7) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Acil durum asansörü ile yapı yüksekliği 51.50
m’den fazla olan binalarda kaçış merdiveni önüne yangın güvenlik holü yapılması zorunludur.
Acil durum asansörünün yangın merdiveni önündeki güvenlik holüne açılması gerekir.
(8) Yangın güvenlik hollerinin kullanmaya uygun şekilde boş bulundurulmasından, bina
veya işyeri sahibi ve yöneticileri sorumludur.
Kaçış yolları gerekleri
MADDE 35- (1) Bütün yapılar için bu Kısımda belirtilen imkânlardan biri veya daha
fazlası kullanılarak kaçış yolları sağlanır. Yapının kullanımda olduğu sürece zorunlu çıkışların
kolayca erişilebilir, kapıların açılabilecek durumda olması ve önlerinde engelleyicilerin
bulunmaması gerekir.
Korunumlu iç kaçış koridorları ve geçitler
MADDE 36- (1) Korunumlu iç kaçış koridorları ve geçitler için aşağıda belirtilen şartlar
aranır:
a) Bir binada veya bina katında, kaçış yolu olarak hizmet veren korunumlu koridorların
veya korunumlu hollerin yangına dayanım sürelerinin Ek-3/B ve Ek-3/C’de belirtilen sürelere
uygun olması mecburidir.
b) İç kaçış koridorlarının ve geçitlerin aşağıda belirtilen özelliklerde olması gerekir.
1) Bir iç kaçış koridoruna veya geçidine açılan çıkış kapılarının, kaçış merdivenlerine
açılan çıkış kapılarına eşdeğer düzeyde yangına karşı dayanıklı olması ve otomatik olarak
kendiliğinden kapatan düzenekler ile donatılması mecburidir.
2) İç kaçış koridorunun en az genişliği ve kapasitesi, 33 üncü maddeye göre belirlenen
değerlere uygun olmak zorundadır.
3) Kaçış koridoru boyunca döşemede yapılacak dört basamaktan az kot farkları, en çok %
10 eğimli rampalarla bağlanır. Bu rampaların zemininin kaymayı önleyen malzeme ile
kaplanması şarttır.
Dış kaçış geçitleri
MADDE 37- (1) Kaçış yolu olarak, bir iç koridor yerine dış geçit kullanılabilir. Ancak,
dış geçide bitişik yapı dış duvarında düzenlenecek duvar boşluklarına konulacak menfezlerin
yanmaz nitelikte olması, boşluğun parapet üst kotu ile döşeme bitmiş kotu arasında 1.8 m veya
daha fazla yükseklikte kalması ve bu tür havalandırma boşluklarının bir kaçış merdivenine ait
herhangi bir duvar boşluğuna 3.0 m’den daha yakın olmaması şarttır.
(2) Bir dış geçide açılan çıkış kapısının, yangına karşı 30 dakika dayanıklı olması ve
kendiliğinden kapatan düzenekler ile donatılması gerekir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kaçış Merdivenleri
Kaçış merdivenleri
MADDE 38- (1) Yapının ortak merdivenlerinin yangın ve diğer acil hâllerde
kullanılabilecek özellikte olanları, kaçış merdiveni olarak kabul edilir.
(2) Kaçış merdivenleri, yangın ve diğer acil hâl tahliyelerinde kullanılan kaçış yolları
bütününün bir parçasıdır ve diğer kaçış yolları öğelerinden bağımsız tasarlanamazlar.

5262
(3) Kaçış merdivenlerinin duvar, tavan ve tabanında hiçbir yanıcı malzeme kullanılamaz
ve bu merdivenler, yangına en az 120 dakika dayanıklı duvar ve en az 90 dakika dayanıklı duman
sızdırmaz kapı ile diğer bölümlerden ayrılır.
(4) Kaçış merdivenlerinin kullanıma uygun şekilde boş bulundurulmasından, bina veya
işyeri sahibi ve yöneticileri sorumludur.
Acil çıkış zorunluluğu
MADDE 39- (1) Bütün yapılarda, aksi belirtilmedikçe, en az 2 çıkış tesis edilmesi ve
çıkışların korunmuş olması gerekir.
(2) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Çıkış sayısı, 33 üncü madde esas alınarak
belirlenecek sayıdan az olamaz. Aksi belirtilmedikçe, 25 kişinin aşıldığı yüksek tehlikeli
mekânlar ile 50 kişinin aşıldığı her mekânda en az 2 çıkış bulunması şarttır. Kişi sayısı 500 kişiyi
geçer ise en az 3 çıkış ve 1000 kişiyi geçer ise en az 4 çıkış bulunmak zorundadır.
(3) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Çıkışların birbirinden olabildiğince uzakta
olması gerekir. Bölünmemiş tek mekânlarda 2 çıkış gerekiyor ise çıkışlar arasındaki mesafe
yağmurlama sistemi bulunmadığı takdirde diyagonal mesafenin 1/2’sinden ve yağmurlama
sistemi mevcut ise diyagonal mesafenin 1/3’ünden az olamaz.
(4) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Çıkış mesafelerinin kapıdan alındığı bina
kullanım sınıflarında, bir koridor içindeki 2 kaçış merdiveni arasındaki mesafe, yağmurlama
sistemi olmayan yapılarda koridor uzunluğunun yarısından ve yağmurlama sistemi olan yapılarda
ise koridor uzunluğunun 1/3’ünden az olamaz.
Kaçış merdiveni yuvalarının yeri ve düzenlenmesi
MADDE 40- (1) Yangın hangi noktada çıkarsa çıksın, o kotta bütün insanların
çıkışlarının sağlanması için kaçış yollarının ve kaçış merdivenlerinin birbirlerinin alternatifi
olacak şekilde konumlandırılması gerekir. Kaçış yolları ve kaçış merdivenleri, yan yana
yapılamaz. Kaçış merdivenine giriş ile kat sahanlığının aynı kotta olması gerekir. Genel
merdivenlerden geçilerek kaçış merdivenine ulaşılamaz. Kaçış merdiveni yuvalarının yerinin
belirlenmesinde, en uzak kaçış mesafesi ve kullanıcı yükü esas alınır.
(2) Merdiven yuvalarının yeri, binadaki insanların güvenlikle bina dışına kaçışlarını
kolaylaştıracak şekilde seçilir. Kaçış merdivenlerinin, başladıkları kottan çıkış kotuna kadar
süreklilik göstermesi gerekir.
(3) (Mülga: 10/8/2009-2009/15316 K.)
Kaçış merdiveni özellikleri
MADDE 41- (1) Kaçış merdivenlerinin kapasite ve sayı bakımından en az yarısının
doğrudan bina dışına açılması gerekir.
(2) Kaçış merdiveninin, zemin düzeyindeki dışarı çıkışın görülebildiği ve engellenmediği
hol, koridor, fuaye, lobi gibi bir dolaşım alanına inmesi hâlinde, kaçış merdiveninin indiği nokta
ile dış açık alan arasındaki uzaklık, kaçış merdiveni bir kattan daha fazla kata hizmet veriyor ise
10 m’yi aşamaz. Yağmurlama sistemi olan yapılarda bu uzaklık en fazla 15 m olabilir. Dışa açık
alanın, kaçış merdiveninin indiği noktadan açıkça görülmesi ve güvenlikli bir şekilde doğrudan
erişilebilir olması gerekir. İç kaçış merdivenlerinden boşalan kullanıcı yükünü karşılayacak yeterli
genişlikte dışa açık kapı bulunması şarttır.
(3) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Kaçış merdivenlerinde her döşeme düzeyinde
17 basamaktan çok olmayan ve 4 basamaktan az olmayan aralıkla sahanlıklar düzenlenir. Bina
yüksekliği 15.50 m’den veya bir kattaki kullanıcı sayısı 100 kişiden fazla olan binalarda
dengelenmiş kaçış merdivenlerine izin verilmez.

5263
(4) Sahanlığın en az genişliği ve uzunluğu, merdivenin genişliğinden az olamaz.
Basamakların kaymayı önleyen malzemeden olması şarttır.
(5) Kaçış merdiveni sahanlığına açılan kapılar hiçbir zaman kaçış yolunun 1/3’ nden
fazlasını daraltacak şekilde konumlandırılamaz.
(6) Merdivenlerde baş kurtarma yüksekliğinin, basamak üzerinden en az 210 cm ve
sahanlıklar arası kot farkının en çok 300 cm olması gerekir.
(7) Herhangi bir kaçış merdiveninde basamak yüksekliği 175 mm’den çok ve basamak
genişliği 250 mm’den az olamaz.
(8) Kaçış için kullanılmasına izin verilen merdivenlerde, basamağın kova hattındaki en
dar basamak genişliği, konutlarda 100 mm’den ve diğer yapılarda 125 mm’ den az olamaz. Her
kaçış merdiveninin her iki yanında duvar, korkuluk veya küpeşte bulunması gerekir.
(9) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Kaçış merdiveni yuvasına ve yangın güvenlik
holüne elektrik ve mekanik tesisat şaftı kapakları açılamaz, kombi kazanı, iklimlendirme dış
ünitesi, sayaç ve benzeri cihaz konulamaz.
Dış kaçış merdivenleri
MADDE 42- (1) Dışarıda yapılan açık kaçış merdiveni, ilgili gereklere uyulması şartıyla
iç kaçış merdivenleri yerine kullanılabilir. Dış kaçış merdiveninin korunumlu yuva içinde
bulunması şart değildir.
(2) Açık dış kaçış merdiveninin herhangi bir bölümüne, yanlardan yatay ve alttan düşey
uzaklık olarak 3 m içerisinde merdivenin özelliklerinden daha az korunumlu kapı ve pencere gibi
duvar boşluğu bulunamaz.
(3) Bina yüksekliği 21.50 m’den fazla olan binalarda, bina dışında açık merdivenlere izin
verilmez.
Dairesel merdiven
MADDE 43- (1) Dairesel merdivenler; yanmaz malzemeden yapılmaları ve en az 100 cm
genişlikte olmaları hâlinde, kullanıcı yükü 25 kişiyi aşmayan herhangi bir kattan, ara kattan, veya
balkonlardan zorunlu çıkış olarak hizmet verebilir. Belirtilen şartları sağlamayan dairesel
merdivenler, zorunlu çıkış olarak kullanılamaz.
(2) Dairesel merdivenler 9.50 m’den daha yüksek olamaz.
(3) Basamağın kova merkezinden en fazla 50 cm uzaklıktaki basış genişliği 250 mm’den
az olamaz.
(4) Basamak yüksekliği 175 mm’den çok olamaz.
(5) Baş kurtarma yüksekliği 2.50 m’den az olamaz.
Kaçış rampaları
MADDE 44- (1) İç ve dış kaçış rampaları, aşağıda belirtilen esaslara uygun olmak
şartıyla, kaçış merdivenleri yerine kullanılabilir:
a) Kaçış rampalarının eğimi % 10’dan daha dik olamaz. Kaçış rampaları düz kollu olur ve
doğrultu değişiklikleri sadece sahanlıklarda yapılır. Ancak, herhangi bir yerindeki eğimi 1/12’den
daha fazla olmayan kaçış rampaları kavisli yapılabilir.

5264
b) Bütün kaçış rampalarının başlangıç ve bitiş düzeylerinde ve gerektiğinde ara
düzeylerde yatay düzlüklerin, yani sahanlıkların bulunması gerekir. Kaçış rampalarına giriş ve
rampalardan çıkış için kullanılan her kapıda, yatay sahanlıklar düzenlenir. Sahanlığın en az
genişliği ve uzunluğu, rampa genişliğinden az olamaz. Ancak, düz kollu bir rampada sahanlık
uzunluğunun 1 m’den daha büyük olması gerekmez.
c) Kaçış rampalarına, merdivenlere ilişkin gereklere uygun biçimde duvar, korkuluk veya
küpeştelerin yapılması mecburidir.
ç) Bütün kaçış rampalarında kaymayı önleyen yüzey kaplamalarının kullanılması şarttır.
d) Kaçış rampaları, kaçış merdivenlerine ilişkin gereklere uygun şekilde havalandırılır.
e) Kaçış yolu olarak yalnızca tek bir bodrum kata hizmet veren kaçış rampalarının
korunumlu yuva içinde bulunması gerekmez.
(2) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Bir kat inilerek veya çıkılarak doğrudan bina
dışına ulaşılan ve eğimi % 10’dan fazla olmayan araç rampaları, kaçış rampası olarak kabul edilir.
Kaçış merdiveni havalandırması
MADDE 45- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Bütün korunmuş kaçış merdivenlerinin, doğal yolla veya Altıncı Kısımdaki gereklere
uygun olarak mekanik yolla havalandırılması veya basınçlandırılması gerekir. Kaçış merdiveni ve
kullanım alanları, aydınlatma ve havalandırma amacı ile aynı aydınlığı veya baca boşluğunu
paylaşamaz.
Bodrum kat kaçış merdivenleri
MADDE 46- (1) Bir yapının bodrum katına hizmet veren herhangi bir kaçış
merdiveninin, kaçış merdivenlerinde uyulması gereken bütün şartlara uygun olması gerekir.
(2) Normal kat merdiveninin devam ederek bodrum kata hizmet vermesi hâlinde, aşağıda
belirtilen esaslara uyulur:
a) Merdiven, bodrum katlar dâhil 4 kattan çok kata hizmet veriyor ise, konutlar için özel
durumlar hariç olmak üzere, bodrum katlarda merdivene giriş için yangın güvenlik holü
düzenlenir.
b) Herhangi bir acil durumda üst katları terk eden kullanıcıların bodrum kata inmelerini
önlemek için, merdivenin zemin düzeyindeki sahanlığının bodrum merdiveninden kapı veya
benzeri bir fiziki engel ile ayrılması veya görülebilir uygun yönlendirme yapılması gerekir.
Kaçış yolu kapıları
MADDE 47- (1) Kaçış yolu kapılarının en az temiz genişliği 80 cm’den ve yüksekliği
200 cm’den az olamaz. Kaçış yolu kapılarında eşik olmaması gerekir. Dönel kapılar ile turnikeler,
çıkış kapısı olarak kullanılamaz.
(2) Kaçış yolu kapıları kanatlarının, kullanıcıların hareketini engellememesi gerekir.
Kullanıcı yükü 50 kişiyi aşan mekânlardaki çıkış kapılarının kaçış yönüne doğru açılması şarttır.
Kaçış yolu kapılarının el ile açılması ve kilitli tutulmaması gerekir.
(3) Kaçış merdiveni ve yangın güvenlik holü kapılarının; duman sızdırmaz ve 4 kattan
daha az kata hizmet veriyor ise en az 60 dakika, bodrum katlara ve 4 kattan daha fazla kata hizmet
veriyor ise en az 90 dakika yangına karşı dayanıklı olması şarttır. Kapıların, kendiliğinden
kapatan düzenekler ile donatılması ve itfaiyecilerin veya görevlilerin gerektiğinde dışarıdan
içeriye girmelerine imkân sağlayacak şekilde olması gerekir.
(4) Kaçış kapısında, tek kanatlı kapıda temiz genişlik, kapı kasası veya lamba çıkıntısı ile
90 derece açılmış kanat yüzeyi arasındaki ölçüdür. Tek kanatlı bir çıkış kapısının temiz genişliği
80 cm’den az ve 120 cm’den çok olamaz. İki kanatlı kapıda temiz genişlik, her iki kanat 90
derece açık durumda iken, kanat yüzeyleri arasındaki ölçüdür.

5265
(5) Merdivenden tabii zemin seviyesinde güvenlikli bir alana açılan bütün kaçış yolu
kapıları ile bir kattaki kişi sayısının 100’ü geçmesi hâlinde, kaçış merdiveni, kaçış koridoru ve
yangın güvenlik holü kapıları, kaçış yönünde kapı kolu kullanılmadan açılabilecek şekilde
düzenlenir.
(6) Kapıların en çok 110 N kuvvetle açılabilecek şekilde tasarlanması gerekir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Bina Kullanım Sınıflarına Göre Özel Düzenlemeler
Konutlar
MADDE 48- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Bodrum katlar dâhil 4 katı geçmeyen konutlar ile tek evler, ikiz evler ve sıra evler gibi
konutlarda, tek bir kullanıma hizmet veren binalarda veya böyle bir binanın ayrılmış bir
bölümünde kaçışlar, kaçış mesafesi aranmaksızın normal merdivenlerle sağlanabilir. Bu
merdivenlerde başka herhangi bir özellik aranmaz.
(2) Birinci fıkrada belirtilenler dışındaki konutlarda, konut içindeki herhangi bir noktadan
konut çıkış kapısına kadar olan uzaklığın 20 m’yi, yağmurlama sistemi olan konutlarda 30 m’yi
geçmemesi gerekir. İkiden çok ara kat bulunmayan apartman dairelerinde tek kapı bulunması
hâlinde, bu kapı üst katta düzenlenemez. Üstteki katın döşeme alanı, bu kat için ayrı bir çıkış
sağlanmadıkça 70 m2
’yi aşamaz.
(3) Konut birimlerinden bütün çıkışların, kaçış merdivenlerine veya güvenli bir açık alana
doğrudan erişim imkânı sağlayacak şekilde olması gerekir.
(4) Kaçış uzaklığı, apartman dairelerinin kapısından başlanarak ölçülür. Bir apartman
dairesi için aynı kat düzeyinde iki kapı gerektiğinde, yalnızca tek doğrultuda kaçış veya tek bir
kaçış merdiveni sağlanıyor ise kaçış uzaklığı en uzaktaki kapıdan başlanarak ve iki ayrı
doğrultuda kaçış imkânı sağlanabiliyor ise kaçış uzaklığı her bir kapıdan başlanarak ölçülür.
(5) Kaçış mesafeleri uygun olmak şartıyla, binaların sadece konut bölümlerine hizmet
veren kaçış merdivenleri aşağıdaki şekilde düzenlenir:
a) Yapı yüksekliği 21.50 m’nin altındaki konutlarda korunumsuz normal merdiven kaçış
yolu olarak kabul edilir ve ikinci çıkış aranmaz.
b) Yapı yüksekliği 21.50 m’den fazla ve 30.50 m’den az olan konutlarda, en az 2
merdiven düzenlenmesi, merdivenlerden en az birisinin korunumlu olması ve her daireden 2
merdivene de ulaşılması gerekir.
c) Yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla ve 51.50 m’den az olan konutlarda, birbirlerine
alternatif, her ikisi de korunumlu ve en az birinde yangın güvenlik holü düzenlenmiş veya
basınçlandırma uygulanmış 2 kaçış merdiveni yapılması mecburidir. Kattaki konutların her
birinin içinden bir yangın güvenlik holünden geçilerek yangın merdivenine ulaşılıyor ise binanın
genel merdiveninin korunumlu olması gerekli değildir.
ç) Yapı yüksekliği 51.50 m’den yüksek olan konutlarda, birbirlerine alternatif ve yangın
güvenlik holü olan ve basınçlandırılan en az 2 kaçış merdiveni yapılması şarttır.
(6) Konut yapılarının farklı amaçla kullanılan bodrum katlarında, konut ile ortak
kullanılan kaçış merdivenlerinin önüne yangın güvenlik holü düzenlenmesi gerekir.
(7) Giriş, çıkış ve şaftları üst katlardan 120 dakika yangına dayanıklı döşeme veya bölme
ile ayrılan bodrum katlar, beşinci fıkrada belirtilen yapı yüksekliklerine dahil edilmez ve yangın
güvenlik tedbirleri bakımından ayrı değerlendirilir.
(8) Çatı arası piyeslerden binanın normal merdivenine veya korunumlu kaçış merdivenine
alternatif kaçış imkânı sağlanması durumunda, çatı arası piyes yüksekliği beşinci fıkrada belirtilen
yapı yüksekliklerine dahil edilmez.
Sağlık yapıları
MADDE 49- (1) Sağlık yapıları kapsamında olan, hastanelerde, yaşlılar için dinlenme ve
bakım evleri ve bedensel ve zihinsel engelliler için olan bakım evlerinde aşağıda belirtilen şartlara
uyulur:

a) Kullanıcı yükü 15 kişiyi aşan herhangi bir hasta yatak odası veya süit oda için
birbirinden uzakta konuşlandırılmış 2 kapı bulunması gerekir.

5266
b) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Hastanelerin ve bakımevlerinin 300 m2
’den
büyük olan yatılan katlarının her biri, en az yarısı büyüklüğünde iki veya daha fazla yangın
kompartımanına ayrılır veya korunumlu yatay tahliye alanları teşkil edilir. Yatay tahliye
alanlarının hesaplanmasında kullanıcı yükü 2.8 m²/kişi olarak dikkate alınır.
(2) Hastanelerde koridor genişlikleri 2 m’den az olamaz.
Oteller, moteller ve yatakhaneler
MADDE 50- (1) Otellerin, motellerin ve diğer binaların yatakhane olarak kullanılan
bölümlerinin aşağıda belirtilen şartlara uygun olması gerekir:
a) Yatak odaları, iç koridordan en az 60 dakika yangına karşı dayanıklı bir duvar ile
ayrılır. Toplam yatak sayısı 20’den fazla veya kat sayısı ikiden fazla olan otellerde her katta en az
2 çıkış sağlanır. Yatak sayısı 20’den az ve yapı yüksekliği 15.50 m’den az olan bina veya
bloklarda ise, merdiven korunumlu yapıldığı veya basınçlandırıldığı takdirde, tek merdiven yeterli
kabul edilir.
b) İç koridora açılan kapıların yangına karşı en az 30 dakika dayanıklı olması ve
kendiliğinden kapatan düzenekler ile donatılması gerekir.
c) İç koridorlar, bir dış duvarda yer alan boşluklar ile doğal yolla havalandırılır veya
mekanik duman tahliyesi yapılır.
ç) Yatak odası koridoruna açılan diğer odaların veya koridorun bir parçasını oluşturup
kaçışları tehlikeye sokabilecek diğer mekânlar için, yatak odalarıyla aynı düzeyde bir
kompartıman özelliğinin sağlanması şarttır.
(2) Bir dış koridor ile erişilen otel yatak odalarının aşağıda belirtilen şartlara uygun olması
gerekir.
a) Yatak odalarının, yangına en az 60 dakika dayanıklı bir duvar ile dış koridordan
ayrılması gerekir. Ancak, parapet üst kotu koridor bitmiş döşeme üst kotundan 1.1 m veya daha
yukarda konumlandırılan yanmaz malzemeden yapılmış havalandırma boşlukları için bu şart
aranmaz.
b) Dış koridora açılan kapıların yangına karşı en az 30 dakika dayanıklı olması ve
kendiliğinden kapatan düzenekler ile donatılması gerekir.
c) Dış koridorlarda dış kaçış geçitlerine ilişkin en az genişlik, döşemede kot değişimleri,
çatı korunumu koridor dış kenarı boyunca korkuluk yapılması ve benzeri şartlara uyulması
gerekir.
(3) Otel yatak odasında veya süit odada en uzak bir noktadan çıkış kapısına kadar ölçülen
uzaklığın 15 m’yi aşmaması hâlinde, tek kaçış kapısı bulunması yeterli kabul edilir. Ancak:
a) Otel yatak odasında veya süit odada en uzak bir noktadan çıkış kapısına kadar ölçülen
uzaklığın 15 m’yi aşması hâlinde, birbirinden uzakta konuşlandırılmış en az 2 çıkış kapısı
bulunması gerekir.
b) Tamamı yağmurlama sistemi ile donatılmış otellerin yatak odalarında veya süit
odalarında, en uzak bir noktadan kapıya kadar ölçülen uzaklığın 20 m’yi aşmaması gerekir.
(4) Kaçış uzaklığı, yatak odası veya süit odanın çıkış kapısından başlayarak bir kaçış
merdivenine, dış kaçış geçidine veya dış açık alana açılan çıkış kapısına kadar olan ölçüdür.
(5) Koridor boyunca yalnızca tek yönde kaçış imkânı var ise, kaçış uzaklığı en uzaktaki
yatak odası çıkış kapısından itibaren ölçülür. İki yönde kaçış sağlanabiliyor ise, kaçış uzaklığı her
bir yatak odasının çıkış kapılarından ölçülür.

5267
(6) Doğal veya mekanik yolla havalandırılmayan iç koridorlar; yağmurlama sistemi olan
binalarda 45 m ve yağmurlama sistemi bulunmayan binalarda 30 m aralıklarla duman kesicileri
ile bölümlendirilir ve buralarda aşağıdaki şartlara uyulur:
a) Duman kesicileri yangına en az 60 dakika dayanıklı olur. Bölme içinde yer alan kaçış
kapılarının yangına en az 60 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz nitelikte olması şarttır. Duman
kesicilerin, koridoru kuşatan duvar da dâhil olmak üzere, bütün kat yüksekliğince tavana veya çatı
örtüsünün altına kadar devam etmesi ve ara kesitleri sıkıca kapatması gerekir.
b) Duman kesicileri ile oluşturulan bölmelerin her birinden bir çıkışa, kaçış merdivenine,
dış kaçış geçidine veya kaçış rampasına doğrudan engelsiz erişim imkânı sağlanması gerekir.
c) Duman sızdırmaz kapılara, camlı kapılar hariç olmak üzere, alanı her bir kanat yüzey
alanının en az % 25’i değerinde net görüş sağlayan cam paneller konulur.
ç) Duman sızdırmaz kapılar tek veya çift kanatlı olabilir. Ancak, kendiliğinden kapatan
düzenekler ile donatılması ve kanatların, içinde yer aldığı boşluğu bütünüyle kapatması şarttır.
Kasaların duvar boşluğuna sıkıca yerleştirilmesi ve kanat ile döşeme arasındaki aralığın 4 mm’yi
aşmaması gerekir.
d) Duman sızdırmaz kapıların normal olarak kapalı durumda tutulması gerekir. Ancak, bu
kapılar algılama sistemi yolu ile çalışan elektro-manyetik veya elektro-mekanik düzenekler ile
otomatik olarak kapatılabiliyor ise açık durumda tutulabilir.
Toplanma amaçlı binalar
MADDE 51- (1) Tiyatro, sinema, oditoryum, konser salonu ve bunlar gibi sabit koltuklu
toplantı amaçlı salonlarda iki koltuk sırası arasındaki geçitlerin aşağıda belirtilen şekilde olması
gerekir:
a) Salonlarda ve balkonlarda kapılara veya çıkış kapılarına götüren ve genişliği koridor
genişliğinden az olmayan ara dolaşım alanlarının sağlanması gerekir.
b) Koltuk sıralarının oluşturduğu kümeler arasında dolaşım alanlarının düzenlenmesi ve
bir koltuk sırası içindeki koltuk sayısının Ek-6’da belirtilen şartlara uygun olması gerekir. Sıra iç
geçiş temiz genişliği 30 cm’den az olamaz ve bu genişlik sıranın arkasından otomatik kalkan
koltuklar dâhil olmak üzere, dik durumdaki koltuğun en yakın çıkıntısına kadar yatay olarak
ölçülür. Sıra iç geçiş genişliğinin bütün sıra boyunca sabit tutulması gerekir.
c) Ara dolaşım alanlarında eğim % 10’u aşmadıkça kot değişimlerinin çözümü için
basamak yapılamaz.
ç) Ara dolaşım alanlarında, basamakların eğimi 30 dereceyi veya rampa eğimi % 10’u
aştığı takdirde, koltukları yandan kuşatan korkulukların yapılması gerekir.
d) Ara dolaşım alanlarını oluşturan basamakların ve rampaların bitiş kaplamalarında
kaymayı önleyen malzemeler kullanılması şarttır.
e) Her bir basamağın, genel aydınlatmanın kesilmesi hâlinde net olarak görülebilecek
şekilde ışıklandırılması gerekir.
(2) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Karışık kullanım amaçlı binalarda, tiyatro,
sinema veya konser salonlarında gerekli çıkışların sayısının ve kapasitesinin en az yarısının, kendi
kompartımanı kapsamında düşünülmesi gerekir.

5268
Fabrika, imalathane, mağaza, dükkân, depo, büro binaları ve ayakta tedavi merkezi (1)
MADDE 52- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Fabrika, imalathane, mağaza, dükkân, depo, büro binaları ve ayakta tedavi
merkezlerinde en az 2 bağımsız kaçış merdiveni veya başka çıkışların sağlanması gerekir. Ancak,
a) Yapı yüksekliğinin 21.50 m’den az olması,
b) Bir kattaki kullanıcı sayısının 50 kişiden az olması,
c) Bütün katlarda en fazla kaçış uzaklığının Ek-5/B’deki uzaklıklara uygun olması,
ç) Yapımda yanmaz ürünler kullanılmış olması,
d) İmalât ve depolamada kolay alevlenici ve parlayıcı maddelerin kullanılmaması,
şartlarının hepsinin birlikte gerçekleşmesi hâlinde tek kaçış merdiveni yeterli kabul edilir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Bina Bölümlerine ve Tesislerine İlişkin Düzenlemeler
BİRİNCİ BÖLÜM
Bina Bölümleri ve Tesisler
Bina bölümleri ve tesisler
MADDE 53- (1) Binaların yangın bakımından kritik özellikler gösteren kazan daireleri,
yakıt depoları, sobalar ve bacalar, sığınaklar, otoparklar, mutfaklar, çatılar, asansörler,
yıldırımdan korunma tesisatı, transformatör ve jeneratör gibi kısımlarda alınacak tedbirler bu
Kısımda gösterilmiştir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen yerlere yanıcı madde atılması veya depolanması yasaktır. Bu
yerlerin belirli aralıklarla temizlenmesi şart olup, bina sahibi veya yöneticisi bunu sağlamakla
mükelleftir.
İKİNCİ BÖLÜM
Kazan Daireleri
Kazan daireleri
MADDE 54- (1) Kazan dairelerinin ilgili Türk Standartlarına uygun olması şarttır.
(2) Kazan dairesi, binanın diğer kısımlarından, yangına en az 120 dakika dayanıklı
bölmelerle ayrılmış olarak merkezi bir yerde ve bütün hâlinde bulunur. Bina dilatasyonu, kazan
dairesinden geçemez.
(3) Kazan dairelerinde duman bacalarına ilave olarak temiz ve kirli hava bacaları
yaptırılması şarttır.
(4) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Kazan dairesi kapısının, kaçış merdivenine veya
genel kullanım merdivenlerine doğrudan açılmaması ve mutlaka bir ortak hol veya koridora
açılması gerekir.
(5) Isıl kapasiteleri 50 kW-350 kW arasında olan kazan dairelerinde en az bir kapı,
döşeme alanı 100 m2
’nin üzerindeki veya ısıl kapasitesi 350 kW’ın üzerindeki kazan dairelerinde
en az 2 çıkış kapısı olur. Çıkış kapılarının olabildiği kadar biribirinin ters yönünde yerleştirilmesi,
yangına en az 90 dakika dayanıklı, duman sızdırmaz ve kendiliğinden kapanabilecek özellikte
olması gerekir.
–––––––––––––
(1) Bu madde başlığı “Fabrika, imalathane, dükkân, depo ve büro binaları” iken, 10/8/2009 tarihli ve
2009/15316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 21 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.

5269
(6) Kazan dairesi tabanına sıvı yakıt dökülmemesi için gerekli tedbir alınır ve dökülen
yakıtın kolayca boşaltılacağı bir kanal sistemi yapılır.
(7) Sıvı yakıtlı kazan dairesinde en az 0.25 m3 hacminde uygun yerde betondan pis su
çukuru yapılır. Zemin suları uygun noktalardan bodrum süzgeçleri ile toplanarak pis su çukuruna
akıtılır ve bu pis su çukuru kanalizasyona bağlanır. Kot düşük ise, pis su çukuru pompa konularak
kanalizasyona bağlanır. Sıvı yakıt akıntıları yakıt ayırıcıdan geçirildikten sonra pis su çukuruna
akıtılır ve kontrollü bir şekilde kazan dairesinden uzaklaştırılır.
(8) Kazan dairesinde en az 1 adet 6 kg’lık çok maksatlı kuru kimyevi tozlu yangın
söndürme cihazı ve büyük kazan dairelerinde en az 1 adet yangın dolabı bulundurulur.
Doğalgaz ve LPG tesisatlı kazan daireleri
MADDE 55- (1) Kazan dairelerinde doğalgaz ve LPG kullanılması hâlinde, bu madde ile
Sekizinci Kısmın ilgili hükümleri uygulanır. Kazan dairesinin doğalgaz ve LPG tesisatı, projesi,
malzeme seçimi ve montajı ilgili standartlara ve gaz kuruluşlarının teknik şartnamelerine uygun
olarak yapılır.
(2) Sayaçların kazan dairesi dışına yerleştirilmesi gerekir.
(3) Herhangi bir tehlike anında gazı kesecek olan ana kapama vanası ile elektrik akımını
kesecek ana devre kesici ve ana elektrik panosu, kazan dairesi dışında kolayca ulaşılabilecek bir
yere konulur. Gaz ana vanasının yerini gösteren plaka, bina girişinde kolayca görülebilecek bir
yere asılır.
(4) Gaz kullanılan kapalı bölümlerde, gaz kaçağına karşı doğal veya mekanik
havalandırma sağlanması gerekir.
(5) Kazan dairesinde doğalgaz veya LPG kullanılması hâlinde, bu gazları algılayacak gaz
algılayıcıların kullanılması şarttır.
(6) Kazan dairesi topraklaması 21/8/2001 tarihli ve 24500 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine uygun şekilde yapılır.
(7) Kullanılan gazın özelliği dikkate alınarak, aydınlatma ve açma-kapama anahtarları ile
panolar, kapalı tipte uygun yerlere tesis edilir.
(8) Kullanılan gazın özelliği dikkate alınarak, tablolar, anahtarlar, prizler, borular gibi
bütün elektrik tesisatının ilgili yönetmeliklere ve Türk Standartlarına uygun olarak tasarlanması
ve tesis edilmesi gerekir. Bu tesisat ve sistemlerde kullanılacak her türlü cihaz ve kabloların ilgili
standartlara uygun olması gerekir.
(9) Doğalgaz tesisatlı kazan dairesi tavanının mümkün olduğu kadar düz olması ve gaz
sızıntısı hâlinde gazın birikeceği ceplerin bulunmaması gerekir.
(10) LPG kullanılan kazan daireleri bodrum katta yapılamaz. Bodrumlarda LPG tüpleri
bulundurulamaz.
(11) LPG kullanan ısı merkezlerinde, gaz algılayıcının ortamdaki gaz kaçağını algılayıp
uyarması ile devreye giren ve bina girişinde, otomatik emniyet vanası ve ani kapama vanası gibi
gaz akışını kesen emniyet vanası bulunması gerekir.
(12) Yetkili bir kurum tarafından verilen kazan dairesi işletmeciliği kursunu bitirdiğine
dair sertifikası bulunmayan şahıslar, kazan dairesini işletmek üzere çalıştırılamaz.

5270
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yakıt Depoları
Yakıt depoları
MADDE 56- (1) Yakıt depoları, yangına dayanıklı bölmelerle korunmuş bir hacme
yerleştirilir. Yakıt deposu ile kazan dairesinin yangına 120 dakika dayanıklı bir bölme ile ayrılmış
olması gerekir. Depoda yeterli havalandırmanın sağlanması ve tank kapasitesinin en az üçte birini
alacak şekilde havuzlama yapılması şarttır. Yakıt tankları, ilgili Türk Standartlarına göre
hesaplanır ve yerleştirilir.
(2) Akaryakıt depoları; merdiven altına, merdiven boşluğuna, mutfağa, banyoya ve yatak
odasına konulamaz.
(3) Kalorifer yakıtı olarak kullanılan sıvı yakıtlar; aşağıda belirtilen şekilde ve miktarlarda
depolanabilir:
a) 1000 litreye kadar bodrumda ve varil içinde,
b) 3000 litreye kadar bodrumda ve sızıntısız sac kaplarda,
c) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) 40000 litreye kadar bina içinde bodrum katta,
yangına 120 dakika dayanıklı kâgir odada sızıntısız tanklarda veya bina dışında sızıntısız yeraltı
ve yerüstü tanklarında,
ç) (Mülga: 10/8/2009-2009/15316 K.)
d) Stok ihtiyacının 40000 litreden fazla olması hâlinde, yakıt tankları, binadan ayrı,
bağımsız, tek katlı bir binaya yerleştirilmiş ve Sekizinci Kısımda belirtilen emniyet tedbirleri
alınmış şekilde.
(4) Akaryakıt depolarının metal bölümleri, ilgili yönetmeliklere göre statik elektriğe karşı
topraklanır.
(5) Akaryakıt yakan kat kaloriferinin yakıt depoları daire içinde merdiven boşluklarına ve
mutfağa, banyoya ve yatak odasına konulamaz. Bu depolar, bu Yönetmelikte belirtilen hususlara
ve ilgili standartlara uymak kaydıyla, bodrumda en fazla 2000 litre hacminde yapılabilir. Günlük
yakıt deposu ise, en fazla 100 litre olmak üzere, daire içinde kapalı bir hacimde yapılabilir.
Günlük yakıt deposu sadece havalık ile atmosfere açılır, taşma borusu ana yakıt deposuna
bağlanır.
(6) Kat kaloriferi tesisatı bulunan veya gazyağı kullanan binalarda, en az 1 adet 6 kg’lık
kuru ABC tozlu el yangın söndürme cihazı bulundurulması şarttır.
(7) Kömürlük; kazan dairesine bitişik, taban kotu el ile veya stoker ile yükleme ve
boşaltmaya elverişli olarak tesis edilir. Kömürün rahat taşınabilmesi ve cürufun kolay atılabilmesi
gerekir. Kömürlük alanı 1.5 m kömür yüksekliği esas alınarak hesaplanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mutfaklar, Çay Ocakları, Sobalar ve Bacalar
Mutfaklar ve çay ocakları
MADDE 57- (1) Konutlar hariç olmak üzere, alışveriş merkezleri, yüksek binalar içinde
bulunan mutfaklar ve yemek fabrikaları ile bir anda 100’den fazla kişiye hizmet veren mutfakların
davlumbazlarına otomatik söndürme sistemi yapılması ve ocaklarda kullanılan gazın özelliklerine
göre gaz algılama, gaz kesme ve uyarı tesisatının kurulması şarttır.
(2) Mutfakların bodrumda olması ve gaz kullanılması hâlinde, havalandırma sistemleri
yapılır. İkinci bir çıkış tesis edilmeksizin gaz kullanılması yasaktır.

5271
(3) Mutfak ve çay ocakları binanın diğer kısımlarından en az 120 dakika süreyle yangına
dayanıklı bölmeler ile ayrılmış biçimde konumlandırılır. Bölme olarak ahşap ve diğer kolay
yanıcı maddeler kullanılamaz.
(4) LPG kullanılan mutfaklarda, LPG tüpleri bodrum katta bulundurulamaz. LPG
kullanılan mutfakların bodrum katta olması hâlinde; gaz algılayıcının ortamdaki gaz kaçağını
algılayıp uyarması ile devreye giren ve gaz akışını kesen, otomatik emniyet vanası veya ani
kapama vanası gibi bir emniyet vanasının ve havalandırmanın bulunması gerekir.
(5) Mutfaklarda doğalgaz kullanılması hâlinde, 112 nci maddede belirtilen esaslara
uyulması şarttır.
Soba ve bacalar
MADDE 58- (1) Baca tesisatının, ilgili Türk Standartlarındaki esaslara uygun olması
şarttır. Her kazan için tercihan ayrı bir baca kullanılır, soba ve şofben boruları kazan bacalarına
bağlanamaz.
(2) Kazan dairesi için ayrıca havalandırma bacası yapılır. Baca çekişinin azalmaması
bakımından, bacaların mümkün ise, komşu yüksek binalardan en az 6 m uzaklıkta yapılması ve
ait olduğu bina mahyasının en az 0.8 m üzerine kadar çıkarılması gerekir.
(3) Kazana ait baca duvarları 500 0C sıcaklığa dayanıklı olan malzemeden yapılır ve
yapılmasında delikli tuğla ve briket kullanılamaz.
(4) Sıcak baca gazlarının yaladığı baca iç yüzeylerinin sıvanmaması hâlinde,
projelendirmede en uygun derzlendirme biçiminin seçimi gibi tedbirler alınır. Baca duvarlarının
dış yüzeyleri uygun şekilde sıvanır.
(5) Sıvı ve katı yakıtlı kazanların bacalarının altında bir kurum temizleme menfezi
bulunması ve yılda en az iki defa yetkili kişilere temizlettirilmesi gerekir. Bacaların temizliğinden
bina sahibi ve yöneticisi sorumludur.
(6) Isıtma aracı olarak soba kullanılan yerlerde soba, tahta ve boyalı kısımlara zarar
vermeyecek şekilde, altına metal kaplı tabla, mermer veya benzeri malzeme konularak kurulur.
Taban beton ise, bu tedbirlerin alınması mecburi değildir.
(7) Bağdadi duvardan boru geçirmek mecburiyeti hasıl olursa, duvarın yağlı boya veya
ahşap gibi çabuk yanıcı kısmına künk veya büz yerleştirilir ve boru bu delikten geçirilir.
(8) Odada baca yok ise soba borusu; sac konan pencereden çıkarılıp, saçaktan 25 cm
açıkta ve 50 cm yüksekte ve ucunda şapka kullanılarak kurulur. Boruların birleştiği yerler çember
ile kapatılıp, bu çemberden duvar ve tavana bağlanmak suretiyle, birbirinden ayrılması ve
devrilmesi önlenir.
(9) Kullanım sırasında soba kapakları açık bırakılmaz, altında ve yanlarında odun, çıra,
kömür, kibrit, benzin, gaz ve benzeri yanıcı ve parlayıcı madde bulundurulmaz. İçindeki ateş,
gerektiğinde kapaklı mangala alınır. Sobanın, kullanılmadığı mevsimde kaldırılması gerekir.
Sobanın kaldırılmadığı yerlerde, kapaklar açılmayacak şekilde telle bağlanır.
(10) Odun ve kömür gibi katı yakıtlar ile yüksek oranda is bırakan sıvı yakıtlar
kullanıldığı takdirde, borular ayda bir, bacalar ise iki ayda bir temizlenir.
(11) Baca temizliği, mahallin itfaiye teşkilatı tarafından yapılır. Ancak, bu konuda itfaiye
teşkilatından aldığı izin ile ve belediye encümeninin belirlediği fiyat tarifesi üzerinden faaliyet
gösteren özel firmalar var ise, temizlik onlara da yaptırılabilir.
(12) (Ek: 10/8/2009-2009/15316 K.) Doğalgaz kullanılan kombi ve şofbenlerin bacaları
ile cihazları bacaya bağlayan boruların paslanmaz çelik ve birleşme noktalarındaki kelepçelerin
sızdırmaz olması gerekir. Bacaların yapımı, yıllık bakımı ve temizliği gaz dağıtım şirketlerinin
belirleyeceği uzman ve eğitimli kişiler tarafından yaptırılır ve bu kişiler tarafından bacalar ve
temiz hava girişleri kontrol edilir. Baca gazı sensörü olmayan cihazların kullanılmasına izin
verilmez.

5272
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sığınaklar, Otoparklar ve Çatılar
Sığınaklar
MADDE 59- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) İlgili mevzuatına uygun olarak 100 m2
’den büyük olan sığınaklarda, Altıncı Kısmın İkinci
Bölümüne uygun duman tahliye sistemi kurulması ve Üçüncü Kısmın İkinci Bölümünde belirtilen
esaslara uygun ve en az 2 çıkışın sağlanması mecburidir. Bu Yönetmeliğe göre algılama, uyarı ve
söndürme sistemlerinin yapılması mecburi olan binaların sığınaklarında, belirtilen bu sistemlerin
kurulması şarttır.
Otoparklar
MADDE 60- (1) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Motorlu ulaşım ve taşıma araçlarının
park etmeleri için kullanılan otoparkların açık otopark olarak kabul edilebilmesi için, dışarıya olan
toplam açık alanın, döşeme alanının % 5’inden fazla olması gerekir. Aksi takdirde bu otoparklar kapalı
otopark kabul edilir. Açık otoparklarda, dışarıya olan açıklıklar iki cephede ise bunların karşılıklı iki
cephede bulunması ve her bir açıklığın gerekli toplam açıklık alanının yarısından büyük olması gerekir.
Açıklıkların kuranglez şeklinde bir boşluğa açılması hâlinde, söz konusu boşluğun genişliğinin en az
otopark kat yüksekliği kadar olması ve kurangleze açılan ilâve her kat için en az kat yüksekliğinin yarısı
kadar artırılması gerekir. Alanlarının toplamı 600 m2
’den büyük olan kapalı otoparklarda otomatik
yağmurlama sistemi, yangın dolap sistemi ve itfaiye su alma ağızları yapılması mecburidir.
(2) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Toplam alanı 2000 m2
’yi aşan kapalı otoparklar için
mekanik duman tahliye sistemi yapılması şarttır. Duman tahliye sisteminin binanın diğer bölümlerine
hizmet veren sistemlerden bağımsız olması ve saatte en az 10 hava değişimi sağlaması gerekir.
(3) Araçların asansör ile alındığı kapalı otoparklarda doğal veya mekanik havalandırma sistemi
yapılması şarttır.
(4) LPG veya sıkıştırılmış doğalgaz (CNG) yakıt sistemli araçlar kapalı otoparklara giremez ve
alınmaz. (Ek cümle:4/11/2020-31294/3167 K.) Ancak 26/2/2016 tarihli ve 29636 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik kapsamındaki alışveriş
merkezlerinde bulunan kapalı otoparklara; TS 9881 “Araç park yerleri için kurallar” standardında yer
alan “Tip 1-Ticari faaliyet amaçlı park yerleri” için belirlenen kural ve şartları sağlamaları, buna ilişkin
TSE’den hizmet yeterlik belgesi ile mahallin itfaiye teşkilatının uygun görüşünü almaları ve aşağıda
belirtilen diğer şartların sağlanması kaydıyla, mevzuata uygun olan LPG kullanan araçların girmesine
izin verilir:
a) (Ek:4/11/2020-31294/3167 K.) İşyeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye yetkili idareler, bu
fıkra kapsamındaki otoparkların kayıtlarını tutarak yıllık denetimlerini yapmak ya da yaptırmakla
yükümlüdür.
b) (Ek:4/11/2020-31294/3167 K.) LPG’li araçların alınabileceği otoparkların araç giriş
kısmına, TS 9881’e uygunluk işareti içeren en az 90×60 cm ebatlarında tabela araçların görebileceği
şekilde asılır.
c) (Ek:4/11/2020-31294/3167 K.) LPG’li araçların alınabileceği kapalı otopark alanları 1
inci bodrum katlardan daha aşağıdaki katlarda konumlandırılamaz ve bu otoparklar ile bunların giriş ve
çıkışları, diğer araçların alınacağı otoparklar ile bunların giriş ve çıkışlarından ayrı olarak düzenlenir.
ç) (Ek:4/11/2020-31294/3167 K.) LPG’li araçların alınacağı otoparkların havalandırma ve
elektrik tesisatı kıvılcım güvenlikli (ex-proof) olarak, havalandırma tesisatı yer seviyesinde biriken LPG
gazını algılama cihazına bağlı otomatik çalışacak özellikte ve gazı süpürecek kapasitede düzenlenir.

d) (Ek:4/11/2020-31294/3167 K.) LPG’li araçların alınacağı otoparkların zemininde, uygun
eğimde dere oluşturularak su drenajı sağlanır. Bu bölümlerde ızgara sistemi kullanılmaz. Dere
sisteminin tahliye noktalarında gaz geçişini engelleyecek sifonlu rögarlar kullanılır.
e) (Ek:4/11/2020-31294/3167 K.) Bu otoparkları, tescil belgesinde LPG’li olduğu belirtilen
ve geçerli muayenesi bulunan araçlar kullanabilir. Yetkilendirilmiş ve TS 9881 standardında
belirlenmiş olan Tip 1 otoparklarda çalışanlar ile ilgili kurallar kapsamında verilen şartları sağlayan araç
giriş-çıkış ve kayıt sorumlusu görevlilerce araçların belirtilen şartları sağlayıp sağlamadığı kontrol
edilir, şartları sağlamayan LPG‘li araçlar söz konusu otoparklara alınmaz.
Çatılar
MADDE 61- (1) Çatı aralarında kolay alevlenici, parlayıcı ve patlayıcı madde bulundurulamaz.
(2) Isıtma, soğutma, haberleşme ve iletişim alıcı ve verici elektrikli cihazlarının çatı arasına
yerleştirilmesi gerektiği takdirde, elektrikli cihazlar için, yangına dayanıklı kablo kullanılması ve çelik boru
içerisinden geçirilmesi gibi, yangına karşı ilave tedbirler alınarak yetkili kişiler eliyle ilgili yönetmeliklere
uygun elektrik tesisatı çekilebilir.
(3) Çatı giriş kapısı devamlı kapalı ve kilitli tutulur. Çatıya bina sahibi, yöneticisi veya bina
yetkilisinin izni ile çıkılabilir. Çatı araları periyodik olarak temizlenir.
(4) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Çatı arası veya katında, tavanı ve tabanı betonarme ve duvarları
tuğla ve benzeri yapı malzemesinden yapılan, yangına en az 120 dakika dayanıklı bölmeler ile ayrılmış olan,
girişinde yangın güvenlik holü oluşturulması kaydıyla ve yakıtın çatı katı veya arasında depolanmaması,
doğalgaz tesisatı ve projesi, malzeme seçimi ve montajı ilgili standartlara ve gaz kuruluşlarının teknik
şartnamelerine uygun olmak şartıyla, içerisinde doğalgaz ile çalışan kaskad ve benzeri ısıtma sistemi yer alan
ısı (teshin) merkezi odaları tesis edilebilir.
ALTINCI BÖLÜM
Asansörler
Asansörlerin özellikleri
MADDE 62- (1) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Asansör sistemleri, 31/1/2007 tarihli ve 26420
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliğine (95/16/AT) ve 18/11/2008 tarihli ve 27058 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliğine uygun olarak imal ve tesis edilir.
(2) Asansör kuyusu ve makina dairesi, yangına en az 60 dakika dayanıklı ve yanıcı olmayan
malzemeden yapılır.
(3) Aynı kuyu içinde 3’den fazla asansör kabini düzenlenemez. 4 asansör kabini düzenlendiği
takdirde, ikişerli gruplar hâlinde araları yangına 60 dakika dayanıklı bir malzeme ile ayırılır.

5273
(4) Asansör kuyusunda en az 0.1 m2 olmak üzere kuyu alanının 0.025 katı kadar bir
havalandırma ve dumandan arındırma bacası bulundurulur veya kuyular basınçlandırılır. Aynı
anda bodrum katlara da hizmet veren asansörlere, bodrum katlarda korunmuş bir koridordan veya
bir yangın güvenlik holünden ulaşılması gerekir. Asansörlerin kapıları, koridor, hol ve benzeri
alanlar dışında doğrudan kullanım alanlarına açılamaz. (Ek cümle: 16/3/2015-2015/7401 K.)
Otoparklara asansörlerin ve yürüyen merdivenlerin önüne lamine cam ile hol oluşturulması
durumunda otopark bölümü ve cam, yağmurlama sistemi ile korunur.
(5) Yüksek binalarda ve topluma açık yapılarda kullanılan asansörlerin aşağıda belirtilen
esaslara uygun olması gerekir:
a) Asansörlerin, yangın uyarısı aldıklarında kapılarını açmadan doğrultuları ne olursa
olsun otomatik olarak acil çıkış katına dönecek ve kapıları açık bekleyecek özellikte olması
gerekir. Ancak, asansörlerin gerektiğinde yetkililer tarafından kullanılabilecek elektrikli sisteme
sahip olması da gerekir.
b) Asansörlerin, yangın uyarısı alındığında, kat ve koridor çağrılarını kabul etmemesi
gerekir.
c) Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde bulunan yüksek binalarda, deprem
sensöründen uyarı alarak asansörlerin deprem sırasında durabileceği en yakın kata gidip,
kapılarını açıp, hareket etmeyecek tertibat ve programa sahip olması gerekir.
(6) Asansör kapısı, yangın merdiven yuvasına açılamaz.
(7) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Asansör kat kapılarının TS EN 81-58
standardında belirtilen özellikleri haiz ve Ek-3/B’de belirtilen yangın dayanım özelliklerine sahip
olması gerekir.
(8) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Asansör kabini dışında asansör holünde, kolayca
okunabilecek büyüklükte “YANGIN SIRASINDA KULLANILMAZ” levhasının olması
zorunludur.
Acil durum asansörü
MADDE 63- (1) Acil durum asansörü; bir yapı içinde yangına müdahale ekiplerinin ve
bunların kullandıkları ekipmanın üst ve alt katlara makul bir emniyet tedbiri dâhilinde hızlı bir
şekilde taşınmasını sağlamak, gerekli kurtarma işlemlerini yapmak ve aynı zamanda engelli
insanları tahliye edilebilmek üzere tesis edilir. Asansör, aynı zamanda normal şartlarda binada
bulunanlar tarafından da kullanılabilir. Ancak, bir yangın veya acil durumda, asansörün kontrolü
acil durum ekiplerine geçer.
(2) Yapı yüksekliği 51.50 m’den daha fazla olan yapılarda, en az 1 asansörün acil hâllerde
kullanılmak üzere acil durum asansörü olarak düzenlenmesi şarttır.
(3) Acil durum asansörleri önünde, aynı zamanda kaçış merdivenine de geçiş sağlayacak
şekilde, her katta 6 m2
’den az, 10 m2
’den çok ve herhangi bir boyutu 2 m’den az olmayacak
yangın güvenlik holü oluşturulur.
(4) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Acil durum asansörünün kabin alanının en az 1.8
m², hızının zemin kattan en üst kata 1 dakikada erişecek hızda olması ve enerji kesilmesi hâlinde,
otomatik olarak devreye girecek özellikte ve 60 dakika çalışır durumda kalmasını sağlayacak bir
acil durum jeneratörüne bağlı bulunması gerekir.
(5) Acil durum asansörlerinin elektrik tesisatının ve kablolarının yangına karşı en az 60
dakika dayanıklı olması ve asansör boşluğu içindeki tesisatın sudan etkilenmemesi gerekir.
(6) Acil durum asansörünün makina dairesi ayrı olur ve asansör kuyusu basınçlandırılır.

5274
YEDİNCİ BÖLÜM
Yıldırımdan Korunma Tesisatı, Transformatör ve Jeneratör
Yıldırımdan korunma tesisatı
MADDE 64- (1) Binaların yıldırım tehlikesine karşı korunması için ilgili yönetmelik ve
standartların gereğinin yerine getirilmesi şarttır. Elektrik yükünün yapı veya yapı içindeki diğer
tesisat üzerinde risk yaratmaksızın toprağa iletilebileceği yeterli bağlantının sağlanması ve bir
toprak sonlandırma ağı oluşturulması gerekir.
Transformatör
MADDE 65- (1) Transformatörün kurulacağı odanın bütün duvarları, tabanı ve tavanı en
az 120 dakika süreyle yangına dayanabilecek şekilde yapılır.
(2) Yağlı transformatör kullanılması durumunda;
a) Yağ toplama çukurunun yapılması gerekir.
b) Transformatörün içinde bulunacağı odanın bina içinde konumlandırılması hâlinde; bir
yangın hâlinde transformatörden çıkan dumanların ve sıcaklığın binadaki kaçış yollarına sirayet
etmemesi ve serbest hareketi engellememesi gerekir.
c) Uygun tipte otomatik yangın algılama ve söndürme sistemi yapılır.
(3) Ana elektrik odalarından ve transformatör merkezlerinden temiz su, pis su, patlayıcı
ve yanıcı sıvı ve gaz tesisatı donanımı ve ekipmanları geçirilemez ve üst kat mahallerinde ıslak
hacim düzenlenemez.
Jeneratör
MADDE 66- (1) Bir mahal içerisinde tesis edilen birincil veya ikincil enerji kaynağı
olarak jeneratör kullanılan bütün bina ve yapılarda aşağıdaki tedbirlerin alınması şarttır:
a) Jeneratörün kurulacağı odanın duvarları, tabanı ve tavanı en az 120 dakika süreyle
yangına dayanabilecek şekilde yapılır.
b) Jeneratörün içinde bulunacağı odanın bina içinde konumlandırılması hâlinde; bir
yangın hâlinde çıkan dumanların ve sıcaklığın binadaki kaçış yollarına sirayet etmemesi ve
serbest hareketi engellememesi gerekir.
c) Jeneratörün ana yakıt deposunun bulunacağı yer için, 56 ncı maddede belirtilen şartlara
uyulur.
(2) Jeneratör odalarından temiz su, pis su, patlayıcı ve yanıcı sıvı ve gaz tesisatı donanımı
ve ekipmanları geçirilemez ve üst kat mahallerinde ıslak hacim düzenlenemez.
BEŞİNCİ KISIM
Elektrik Tesisatı ve Sistemleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Elektrik tesisatı ve sistemlerin özellikleri
MADDE 67- (1) Binalarda kurulan elektrik tesisatının, kaçış yolları aydınlatmasının ve
yangın algılama ve uyarı sistemlerinin, yangın hâlinde veya herhangi bir acil hâlde, binada
bulunanlara zarar vermeyecek, panik çıkmasını önleyecek, binanın emniyetli bir şekilde
boşaltılmasını sağlayacak ve güvenli bir ortam oluşturacak şekilde tasarlanması, tesis edilmesi ve
çalışır durumda tutulması gerekir.

5275
(2) Her türlü elektrik tesisatının, kaçış yolları aydınlatmasının, acil durum aydınlatma ve
yönlendirmesinin ve yangın algılama ve uyarı sistemlerinin, ilgili tesisat yönetmeliklerine ve
standartlarına uygun olarak tasarlanması ve tesis edilmesi şarttır.
(3) Binalarda kurulacak elektrik tesisatının, kaçış yolları aydınlatmasının ve yangın
algılama ve uyarı sistemlerinin tasarımı ve uygulaması, ruhsat veren idarenin kontrol ve onayına
tabidir. Sistemlerin ve cihazların periyodik kontrolü, test ve bakımları, bina sahibi veya yöneticisi
ile bunların yazılı olarak sorumluluklarını devrettiği bina yetkilisince yaptırılır.
İKİNCİ BÖLÜM
İç Tesisat
İç tesisat
MADDE 68- (1) Her türlü binada elektrik iç tesisatı, koruma teçhizatı, kısa devre
hesapları, yalıtım malzemeleri, bağlantı ve tespit elemanları, uzatma kabloları, elektrik tesisat
projeleri ve kuvvetli akım tesisatı; 4/11/1984 tarihli ve 18565 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliğine, 21/8/2001 tarihli ve 24500 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine, 30/11/2000 tarihli ve 24246
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğine ve ilgili diğer
yönetmeliklere ve standartlara uygun olarak tesis edilir.
(2) Yapı yüksekliği 51.50 m’den fazla olan binalarda şaft içinde bus-bar sisteminin
bulunması mecburidir.
Yangın bölmelerinden geçişler
MADDE 69- (1) Bütün bina ve yapılarda elektrik tesisatının bir yangın bölmesinden diğer
bir yangın bölmesine yatay ve düşey geçişlerinde yangın veya dumanın veyahut her ikisinin
birden geçişini engellemek üzere, bütün açıklıkların yangın durdurucu harç, yastık, panel ve
benzeri malzemelerle kapatılması gerekir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Acil Durum Aydınlatması ve Yönlendirmesi
Acil durum aydınlatması ve yönlendirmesi
MADDE 70- (1) Kaçış yollarında, kullanıcıların kaçışı için gerekli aydınlatmanın
sağlanmış olması şarttır. Acil durum aydınlatması ve yönlendirmesi için kullanılan aydınlatma
ünitelerinin normal aydınlatma mevcutken aydınlatma yapmayan tipte seçilmesi hâlinde, normal
kaçış yolu aydınlatması kesildiğinde otomatik olarak devreye girecek şekilde tesis edilmesi
gerekir.
Kaçış yollarının aydınlatılması
MADDE 71- (1) Bütün kaçış yollarının ve kaçış merdivenlerinin aydınlatılması gerekir.
(2) Kaçış yollarında aydınlatmanın, bina veya yapıda kaçış yollarının kullanılmasının
gerekli olacağı bütün zamanlarda sürekli olarak yapılması şarttır. Aydınlatma bina veya yapının
genel aydınlatma sistemine bağlı aydınlatma tesisatı ile sağlanır ve doğal aydınlatma yeterli kabul
edilmez.

5276
Acil durum aydınlatması sistemi
MADDE 72- (1) Acil durum aydınlatma sistemi; şehir şebekesi veya benzeri bir dış
elektrik beslemesinin kesilmesi, yangın, deprem gibi sebeplerle bina veya yapının elektrik
enerjisinin güvenlik maksadıyla kesilmesi ve bir devre kesici veya sigortanın açılması sebebiyle
normal aydınlatmanın kesilmesi hâllerinde, otomatik olarak devreye girerek yeterli aydınlatma
sağlayacak şekilde düzenlenir.
(2) Bütün kaçış yollarında, toplanma için kullanılan yerlerde, asansörde ve yürüyen
merdivenlerde, yüksek risk oluşturan hareketli makineler ve kimyevi maddeler bulunan atölye ve
laboratuvarlarda, elektrik dağıtım ve jeneratör odalarında, merkezi batarya ünitesi odalarında,
pompa istasyonlarında, kapalı otoparklarda, ilk yardım ve emniyet ekipmanının bulunduğu
yerlerde, yangın uyarı butonlarının ve yangın dolaplarının bulunduğu bölümler ile benzeri
bölümlerde ve aşağıda belirtilen binalarda, acil durum aydınlatması yapılması şarttır:
a) Hastaneler ve huzur evlerinde ve eğitim amaçlı binalarda,
b) Kullanıcı yükü 200’den fazla olan bütün binalarda,
c) Zemin seviyesinin altında 50 veya daha fazla kullanıcısı olan binalarda,
ç) Penceresiz binalarda,
d) Otel, motel ve yatakhanelerde,
e) Yüksek tehlikeli yerlerde,
f) Yüksek binalarda.
(3) Acil durum aydınlatmasının normal aydınlatmanın kesilmesi hâlinde en az 60 dakika
süreyle sağlanması şarttır. Acil durum çalışma süresinin kullanıcı yükü 200’den fazla olduğu
takdirde en az 120 dakika olması gerekir.
(4) Kaçış yolları üzerinde aydınlatma ünitesi seçimi ve yerleştirmesi, tabanlarda,
döşemelerde ve yürüme yüzeylerinde, kaçış yolunun merkez hattı üzerindeki herhangi bir noktada
acil durum aydınlatma seviyesi en az 1 lux olacak şekilde yapılır. Acil durum çalışma süresi
sonunda bu aydınlatma seviyesinin herhangi bir noktada 0.5 lux’den daha düşük bir seviyeye
düşmemesi gerekir. En yüksek ve en düşük aydınlatma seviyesine sahip noktalar arasındaki
aydınlatma seviyesi oranı 1/40’dan fazla olamaz.
(5) Acil durum aydınlatması;
a) Kendi akümülatörü, şarj devresi, şebeke gerilimi denetleyicisi ve lamba sürücü
devresine sahip bağımsız aydınlatma armatürleri,
b) Bir merkezi akümülatör bataryasından doğru gerilim veya bir invertör devresi aracılığı
ile alternatif gerilim sağlayan bir merkezi batarya ünitesinden beslenen aydınlatma armatürleri,
ile sağlanır.
(6) Normal aydınlatma maksadıyla kullanılan aydınlatma armatürleri, acil durum
dönüştürme kitleri doğrudan armatür muhafazasının içerisinde veya hemen yakınında monte
edilerek ve gerekli bağlantılar yapılarak bağımsız acil durum aydınlatma armatürlerine
dönüştürülebilir.
(7) Merkezi batarya veya jeneratörden beslenen acil aydınlatma sistemlerinde, merkezi
ünite ile aydınlatma armatürleri arasındaki bağlantılar metal tesisat boruları içerisinde veya
mineral izolasyonlu veyahut benzeri yangına dayanıklı kablolar ile yapılır. Kendi başlarına acil
durum aydınlatması yapabilen aydınlatma armatürlerine yapılacak şebeke gerilimi bağlantıları
normal aydınlatmada kullanılan tipte kablolarla yapılabilir.

5277
(8) Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde, kaçış koridorları ve merdivenlerindeki
acil aydınlatmanın, kendi başlarına çalışabilen bataryalı acil aydınlatma armatürleri ile sağlanması
gerekir.
Acil durum yönlendirmesi
MADDE 73- (1) Birden fazla çıkışı olan bütün binalarda, kullanıcıların çıkışlara
kolaylıkla ulaşabilmesi için acil durum yönlendirmesi yapılır. Acil durum hâlinde, bina içerisinde
tahliye için kullanılacak olan çıkışların konumları ve bina içerisindeki her bir noktadan planlanan
çıkış yolu bina içindekilere gösterilmek üzere, acil durum çıkış işaretlerinin yerleştirilmesi şarttır.
(2) Yönlendirme işaretlerinin aydınlatması 72 nci maddede belirtilen özelliklere sahip acil
aydınlatma üniteleri ile dışarıdan aydınlatma suretiyle yapılır veya bu aydınlatmada, aynı
özelliklere ve içeriden aydınlatılan işaretlere sahip acil durum yönlendirme üniteleri kullanılır.
(3) Acil durum yönlendirmesinin normal aydınlatmanın kesilmesi hâlinde en az 60 dakika
süreyle sağlanması gerekir. Kullanıcı yükünün 200’den fazla olması hâlinde, acil durum
yönlendirmesinin çalışma süresinin en az 120 dakika olması şarttır.
(4) Yönlendirme işaretleri; yeşil zemin üzerine beyaz olarak, ilgili yönetmelik ve
standartlara uygun sembolleri ve normal zamanlarda kullanılacak çıkışlar için “ÇIKIŞ”, acil
durumlarda kullanılacak çıkışlar için ise, “ACİL ÇIKIŞ” yazısını ihtiva eder. Yönlendirme
işaretlerinin her noktadan görülebilecek şekilde ve işaret yüksekliği 15 cm’den az olmamak üzere,
azami görülebilirlik uzaklığı; dışarıdan veya kenarından aydınlatılan yönlendirme işaretleri için
işaret boyut yüksekliğinin 100 katına, içeriden ve arkasından aydınlatılan işaretlere sahip acil
durum yönlendirme üniteleri için işaret boyut yüksekliğinin 200 katına eşit olan uzaklık olması
gerekir. Bu uzaklıktan daha uzak noktalardan erişim için gerektiği kadar yönlendirme işareti ilave
edilir.
(5) Yönlendirme işaretleri, yerden 200 cm ilâ 240 cm yüksekliğe yerleştirilir.
(6) Kaçış yollarında yönlendirme işaretleri dışında, kaçış yönü ile ilgili tereddüt ve
karışıklık yaratabilecek hiçbir ışıklı işaret veya nesne bulundurulamaz.
(7) Yönlendirme işaretlerinin hem normal aydınlatma ve hem de acil durum aydınlatma
hâllerinde kaçış yolu üzerinde bütün erişim noktalarından görülebilir olması gerekir. Dışarıdan
aydınlatılan yönlendirme işaretleri aydınlatmasının, görülebilen bütün doğrultularda en az 2 cd/m²
olması ve en az 0.5 değerinde bir kontrast oranına sahip bulunması şarttır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri
Tasarım ilkeleri
MADDE 74- (1) Yangın uyarı sistemi; yangın algılama, alarm verme, kontrol ve
haberleşme fonksiyonlarını ihtiva eden komple bir sistemdir. Yangın algılama sisteminin ve
parçalarının TS EN 54’e uygun olarak üretilmesi, tasarlanması, tesis edilmesi ve işletilmesi şarttır.
(2) Yangın uyarı sistemini oluşturan bütün kabloların ve uzak kontrol ve denetim
merkezlerine iletişim maksadıyla kullanılan bütün hatların; kopukluk, kısa devre ve toprak kaçağı
gibi arızalara karşı sürekli olarak denetim altında tutulması gerekir.
(3) Yangın uyarı sisteminin herhangi bir sebeple devre dışı kalması hâlinde, tekrar çalışır
duruma getirilinceye kadar korumasız kalan bölgelerde ilave güvenlik personeli ile denetim
yapılır ve gerekli tedbir alınır.

5278
Algılama ve uyarı sistemi
MADDE 75- (1) Yangın algılama ve uyarı sisteminin, el ile, otomatik olarak veya bir
söndürme sisteminden aldığı uyarılardan biri veya birkaçı ile devreye girmesi gerekir.
(2) El ile yangın uyarısı, yangın uyarı butonları ile yapılır. Yangın uyarı butonları yangın
kaçış yollarında tesis edilir. Yangın uyarı butonlarının, bir kattaki herhangi bir noktadan o kattaki
herhangi bir yangın uyarı butonuna yatay erişim uzaklığının 60 m’yi geçmeyecek şekilde
yerleştirilmesi gerekir. Engelli veya yaşlıların bulunduğu yerlerde bu mesafe azaltılabilir. Tüm
yangın uyarı butonlarının görülebilir ve kolayca erişilebilir olması gerekir. Yangın uyarı
butonları, yerden en az 110 cm ve en fazla 130 cm yüksekliğe yerleştirilir. Aşağıda belirtilen
binalarda yangın uyarı butonlarının kullanılması mecburidir:
a) Konutlar hariç, kat alanı 400 m2
’den fazla olan iki kat ile dört kat arasındaki bütün
binalarda,
b) Konutlar hariç, kat sayısı dörtten fazla olan bütün binalarda,
c) Konutlar dâhil bütün yüksek binalarda.
(3) Yapı yüksekliği veya toplam kapalı alanı Ek-7’deki değerleri aşan binalara otomatik
yangın algılama cihazları tesis edilmesi mecburidir.
(4) Algılama sisteminin gerekli olduğu ve fakat duman algılama cihazlarının kullanımının
uygun veya yeterli olmadığı mahallerde, sabit sıcaklık, sıcaklık artış, alev veya başka uygun tip
algılama cihazı kullanılır.
(5) Ek-7’de belirtilen binalardaki bütün mahallere, TS EN 54-14’e göre algılayıcılar
yerleştirilir. Yangın anında normal baca niteliği olmayan, içinde yanmaya elverişli madde bulunmayan
ve erişilmesi mümkün olmayan boşluklara duman algılayıcı takılması gerekli değildir.
(6) Bütün algılama cihazlarının periyodik testler ve bakımlar için ulaşılabilir olması gerekir.
(7) Binada otomatik yağmurlama sistemi bulunuyor ise, yağmurlama başlığının açılması
hâlinde yangın uyarı sisteminin otomatik algılama yapması sağlanır. Bu amaçla, her bir zon hattına su
akış anahtarları tesis edilir ve bu akış anahtarlarının kontak çıkışları yangın alarm sistemine giriş olarak
bağlanır. Otomatik yağmurlama sistemi olan yerler, otomatik sıcaklık algılayıcıları donatılmış gibi
işlem görür. Bu mahallerde otomatik sıcaklık artış algılayıcılarının kullanılması mecburi değildir.
(8) Binada veya yapıda otomatik veya el ile çalışan diğer gazlı, kuru kimyevi tozlu veya
benzeri sabit söndürme sistemi bulunuyor ise, bunların devreye girdiğinin yangın alarm sistemi
tarafından otomatik olarak algılanması gerekir. Bunu sağlamak üzere, söndürme sistemlerinden,
söndürme sisteminin devreye girdiğini bildiren kontak çıkışları yangın alarm sistemine giriş olarak
bağlanır.
Alarm verme
MADDE 76- (1) Bir yangın algılama ve uyarı sisteminin devreye girmesi hâlinde, sesli ve
ışıklı olarak veya data iletişimi ile alarm verme;
a) Ana kontrol panelinde ve diğer izleme noktalarındaki tali kontrol panellerinde veya
tekrarlayıcı panellerde sesli, ışıklı veya alfa nümerik göstergeleri,
b) Binanın kullanılan bütün bölümlerinde yaşayanları yangın veya benzeri bir acil durumdan
haberdar etmek için sesli ve ışıklı uyarı cihazları,
c) Binada bulunan yangın ve acil durum mücadele ekiplerinin uyarılması ve itfaiyeye haber
verilmesi için sesli ve ışıklı uyarı cihazları ve direkt hatlar veya diğer iletişim ortamları üzerinden data
iletişimi,
ile yapılır.

5279
Yangın kontrol panelleri (1)
MADDE 77- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Yangın kontrol panelleri ve tekrarlayıcı paneller aşağıda belirtilen şekilde olur:
a) Kontrol ve tekrarlayıcı paneller, binanın, tercihen zemin katında veya kolay ulaşılabilir
bölümünde ve sürekli olarak görevli personel bulunan bir yerinde tesis edilir.
b) Yangın kontrol panelinin tesis edildiği yerde personelin bulunamadığı zaman aralıkları
var ise bu sürelerde sürekli personel bulunan ikinci bir mahalde veya daha fazla mahalde
tekrarlayıcı paneller tesis edilir.
Yağmurlama sistemi alarm istasyonları
MADDE 78- (1) Bir binada yağmurlama sistemi ve otomatik algılama sistemi kurulması
hâlinde, yağmurlama sistemi alarm istasyonları ve akış anahtarları yangın alarm sistemine
bağlanır. Yağmurlama sisteminden gelen alarm uyarıları ayrı bir bölgesel izleme panelinde veya
yangın kontrol panelinde ayrı bölgesel alarm göstergeleri oluşturularak izlenir. Hat kesme
vanalarının izleme anahtarlarının ve yağmurlama sistemine ilişkin diğer arıza kontaklarının da
aynı şekilde yangın alarm sistemi tarafından sürekli olarak denetlenmesi gerekir.
Gazlı söndürme sistemi alarm ve arıza çıkışları
Madde 79- (1) Bir binada gazlı söndürme sistemi kurulması hâlinde, binada algılama ve
uyarı sistemi var ise, söndürme sisteminin alarm ve arıza çıkışları, yangın alarm sistemine
bağlanarak ayrı bölgesel göstergelerle izlenir.
Duman kontrol ve basınçlandırma sistemleri kontrol ve izlemeleri
MADDE 80- (1) Bir binada duman kontrol ve basınçlandırma sistemleri kurulması
hâlinde, bu sistemler ile ilgili arıza ve konum değiştirme sinyalleri ayrı bir bölgesel izleme
panelinde veya yangın kontrol panelinde ayrı bölgesel durum ve arıza göstergeleri oluşturularak
izlenir ve kontrol edilir. Duman kontrol ve basınçlandırma sistemlerinin el ile kontrolleri ayrı bir
kontrol panelinden yapılabileceği gibi, yukarıda belirtilen izleme panelleri ile birleştirilerek
yangın alarm sistemi bünyesinde de gerçekleştirilebilir.
Sesli ve ışıklı uyarı cihazları
MADDE 81- (1) Bir binanın kullanılan bütün bölümlerinde yaşayanları yangından veya
benzeri acil hâllerden haberdar etme işlemleri, sesli ve ışıklı uyarı cihazları ile gerçekleştirilir.
Yangın uyarı butonunun mecburi olduğu yerlerde uyarı sistemi de mecburidir.
–––––––––––––
(1) Bu madde başlığı “Yangın bölgeleri ve kontrol panelleri” iken, 10/8/2009 tarihli ve 2009/15316 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 29 uncu maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

5280
(2) Yangın alarm sinyali gecikmesiz olarak, yangın mücadele ekipleri ve yangına
müdahale konusunda eğitilmiş personele ulaştırılmak şartıyla, yangın alarm sinyalinin
gerçekliğinin araştırılmasına imkân verecek şekilde bir ön uyarı sistemine izin verilir. Tehlikeli
maddelerin bulundurulduğu veya işlendiği endüstriyel binalarda ve depolama amaçlı yapılarda
herhangi bir yangın algılamasının otomatik olarak bina tahliye uyarı sistemlerini harekete
geçirmesi gerekir. Bu bina ve yapılarda ön uyarı sistemine izin verilmez.
(3) Tahliye uyarıları, aşağıda belirtilen istisnalar dışında, hem sesli ve hem de ışıklı olarak
yapılır:
a) İşitme engelli kişilerin bulunma ihtimali olmayan alanlarda ışıklı uyarı cihazı
kullanılması mecburi değildir.
b) Sağlık hizmeti amaçlı binalar için öngörüldüğü takdirde sadece ışıklı uyarı cihazları
kullanılmasına izin verilir.
(4) Tahliye uyarı sistemlerinin, aşağıda belirtilen istisnalar dışında, yapının tamamında
devreye girmesi gerekir:
a) Yapısı itibarıyla tamamının birden boşaltılması mümkün olmayan binalarda,
başlangıçta sadece yangından etkilenen ve etkilenecek olan bölgelerde uyarı sistemleri devreye
girer. Böyle bir hâlde, binanın düzenli bir şekilde boşaltılabilmesi için, uyarı sistemi, diğer
bölgelerde kademeli olarak devreye sokulacak şekilde tesis edilir.
b) Yaşlılık, fiziksel veya zihinsel yetersizlik ve benzeri sebeplerle kendi başlarına dışarı
çıkamayacak kişiler bulunan binalarda, sadece bu kişilerin bakımları ve binadan tahliyeleri ile
görevli personele yangın uyarısı verilmesine izin verilir.
(5) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Sesli uyarı cihazları binanın her yerinde, yerden
150 cm yükseklikte ölçülecek ve ses seviyesi ortalama ortam ses seviyesinin en az 15 dBA
üzerinde olacak şekilde yerleştirilir. Uyuma maksatlı bölümler ile banyo ve duşlarda, ses
seviyesinin en az 75 dBA olması gerekir. Sesli uyarı cihazlarının 3 m uzaklıkta en az 75 dBA ve
en çok 120 dBA ses seviyesi elde edilecek özellikte olması şarttır. Acil anons sistemi hoparlörü
olan hacimlerde ayrıca siren sistemi konulması gerekli değildir.
(6) Sesli yangın uyarı cihazlarının seslerinin, binada başka amaçlarla kullanılan sesli
uyarıcılardan ayırt edilebilecek özellikte olması gerekir.
(7) Aşağıda belirtilen yerlerde, otomatik olarak yayınlanan ses mesajları ve yangın
merkezinden mikrofonla yayınlanan canlı ses mesajları ile binada yaşayanların tahliyesini veya
bina içerisinde yer değiştirmelerini sağlayacak şekilde anons sistemleri kurulması mecburidir:
a) Binadaki yatak sayısı 200’den fazla olan otel, motel ve yatakhanelerde,
b) Yapı inşaat alanı 5000 m2’den büyük olan veya toplam kullanıcı sayısı 1000 kişiyi
aşan topluma açık binalarda, alışveriş merkezlerinde, süpermarketlerde, endüstri tesislerinde ve
benzeri binalarda,
c) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yapı yüksekliği 51.50 m’yi geçen bütün
binalarda.
(8) Sesli ve ışıklı uyarı cihazları, sadece yangın uyarı sistemi ve diğer acil durum uyarıları
için kullanılır. Anons sistemleri ise, yangın uyarı sistemi ve diğer acil durum anonsları öncelik
almak ve otomatik olarak diğer kullanım amaçlarını devre dışı bırakmak şartıyla, genel anons ve
fon müziği yayını gibi başka amaçlar ile de kullanılabilir.

5281
Acil durum kontrol sistemleri
MADDE 82- (1) Yangın hâlinde otomatik olarak gerekli kontrol fonksiyonlarını yerine
getirecek acil durum kontrol sisteminin;
a) Yangın sırasında kapanması gereken yangın kapılarını ve diğer açıklıkları kapatma
amaçlı cihazları normal hâlde açık durumda tutan elektromanyetik kapı tutucu ve benzeri
cihazlarının serbest bırakılması,
b) Merdiven yuvaları ve asansör kuyuları basınçlandırma cihazlarının devreye sokulması,
c) Duman kontrol sistemlerinin işlemlerini yerine getirmesi,
ç) Acil durum aydınlatma kontrol işlemlerini gerçekleştirmesi,
d) Güvenlik ve benzeri sebeplerle kilitli tutulan kapıların ve turnikelerin açılması,
e) Asansörlerin yapılış özelliklerine bağlı olarak yangın esnasında kullanımının
engellenmesi veya tahliye amacıyla itfaiye veya eğitilmiş bina yangın mücadele ekipleri
tarafından kullanılmasının sağlanması,
f) Mahalli itfaiye ile elektrik işletmesine, belediyeye, polise veya jandarmaya, kurum
amirine, bina sahibine ve gerekli görülen diğer yerlere yangının otomatik olarak haber verilmesi,
özellik ve fonksiyonlarına sahip olması lazımdır.
(2) Acil durum kontrol işlemleri, yangın alarm sisteminin donanım ve yazılım bütünlüğü
içerisinde bulunan kontrol birimleri ile gerçekleştirilir. Kontrol edilen sistemin ve cihazlar ile
ilişkisi bulunan güvenlik sistemlerinin, bina otomasyon sistemleri gibi diğer sistemler tarafından
yapılabilecek her türlü kontrol ve kumanda işlemlerinin, yangın veya benzeri bir acil durumda
yangın kontrol panelinden yapılacak acil durum kontrol işlemlerini hiçbir şekilde engellememesi
gerekir.
Kablolar
MADDE 83- (1) Bir yangın sırasında çalışır durumda kalması gereken;
a) Yangın kontrol panellerinden, sesli ve ışıklı uyarı cihazlarına, sesli tahliye sistemi
amplifikatör ve hoparlörlerine ve acil durum kontrol cihazlarına giden sinyal ve besleme
kablolarının,
b) İtfaiye ve yangın mücadele ekiplerine haber vermek için kullanılan kabloların bina
içerisinde kalan kısımlarının,
c) Ana yangın kontrol paneli ile tali yangın kontrol panelleri ve tekrarlayıcı panellerin
birbirleri arasındaki haberleşme ve besleme kablolarının,
ç) Bütün yangın kontrol panellerine ve tekrarlayıcı panellere enerji sağlayan besleme
kablolarının,
yangına karşı en az 60 dakika dayanabilecek özellikte olması şarttır.
(2) Yangına karşı dayanıklı olması gereken kabloların, ilgili standartlara uygun olarak
deneye tabi tutulmuş ve sertifikalı olması gerekir.
(3) Bir yangının algılanmasından sonra uzun süre çalışır durumda kalması gerekli
olmayan yangın uyarı butonlarında, algılayıcılarda ve yangın kontrol panelleri arasındaki
kablolarda ve enerjisi kesildiğinde tehlikeli bir durum oluşmayan elektromanyetik kapı tutuculara
ve benzeri cihazlara giden kablolarda yangına dayanıklılık özelliği aranmayabilir.
(4) Yangın alarm sistemi kablolarının, sistemin sağlıklı ve güvenilir çalışmasını
sağlayacak şekilde yangın algılama, kontrol ve uyarı ekipmanı üreticilerinin spesifikasyonlarına
uygun tipte olması ve elektriksel gürültü ve benzeri etkilerden korunacak şekilde, diğer
sistemlerden ve enerji taşıyan kablolardan ayrılarak tesis edilmesi gerekir.
(5) (Ek: 10/8/2009-2009/15316 K.) Sağlık hizmeti amaçlı binalarda, 100’den fazla kişinin
bulunduğu konaklama amaçlı binalarda ve kullanıcı sayısı 1000’i geçen toplanma amaçlı
binalarda her türlü besleme ve dağıtım kabloları ve kablo muhafazalarında kullanılan
malzemelerin halojenden arındırılmış ve yangına maruz kaldığında herhangi bir zehirli gaz
üretmeyen özellikte olması gerekir.

5282
BEŞİNCİ BÖLÜM
Periyodik Testler, Bakım ve Denetim
Periyodik testler, bakım ve denetim
MADDE 84- (1) Bu Yönetmelikte öngörülen acil aydınlatma, yönlendirme ve yangın
algılama ve uyarı sistemleri; bina sahibinin ve yöneticinin veya bunların yazılı olarak
sorumluluklarını devrettiği bina yetkilisinin sorumluluğu altında, ilgili standartlarda belirtilen
sistemin gerektirdiği periyodik kontrole, teste ve bakıma tabi tutulur.
(2) Kabul işlemlerinde de, birinci fıkrada belirtilen hususlara uyulur.
ALTINCI KISIM
Duman Kontrol Sistemleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Tasarım ilkeleri
MADDE 85- (1) Binalarda duman kontrol sistemi olarak yapılan basınçlandırma,
havalandırma ve duman tahliye tesisatının; binada bulunanlara zarar vermeyecek, panik çıkmasını
önleyecek ve binanın emniyetli bir şekilde boşaltılmasını sağlayacak güvenli bir ortamı
oluşturacak şekilde tasarlanması, tesis edilmesi ve çalışır durumda tutulması gerekir.
(2) Kurulması gereken basınçlandırma, havalandırma ve duman tahliye tesisatının
yerleştirilmesi ve kullanılacak teçhizatın cinsi ve miktarı, binanın kullanım sınıfına, tehlike
sınıfına, binada bulunanların hareket kabiliyetine ve binada bulunan yangın önleme sistemlerinin
özelliklerine göre belirlenir.
(3) Her türlü basınçlandırma, havalandırma ve duman tahliye tesisatının, ilgili
yönetmeliklere ve standartlara uygun olarak tasarlanması, tesis edilmesi ve işletilmesi gerekir.
(4) Bu Yönetmelikte öngörülen her türlü sistemin, cihazın ve ekipmanın, montaj ve
işletme süresince performans ve çalışma sürekliliği sağlanacak şekilde kabul testinin yapılması,
periyodik kontrol, test ve bakıma tabi tutulması gerekir. Binalarda kurulacak basınçlandırma,
havalandırma ve duman tahliye tesisatı da, binanın yangın sorumlusunun gözetiminde test ve
bakıma tabi tutulur.
(5) Duman tahliyesinde kullanılacak fanların ve basınçlandırma fanlarının besleme
kablolarının yangına en az 60 dakika dayanıklı olması ve jeneratörden beslenecek şekilde tesis
edilmesi gerekir.
İKİNCİ BÖLÜM
Duman Kontrolü
Duman kontrolünün esasları
MADDE 86- (1) Doğal duman tahliyesi yapılabilecek yerlerde duman çekiş bacaları,
duman kesicileri ve duman bölmeleri kullanılır. Mekanik duman kontrol sistemleri olarak
iklimlendirme sistemleri özel düzenlemeler yapılarak kullanılır veya ayrı mekanik havalandırma
veya duman kontrol sistemleri kurulur.
(2) Duman tahliye ağızları, daima açık olabileceği gibi, yangın sırasında otomatik olarak
veya el ile kolaylıkla açılabilen mekanik düzenler ile de çalıştırılabilir. Bu tür mekanizmaların
sürekli bakım suretiyle işler durumda tutulması mecburidir.

5283
İklimlendirme ve havalandırma tesisatının duman kontrolünde kullanımı
MADDE 87- (1) Yangın hâlinde, mevcut iklimlendirme ve havalandırma tesisatı duman
kontrol sistemi olarak da kullanılabilir. Bu durumda, bu Yönetmelikte mekanik duman kontrol
sistemi için öngörülen bütün şartlar, iklimlendirme ve havalandırma sistemi için de aranır.
(2) Mekanik duman kontrol sistemleri için tesis edilen havalandırma ve tahliye
kanallarının çelik, alüminyum ve benzeri malzemeden yapılmış olması gerekir.
(3) Bütün mekanik havalandırma ve duman tahliye sisteminde kullanılacak kanalların
yeterli sayıda askı elemanları ile bağlanması şarttır.
(4) Kanal kaplama malzemesinin, en azından zor alevlenici malzemeden olması gerekir.
(5) Havalandırma ve duman tahliye kanallarının, kaçış merdivenlerinden ve yangın
güvenlik hollerinden geçmemesi asıldır. Ancak, çeşitli sebeplerden dolayı, kanalın bu
bölümlerden geçmesi hâlinde, geçtiği bölümün yapısal olarak yangına dayanım süresi kadar
yangına dayanacak bir malzeme ile kaplanması şarttır.
(6) Aynı hava santrali ile birden fazla yangın kompartımanının havalandırılması veya
iklimlendirilmesi yapılıyor ise, yangın kompartımanları arası geçişlerde, üfleme ve emiş
kanallarında yangın damperi kullanılması gerekir.
(7) Asma tavan arası ve yükseltilmiş döşeme altı gibi mahallerin plenum olarak
kullanılması hâlinde; bu bölümler içerisinden sadece mineral, alüminyum veya bakır zırhlı
kablolar, rijit metal borular ve sıvı sızdırmaz esnek metal borular geçirilebilir. Bilgisayar,
televizyon, telefon ve iç haberleşme sistemleri kablolarının ve yangın korunum sistemi boruları
ile alevlenmeyen sıvılar taşıyan yanmaz malzemeden boruların kullanılmasına izin verilir.
(8) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Havalandırma ve duman tahliye kanallarının
yangın kompartımanı duvarlarını delmemesi gerekir. Kanalın yangına 120 dakika dayanıklı bir
yangın kompartımanı duvarını veya katını geçmesi hâlinde, kanal üzerine yangın kompartımanı
duvarını veya katını geçtiği yerde 120 dakika ve üzerindeki yangın zonu geçişlerinde yangın
damperi konulması veya şönt baca veya özel kelepçe gibi yangın geçişini engelleyen önlemler
alınması gerekir. Havalandırma kanalı, korunmuş bir şaft içinden geçiyor ise şafta giriş ve çıkışta
yangın damperi kullanılması şarttır.
(9) Basınçlandırma sisteminin kanallarında yangın damperi kullanılmaz.
(10) Duman kontrol sistemi uzaktan el ile kumanda edilerek veya yangın algılama ve
uyarı sistemi tarafından otomatik olarak devreye sokulabilir.
(11) Yangının yayılmasında rol oynayan tesisat bacasının ve kanallarının, yangın
kompartımanları hizasında olması ve kompartımanın yangın dayanımını azaltmayacak şekilde
yalıtılması gerekir. Havalandırma kanal ve bacalarının yangın kompartımanlarını aşmalarına özel
detaylar dışında izin verilmez. Hava kanallarının, yanmaz malzemeden yapılması veya yanmaz
malzeme ile kaplanması şarttır.
(12) Yapı yüksekliği 51.50 m’nin üzerinde olan binaların hol ve koridor gibi ortak
alanlarında duman kontrol sistemi yapılması mecburîdir.

5284
Kazan dairesi, jeneratör odası, mutfak, otoparklar ve tahıl depolarında duman
kontrolü
MADDE 88- (1) Dizel pompa ve acil durum jeneratörünü çalıştırabilmek için mekanik
havalandırmanın gerekli olduğu yerlerde, bu bölümlerin duman tahliye sistemlerinin; diğer
bölümlere hizmet veren sistemlerden bağımsız olarak dizayn edilmesi, havanın doğrudan dışardan
ve herhangi bir egzoz çıkış noktasından en az 5 m uzaktan alınması ve mahallin egzoz çıkışının
da doğrudan dışarıya ve herhangi bir hava giriş noktasından en az 5 m uzağa atılması gerekir.
(2) Otel, restoran, kafeterya ve benzeri yerlerin mutfaklarındaki pişirme alanlarının
mekanik egzoz sisteminin; binanın diğer bölümlerine hizmet veren sistemlerden bağımsız olması,
egzoz kanallarının, korunmamış yanabilir malzemelerden en az 50 cm açıktan geçmesi, egzozun
doğrudan dışarıya atılması ve herhangi bir hava giriş açıklığından en az 5 m uzakta olması
gerekir. Mutfak dışından geçen egzoz kanalının; geçtiği bölümün veya mutfak bölümünün yapısal
olarak yangına dayanma süresi kadar bir malzeme ile kaplanması, şayet kanal bir tuğla şaftı
içerisinden geçiyor ise, şaftın diğer bölümlerinden ve diğer kanallardan veya servis
elemanlarından ayrılması şarttır. Mutfak egzoz kanallarına yangın damperi konulamaz.
(3) Toplam alanı 2000 m2
’yi aşan kazan dairelerinde, kapalı otopark alanlarında ve
bodrum katlardaki depolarda mekanik duman tahliye sistemi yapılması mecburidir. Duman
tahliye sisteminin, binanın diğer bölümlerine hizmet veren sistemlerden bağımsız olması ve saatte
en az 10 defa hava değişimi sağlaması gerekir.
(4) Un, tahıl, kepek, nişasta ve şeker gibi parlayıcı organik tozlar meydana getiren
maddelerin işlendiği, imal veya depo edildiği yerlerde, bu maddelerin tozlarının toplanmasını
önleyecek özel havalandırma tertibatı yapılması mecburidir. Bu yerlerde soba, ocak ve benzeri
açık ateş kaynağı bulundurulması ve tedbir alınmaksızın kaynak yapılması yasaktır.
(5) Doğalgaz, LPG veya tehlikeli maddeler ile çalışılan yerlerde fanların ve havalandırma
motorlarının patlama ve kıvılcım güvenlikli (ex-proof) olması gerekir. Kablo ve pano
tesisatlarının da kıvılcım güvenlikli olması şarttır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Basınçlandırma Sistemi
Basınçlandırma sistemi
MADDE 89- (1) Konutlar hariç olmak üzere, bütün binalarda, merdiven kovasının
yüksekliği 30.50 m’den fazla ise, kaçış merdivenlerinin basınçlandırılması gerekir. Bodrum kata
ve üst katlara hizmet veren kaçış merdiveni aynı yuvada olsa bile, zemin seviyesinde, yangına
120 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz bir duvar ile ayrılmış ve ayrı çıkış düzenlenmiş ise,
merdiven yuvası için üst katların yüksekliği esas alınır.
(2) Bodrum kat sayısı 4’den fazla olan binalarda bodrum kata hizmet veren kaçış
merdivenleri basınçlandırılır.
(3) Yapı yüksekliği 51.50 m’den yüksek olan konutların kaçış merdivenlerinin
basınçlandırılması şarttır.
(4) Yangın anında acil durum asansör kuyularının yangın etkisi altında kalmaması için
acil durum asansörü kuyularının basınçlandırılması gerekir.
(5) Basınçlandırma sistemi çalıştığı zaman, bütün kapılar kapalı iken basınçlandırılan
merdiven yuvası ile bina kullanım alanları arasındaki basınç farkının en az 50 Pa olması şarttır.
Açık kapı durumu için basınç farkı en az 15 Pa olması gerekir.

5285
(6) Basınçlandırma sisteminin yangın güvenlik holüne de yapılması hâlinde, merdiven
tarafındaki basıncın yangın güvenlik holü tarafındaki basınçtan daha yüksek olacak şekilde bir
basınç dağılımı oluşturulması gerekir.
(7) Hem basınçlı havanın ve hem de otomatik kapı kapatıcının kapı üzerinde yarattığı
kuvveti yenerek kapıyı açmak için kapı koluna uygulanması gereken kuvvetin 110 Newtonu
geçmemesi gerekir.
(8) Yangına müdahale sırasında basınçlandırma sisteminin, açık bir kapıdan
basınçlandırılmış alana duman girişini engelleyecek yeterlilikte hava hızını sağlayabilmesi
gerekir. Hava hızı, birbirini takip eden iki katın kapılarının ve dışarı tahliye kapısının tam olarak
açık olması hâli için sağlanır. Ortalama hız büyüklüğünün her bir kapının tam açık hâli için en az
1 m/s olması gerekir.
(9) En az 2 iç kapının ve 1 dışarıya tahliye kapısının açık olacağı düşünülerek, diğer
kapalı kapılardaki sızıntı alanları da ilave edilerek dizayn yapılır ve bina kat sayısına göre açık iç
kapı sayısı artırılır.
(10) Basınçlandırma havası miktarının, sızıntı alanlarından çevreye olan hava akışlarını
karşılayacak mertebede olması gerekir.
(11) Merdiven içerisinde meydana gelebilecek olan aşırı basınç artışlarını bertaraf etmek
üzere, aşırı basınç damperi ve frekans kontrollü fan gibi sistemlerin yapılması gerekir.
(12) Basınçlandırma havasının doğrudan dışardan alınması ve egzoz çıkış noktalarından
en az 5 m uzakta olması gerekir. Yüksekliği 25 m’den fazla olan kapalı merdivenlerin
basınçlandırılmasında, birden fazla noktadan üfleme yapılır. İki noktadan üfleme yapılması
hâlinde, üfleme yapılan noktalar arasındaki yüksekliğin en az merdiven yüksekliğinin yarısı kadar
olması şarttır. Yapı yüksekliği 51.50 m’den fazla olan binalarda, her katta veya en çok her üç
katta bir üfleme yapılması gerekir.
(13) Basınçlandırma fanının dışardan hava emişine algılayıcı konulur; duman algılanması
hâlinde, fan otomatik olarak durdurulur.
(14) Basınçlandırma sisteminin yangın algılama ve uyarı sistemi tarafından otomatik
olarak çalıştırılması gerekir.
(15) Basınçlandırma fanını el ile çalıştırıp durdurabilmek için, bir açma kapatma
anahtarının bulunması gerekir.
(16) Kaçış merdivenlerinde basınçlandırma yapılmamış ise, merdiven bölümünde
açılabilir pencerenin veya merdivenin üzerinde devamlı havalandırmayı sağlayacak tepe
penceresinin bulunması şarttır.
YEDİNCİ KISIM
Yangın Söndürme Sistemleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Tasarım ilkeleri
MADDE 90- (1) Yangın söndürme sistemleri, bu Yönetmelik kapsamındaki bütün yapı
ve binalar ile tünel, liman, dok, metro ve açık arazi işletmeleri gibi yapılarda yangın öncesinde ve
sırasında kullanılan sabit söndürme tesisatıdır. Binalarda kurulan yangın söndürme tesisatının,
binada bulunanlara zarar vermeyecek, panik çıkmasını önleyecek ve yangını söndürecek şekilde
tasarlanması, tesis edilmesi ve çalışır durumda tutulması gerekir.

5286
(2) Yangın söndürme sistemlerinin; her yapıda meydana gelebilecek olan yangını
söndürecek kapasitede olması ve yapının ekonomik ömrü boyunca, otomatik veya el ile gereken
hızda devreye girerek fonksiyonunu yerine getirebilmesi gerekir.
(3) Kurulması gereken sabit yangın söndürme sistemlerinin ve tesisatının nitelikleri,
kullanılacak teçhizatın cinsi, miktarı ve yerleştirilmeleri; binanın ve binada bulunabilecek
malzemelerin yangın türüne göre belirlenir. Sistemde kullanılacak bütün ekipmanın sertifikalı
olması şarttır.
(4) Her türlü yangın söndürme sistemlerinin, ilgili yönetmeliklere ve standartlara uygun
olarak tasarlanması, tesis edilmesi ve işletilmesi mecburidir.
(5) Binalarda kurulacak söndürme sistemlerinin tasarımı ve uygulaması, yetkili merci
tarafından kontrol edilir ve onaylanır. Periyodik kontrol, test ve bakım gerektiren sistemlerin ve
cihazların kontrolü, testi ve bakımı bina sahibi, yöneticisi veya bunların yazılı olarak
sorumluluklarını devrettiği bina yetkilisince yaptırılır.
İKİNCİ BÖLÜM
Sulu Söndürme Sistemleri
Su basınç ve debi değeri
MADDE 91- (1) Sabit boru tesisatı, yangın dolapları sistemi, hidrant sistemi ve
yağmurlama sistemi gibi sulu söndürme sistemleri için yapılmış hidrolik hesaplar neticesinde
gerekli olan su basınç ve debi değerleri, merkezi şebeke veya şehir şebekeleri tarafından
karşılanamıyor ise yapılarda, kapasiteyi karşılayacak yangın pompa istasyonu ve deposu
oluşturulması gerekir.
Su depoları ve kaynaklar
MADDE 92- (1) Sistemde en az bir güvenilir su kaynağı bulunması şarttır.
(2) Sulu söndürme sistemleri için kullanılacak su depolarının yangın rezervi olarak
ayrılmış bölümlerinin başka amaçla kullanılmaması ve sadece söndürme sistemlerine hizmet
verecek şekilde düzenlenmesi gerekir.
(3) Sulu söndürme sistemleri tasarımında 19 uncu maddedeki bina tehlike sınıfları dikkate
alınır. Su deposu hacmi, düşük tehlike için 30 dakika, orta tehlike için 60 dakika ve yüksek
tehlike için 90 dakika esas alınarak bulunur.
(4) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yağmurlama sistemi, yangın dolabı ve hidrant
sistemi bulunan sulu söndürme sistemleri su deposu hacmi, ön hesap için Ek-8/A tablosunda yer
alan veriler esas alınarak veya beşinci fıkrada belirtilen usule göre hesaplanabilir. Tablo
kullanılırken yükseklik olarak yağmurlama başlığının kullanıldığı en üst kod esas alınır. Su
deposu hacmi hidrolik hesap yapılarak hesaplanır ise hidrolik hesap metoduyla bulunan su deposu
hacmi esas alınır.
(5) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Su deposu hacmi ön hesaplaması, Ek-8/B’ye
göre hesaplanan yağmurlama sistemi su debisine, Ek-8/C’de belirtilen yangın dolabı su debisi ve
hidrant sistemi var ise hidrant debisi de ilave edilerek, tehlike sınıfına göre üçüncü fıkrada
belirtilen sürenin çarpılması ile hesaplanabilir.
(6) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yapıda sulu söndürme sistemi olarak sadece
yangın dolapları sistemi mevcut ise su kapasitesi, TS EN 671-1 ve TS EN 671-2’ye uygun
sistemlerde 94 üncü maddede verilen tasarım debi değerlerinin tehlike sınıfları için bu maddenin
üçüncü fıkrasında verilen süreler ile çarpımı ile hesaplanır. Kullanım alanı yüksek tehlike sınıfı
değilse ve yapıda sadece yangın dolapları sistemi mevcutsa yangın dolapları binanın kullanım
suyu sistemine bağlanabilir ve ayrı bir sistem istenmez.
(7) Yapıda sadece çevre hidrant sistemi bulunması hâlinde, su ihtiyacı, en az 1900 l/dak
debiyi 90 dakika süre ile karşılayacak kapasitede olmak üzere, bina tehlike sınıfına göre yapılacak
hidrolik hesaplar ile belirlenir.

5287
Yangın pompaları
MADDE 93- (1) Yangın pompaları; sulu söndürme sistemlerine basınçlı su sağlayan,
anma debi ve anma basınç değeri ile ifade edilen pompalardır. Pompaların, kapalı vana (sıfır debi)
basma yüksekliği anma basma yüksekliği değerinin en fazla % 140’ı kadar olması ve % 150
debideki basma yüksekliği anma basma yüksekliğinin % 65’inden daha küçük olmaması gerekir.
Bu tür pompalar, istenen basınç değerini karşılamak şartıyla, anma debi değerlerinin % 130’u
kapasitedeki sistem talepleri için kullanılabilir.
(2) Sistemde bir pompa kullanılması hâlinde, aynı kapasitede yedek pompa olması
gerekir. Birden fazla pompa olması hâlinde, toplam kapasitenin en az % 50’si yedeklenmek
şartıyla, yeterli sayıda yedek pompa kullanılır.
(3) Pompanın çevrilmesi, elektrik motoru yanı sıra içten yanmalı motorlar veya türbinler
ile olabilir.
(4) Yedek dizel motor tahrikli pompa kullanılmadığı takdirde, yangın pompalarının enerji
beslemesi güvenilir kaynaktan ve binanın genel elektrik sisteminden bağımsız olarak sağlanır.
(5) Yangın pompalarının, otomatik hava boşaltma valfi ve sirkülasyon rahatlama valfi gibi
yardımcı elemanlarının bulunması gerekir.
(6) Her pompanın ayrı bir kumanda panosu ve panonun da kilitli olması gerekir. Elektrik
kumanda panosunun, faz hatasının, faz sırası hatasının ve kumanda fazı hatasının bilgi ışıkları ile
donatılması gerekir. Pano ana giriş devre kesicisine pano kilidi açılmadan erişilememesi gerekir.
(7) Her pompanın ayrı bir kumanda basınç anahtarının olması gerekir. Basınç
anahtarlarının; kumanda panosunun içine yerleştirilmiş, su basıncını boru bağlantısıyla hisseden,
su darbelerine karşı korumalı, alt ve üst değerler ayrı ayrı ve bağımsız olarak ayarlanabilir ve
ayarlandıktan sonra kilitlenebilir olması şarttır.
(8) Pompa kontrolü basınç kumandalı; tam veya yarı otomatik olabilir.
(9) Pompa odası veya pompa istasyonunda elektrik motor tahrikli pompalar için +4 °C ve
dizel motor tahrikli pompalar için +10 °C üzerinde sıcaklığın sürekli sağlanabilmesi için uygun
gereçler sağlanır.
(10) Pompa istasyonunda, servis, muayene ve ayar gerektiren cihazların çalışma alanı
etrafında acil aydınlatma sağlanması şarttır.
(11) Zemin yeterli bir drenaj için eğimli hazırlanarak suyun pompadan, sürücüden ve
kontrol panosu gibi kritik cihazlardan uzaklaştırılması sağlanır.
Sabit boru tesisatı ve yangın dolapları
MADDE 94- (1) Tesisatın amacı, bina içinde yangın ile mücadelede güvenilir ve yeterli
suyun sağlanmasıdır. Bunun için, bina içinde itfaiye su alma hattı ve yangın dolapları tesis edilir:
a) İtfaiye su alma hattı; yangın ile mücadelede, itfaiye personeli ve eğitilmiş personel
tarafından kullanılmak üzere tesis edilir. İtfaiye su alma hattı tesisinde aşağıda belirtilen şartlara
uyulur:
1) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yüksek binalar ile kat alanı 1000 m2
’den fazla
olan alışveriş merkezlerinde, otoparklarda ve benzeri yerlerde ıslak veya kuru sabit boru sistemi
üzerinde, itfaiye personelinin ve eğitilmiş personelin kullanımına imkân sağlayan bağlantı ağızları
bırakılması ve bu bağlantı ağızlarının kaçış merdiveni veya yangın güvenlik holü gibi korunmuş
mekânlarda olması şarttır. Bir boyutu 60 m’yi geçen katlarda yangın dolabı ve itfaiye su alma
ağzı yapılması gerekir.
2) Herhangi bir noktadan su alma ağzına olan mesafe 60 m’den fazla olamaz.

5288
3) Sabit boru tesisatı üzerinde bulunan bütün hortum bağlantıları, itfaiyenin kullandığı
normlarda storz tip 50 mm veya 65 mm çapında olur.
4) Bağlantı ağızlarının, binanın yağmurlama ve yangın dolapları sistemine suyu sağlayan
sabit boru tesisatında bırakılması hâlinde, bu bağlantıların ana kolonlar üzerinden doğrudan
yapılması gerekir.
b) Yangın dolapları tesisatı; bina içindeki kişilerin yakındaki küçük bir yangını kontrol
etmesini ve söndürmesini sağlayabilmek üzere, bina içine tesis edilen sabit bir tesisatı ifade eder.
Tesisat, duvarlar üzerine veya kabinler içine monte edilmiş ve kalıcı olarak bir su temin tesisatına
bağlanmış olan sabit birimlerden oluşur. Yangın dolaplarının tesisinde aşağıdaki şartlara uyulur:
1) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yüksek binalar ile toplam kapalı kullanım alanı
1000 m2
’den büyük imalathane, atölye, depo, konaklama, sağlık, toplanma amaçlı ve eğitim
binalarında, alanlarının toplamı 600 m2
’den büyük olan kapalı otoparklarda ve ısıl kapasitesi 350
kW’ın üzerindeki kazan dairelerinde yangın dolabı yapılması mecburîdir.
2) Yangın dolapları, her katta ve yangın duvarları ile ayrılmış her bölümde aralarındaki
uzaklık 30 m’den fazla olmayacak şekilde düzenlenir. Yangın dolapları mümkün olduğu kadar
koridor çıkışı ve merdiven sahanlığı yakınına kolaylıkla görülebilecek şekilde yerleştirilir.
Binanın yağmurlama sistemi ile korunması ve katlara itfaiye su alma ağzı bırakılması hâlinde,
yangın dolapları, ıslak tip yağmurlama branşman hattından beslenebilir ve aralarındaki uzaklık 45
m’ye kadar çıkarılabilir.
3) Hortumların saklandığı dolabın ve kabinlerin gerekli cihazların döşenmesine izin
verecek büyüklükte olması şarttır. Bunların yangın sırasında hortum ve cihazların kullanılmasını
zorlaştırmayacak şekilde tasarlanması ve sadece yangın söndürme amacı için kullanılması gerekir.
4) Hortumları serme ve bağlama gibi becerilere sahip eğitilmiş personeli veya itfaiye
görevlisi olmayan yapılarda, yuvarlak yarı-sert hortumlu yangın dolaplarının TS EN 671-1′ e
uygun olması şarttır. Hortumun, yuvarlak yarı-sert TS EN 694 normuna uygun, çapının 25 mm
olması, uzunluğunun 30 m’yi aşmaması ve lüle (lans) kapama, püskürtme veya fıskiye veyahut
her üçünü birden yapabilmesi gerekir.
5) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) İçinde itfaiye su alma ağzı olmayan yuvarlak
yarı-sert hortumlu yangın dolaplarında tasarım debisinin 100 l/dak ve tasarım basıncının 400 kPa
olması şarttır. Lüle girişindeki basıncın 900 kPa’ı geçmesi hâlinde, basınç düşürücülerin
kullanılması gerekir.
6) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yetişmiş yangın söndürme görevlisi
bulundurulmak mecburiyetinde olan yapılarda kullanılabilecek yassı hortumlu yangın
dolaplarının TS EN 671-2 standardına uygun olması şarttır. Yassı hortumun; anma çapının 50
mm’yi, uzunluğunun 20 m’yi geçmemesi ve lüle kapama, püskürtme veya fıskiye veyahut her
üçünü birden yapabilmesi gerekir. Dolap tasarım debisinin 400 l/dak ve tasarım basıncının en az
400 kPa olması şarttır. Lüle girişindeki basıncın 900 kPa’ı geçmesi hâlinde, basınç düşürücü
kullanılır.
7) Binalarda bulunan yangın dolaplarının ve hortum makara sistemlerinin TS EN 671-3
standardında belirtilen periyodik bakımlarının, bina sahibi, yönetici veya sorumlu bina yetkilisi
tarafından yaptırılması mecburidir.

5289
Hidrant sistemi
MADDE 95- (1) Yapıların yangından korunmasında, ilk müdahalede söndürülemeyen
yangınlara dışarıdan müdahale edebilmek için mümkün olduğunca yapının veya binanın bütün
çevresini kapsayacak şekilde tesis edilecek hidrant sistemi bünyesinde yerleştirilecek hidrantların,
itfaiye ve araçlarının kolay yanaşabileceği ve bağlantı yapabileceği şekilde düzenlenmesi gerekir.
(2) Hidrant sistemi dizayn debisinin en az 1900 l/dak olması şarttır. Debi, binanın tehlike
sınıfına göre artırılır. Hidrant çıkışında 700 kPa basınç olması gerekir.
(3) Hidrantlar arası uzaklık çok riskli bölgelerde 50 m, riskli bölgelerde 100 m, orta riskli
bölgelerde 125 m ve az riskli bölgelerde 150 m alınır.
(4) Normal şartlarda hidrantlar, korunan binalardan ortalama 5 ilâ 15 m kadar uzağa
yerleştirilir.
(5) Hidrant sistemine suyu sağlayan boru donanımında ring sistemi mevcut değil ise,
kullanılabilecek en düşük borunun çapının 100 mm olması ve hidrolik hesaba göre belirlenmesi
gerekir.
(6) Sistemde kullanılacak hidrantların, ilgili Türk Standartlarına uygun yerüstü yangın
hidrantı olması gerekir. Hidrant sisteminde, hidrant yenilenmesini ve bakım işlemlerinin
yapılmasını kolaylaştıracak uygun noktalarda ve yerlerde yeraltı veya yerüstü veyahut hem yeraltı
ve hem de yerüstü hat kesme vanaları temin ve tesis edilir.
(7) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) İçerisinde her türlü kullanım alanı bulunan ve
genel yerleşme alanlarından ayrı olarak planlanan yerleşim alanlarında yapılacak binaların taban
alanları toplamının 5000 m2
’den büyük olması halinde dış hidrant sistemi yapılması mecburîdir.
(8) Sorumluluk bölgelerinde hizmette bulunan araçların giremeyeceği veya manevra
yapamayacağı, ulaşım imkânı olmayan yerleşim mahalleri olan belediyeler, buralarda meydana
gelebilecek yangınlara etkili bir şekilde müdahale yapılabilmesi bakımından, bu yerleşim
yerlerinin uygun yerlerine yerüstü yangın hidrantları veya pompa ile teçhiz edilmiş yeterli
kapasitede yangın havuzları ve sarnıçları yaptırmak mecburiyetindedir.
Yağmurlama sistemi
MADDE 96- (1) Yağmurlama sisteminin amacı; yangına erken tepki verilmesinin
sağlanması ve yangının kontrol altına alınması ve söndürülmesi için belirli bir süre içerisinde
tasarım alanı üzerine belirlenen miktarda suyun boşaltılmasıdır. Yağmurlama sistemi, aynı
zamanda bina içindekilere alarm verilmesi ve itfaiyenin çağrılması gibi çeşitli acil durum
fonksiyonlarını da aktif hâle getirebilir. Yağmurlama sistemi; yağmurlama başlıkları, borular,
bağlantı parçaları ve askılar, tesisat kontrol vanaları, alarm zilleri, akış göstergeleri, su pompaları
ve acil durum güç kaynağı gibi elemanlardan meydana gelir. Yağmurlama sistemi elamanlarının
TS EN 12259’a uygun olması şarttır.
(2) Aşağıda belirtilen yerlerde otomatik yağmurlama sistemi kurulması mecburidir:
a) Yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla olan konut haricindeki bütün binalarda,
b) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yapı yüksekliği 51.50 m’yi geçen konutlarda,
c) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Alanlarının toplamı 600 m2
’den büyük olan
kapalı otoparklarda ve 10’dan fazla aracın asansörle alındığı kapalı otoparklarda,

5290
ç) Birden fazla katlı bir bina içerisindeki yatılan oda sayısı 100’ü veya yatak sayısı 200’ü
geçen otellerde, yurtlarda, pansiyonlarda, misafirhanelerde ve yapı yüksekliği 21.50 m’den fazla
olan bütün yataklı tesislerde,
d) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Toplam alanı 2000 m2
’nin üzerinde olan katlı
mağazalarda, alışveriş, ticaret ve eğlence yerlerinde,
e) Toplam alanı 1000 m2
’den fazla olan, kolay alevlenici ve parlayıcı madde üretilen veya
bulundurulan yapılarda.
(3) Yanıcı malzeme içermeyen ve yanıcı malzeme depolanmayan ıslak hacimlere, yanıcı
malzeme ihtiva etmeyen ve yangına dirençli yapı elemanları ile ayrılan yangın merdiveni
yuvalarına, asansör kuyusuna ve gazlı, kuru toz, su sprey ve benzeri diğer otomatik söndürme
sistemleri ile korunan mahallere yağmurlama sistemi yapılmayabilir.
(4) Su ile genişleyen veya reaksiyona girerek yangının büyümesine sebep olabilecek
maddelerin bulunduğu mahallere yağmurlama sistemi yapılmaz.
(5) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yağmurlama sistemi tasarımının TS EN 12845’e
göre yapılması gerekir. Yağmurlama başlıklarının yerleştirilmesi, kullanım alanının tehlike sınıfı
ve yağmurlama başlığının koruma alanı dikkate alınarak yapılır. Düşük Tehlike ve Orta Tehlike-1
kullanım alanlarında, bir adet standart yağmurlama başlığı en çok 21 m2
alanı koruyacak şekilde
yerleştirilebilir.
(6) Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde, sismik hareketlere karşı ana kolonların
herhangi bir yöne sürüklenmemesi için, dört yollu destek kullanılması ve 65 mm ve daha büyük
nominal çaplı boruların katlardan ana dağıtım borularına bağlanmasında esnek bağlantılar ile
boruların tavanlara tutturulmasında iki yollu enlemesine ve boylamasına sabitleme askı
elemanları kullanılarak boruların kırılmasının önlenmesi gerekir. Dilatasyon geçişlerinde her üç
yönde hareketi karşılayacak detaylar uygulanır.
(7) Yağmurlama sistemi ana besleme borusu birden fazla yangın zonuna hitap ediyor ise,
her bir zon veya kolon hattına akış anahtarları, test ve drenaj vanası ve izleme anahtarlı hat kesme
vanası konulur.
(8) Muhtemel küçük çaplı yangınlarda yağmurlama başlığının patlaması veya birkaçının
hasara uğraması hâlinde, hemen değiştirilir ve yangın güvenlik sisteminin sürekliliğini sağlamak
için 6 adetten az olmamak kaydıyla sistemin büyüklüğüne göre yeterli miktarda yedek
yağmurlama başlığı ve başlığın değiştirilmesi için özel anahtarlar bulundurulur.
(9) Yağmurlama sistemini besleyen borular üzerinde kesme vanaları bulunur. Boru
hatlarında bulunan vanaların, bölgesel kontrol vanalarının ve su kaynağı ile yağmurlama sistemi
arasında bulunan bütün vanaların devamlı açık kalmasını sağlayacak tedbirlerin alınması gerekir.
(10) Sistemde basınç düşürücü vana kullanılması hâlinde, her bir basınç düşürücü vananın
önüne ve arkasına 1’er adet manometre konulur.
İtfaiye su verme bağlantısı
MADDE 97- (1) Yüksek binalarda veya bina oturma alanı 1000 m2
’den büyük binalarda
veya cephe genişliği 75 m’yi aşan binalarda, itfaiyenin sisteme dışarıdan su basabilmesi için, sulu
yangın söndürme sistemlerine en az 100 mm nominal çapında itfaiye su verme bağlantısı
yapılması şarttır. İtfaiye su verme bağlantısında 2 adet 65 mm storz tip rakor ve sistemde çek valf
bulunur ve çek valf ile itfaiye bağlantısı arasındaki borulardaki suyun otomatik olarak
boşalmasını sağlayacak elemanlar konulur. İtfaiye araçlarının bağlantı ağzına ulaşma mesafesi 18
m’den fazla olamaz.

5291
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Köpüklü, Gazlı ve Kuru Tozlu Sabit Otomatik Söndürme ve Önleme Sistemleri (1)
Köpüklü, gazlı ve kuru tozlu sabit otomatik söndürme ve önleme sistemleri (2)
MADDE 98- (1) Köpüklü, gazlı ve kuru tozlu sabit otomatik söndürme sistemleri; tesisin nitelik ve
ihtiyaçlarına bağlı olarak uygun, güncel, sertifikalı ve ilgili standartlara göre tasarlanır.
(2) Suyun söndürme etkisinin yeterli görülmediği veya su ile reaksiyona girebilecek maddelerin
bulunduğu, depolandığı ve üretildiği hacimlerde uygun tipte söndürme sistemi tesis edilir.
(3) Gazlı yangın söndürme sistemlerinin tasarımında TS ISO 14520 standardı esas alınır. Her türlü
gazlı söndürme sistemleri kurulurken; otomatik gaz boşaltımı sırasında veya sistemin devreye girdiğini
işleticiye ve mahalde çalışan personele bildiren ve kişilerin söndürme mahallini tahliye etmesini sağlayacak
olan sesli ve ışıklı uyarılar temin ve tesis edilmek zorundadır.
(4) Gazlı yangın söndürme sistemi uygulanacak hacimlerdeki, doğal havalandırma amaçlı pencerede,
kapıda veya duvarda bulunan menfez ve varsa havalandırma bacalarının yangın algılama ve gaz boşalım
anında otomatik olarak kapanacak şekilde dizayn edilmesi gerekir.
(5) Halon alternatifi gazlar ile tasarımı yapılmış gazlı yangın söndürme sistemlerinde kullanılan
söndürücü gazın, ilgili standartlara göre belgelenmiş uzun süreli kullanım geçerliliğinin olması gerekir.
(6) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Sürekli insan yaşamının olmadığı kapalı alanlarda (depo, arşiv,
bilişim sistem odaları ve benzeri) yangın oluşumunu önleyen ve akreditasyona tabi ulusal veya uluslararası
sertifikasyon sistemine sahip oksijen azaltma sistemleri uygulanabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Taşınabilir Söndürme Cihazları (3)
Taşınabilir söndürme cihazları (4)
MADDE 99- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Taşınabilir söndürme cihazlarının tipi ve sayısı, mekânlarda var olan durum ve risklere göre
belirlenir. Buna göre;
a) A sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle çok maksatlı kuru kimyevi tozlu veya sulu,
b) B sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle kuru kimyevi tozlu, karbondioksitli veya
köpüklü,
c) C sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle kuru kimyevi tozlu veya karbondioksitli,
ç) D sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle kuru metal tozlu,
söndürme cihazları bulundurulur. Hastanelerde, huzurevlerinde, anaokullarında ve benzeri yerlerde
sulu veya temiz gazlı söndürme cihazlarının tercih edilmesi gerekir.
(2) Düşük tehlike sınıfında her 500 m2
, orta tehlike ve yüksek tehlike sınıfında her 250 m² yapı inşaat
alanı için 1 adet olmak üzere, uygun tipte 6 kg’lık kuru kimyevî tozlu veya eşdeğeri gazlı yangın söndürme
cihazları bulundurulması gerekir.
(3) Otoparklarda, depolarda, tesisat dairelerinde ve benzeri yerlerde ayrıca tekerlekli tip söndürme
cihazı bulundurulması mecburidir.
(4) Söndürme cihazları dışarıya doğru, geçiş boşluklarının yakınına ve dengeli dağıtılarak,
görülebilecek şekilde işaretlenir ve her durumda kolayca girilebilir yerlere, yangın dolaplarının içine veya
yakınına yerleştirilir. Söndürme cihazlarına ulaşma mesafesi en fazla 25 m olur. Söndürme cihazlarının, kapı
arkasında, yangın dolapları hariç kapalı dolaplarda ve derin duvar girintilerinde bulundurulmaması ve ısıtma
cihazlarının üstüne veya yakınına konulmaması gerekir. Ancak, herhangi bir sebeple söndürme cihazlarının
doğrudan görünmesini engelleyen yerlere konulması halinde, yerlerinin uygun fosforlu işaretler ile
gösterilmesi şarttır.
–––––––––––––
(1) Bu bölüm başlığı “Köpüklü, Gazlı ve Kuru Tozlu Sabit Otomatik Söndürme Sistemleri” iken, 16/3/2015 tarihli ve
2015/7401 sayılı Bakanlar Kurulu Eki Kararın 13 üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu madde başlığı “Köpüklü, gazlı ve kuru tozlu sabit otomatik söndürme sistemleri” iken 16/3/2015 tarihli ve 2015/7401
sayılı Bakanlar Kurulu Eki Kararın 14 üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3) Bu bölüm başlığı “Taşınabilir Söndürme Tüpleri” iken, 10/8/2009 tarihli ve 2009/15316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
Eki Yönetmeliğin 36 ncı maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(4) Bu madde başlığı “Taşınabilir söndürme tüpleri” iken, 10/8/2009 tarihli ve 2009/15316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
Eki Yönetmeliğin 37 nci maddesiyle “Taşınabilir söndürme cihazları “şeklinde değiştirilmiştir.

5292

(5) Taşınabilir söndürme cihazlarında söndürücünün duvara bağlantı asma halkası duvardan
kolaylıkla alınabilecek şekilde yerleştirilir ve 4 kg’dan daha ağır ve 12 kg’dan hafif olan cihazların zeminden
olan yüksekliği yaklaşık 90 cm’yi aşmayacak şekilde montaj yapılır.
(6) Arabalı yangın söndürme cihazlarının TS EN 1866 ve diğer taşınabilir yangın söndürme
cihazlarının TS 862- EN 3 kalite belgeli olması şarttır.
(7) Yangın söndürme cihazlarının periyodik kontrolü ve bakımı TS ISO 11602-2 standardına göre
yapılır. Söndürme cihazlarının bakımını yapan üreticinin veya servis firmalarının dolum ve servis yeterlilik
belgesine sahip olması gerekir. Servis veren firmalar, istenildiğinde müşterilerine belgelerini göstermek
zorundadır. Söndürme cihazlarının standartlarda belirtilen hususlar doğrultusunda yılda bir kez yerinde genel
kontrolleri yapılır ve dördüncü yılın sonunda içindeki söndürme maddeleri yenilenerek hidrostatik testleri
yapılır. Cihazlar dolum için alındığında, söndürme cihazlarının bulundukları yerleri tehlike altında
bırakmamak için, servisi yapan firmalar, bakıma aldıkları yangın söndürme cihazlarının yerine, aldıkları
söndürücü cihazın özelliğinde ve aynı sayıda kullanıma hazır yangın söndürme cihazlarını geçici olarak
bırakmak zorundadır.
(8) Binalara konulacak yangın söndürme cihazlarının cinsi, miktarı ve yerlerinin belirlenmesi
konusunda, gerekirse mahalli itfaiye teşkilatının görüşü alınabilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Periyodik Testler ve Bakım
Periyodik testler ve bakım
MADDE 100- (1) Bu Yönetmelikte öngörülen yangın söndürme sistemlerinin, bina sahibi, yöneticisi
veya bunların yazılı olarak sorumluluklarını devrettiği bina yetkilisinin sorumluluğu altında, ilgili
standartlarda belirtilen sistemin gerektirdiği periyodik kontrole, teste ve bakıma tabi tutulması şarttır.
SEKİZİNCİ KISIM
Tehlikeli Maddelerin Depolanması ve Kullanılması
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Tehlikeli maddeler ile ilgili olarak uygulanacak hükümler
MADDE 101- (1) Tehlikeli maddelerin depolanması, doldurulması, kullanılması, üretilmesi ve satışa
sunulması hakkında bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hâllerde ilgili mevzuat ve standartlara uyulur.
Tehlikeli maddelerin sınıflandırılması
MADDE 102- (1) Tehlikeli maddelerin sınıfları aşağıda belirtilmiştir:
a) Patlayıcı maddeler,
b) Parlayıcı ve patlayıcı gazlar,
c) Yanıcı sıvılar,
ç) Yanıcı katı maddeler,
d) Oksitleyici maddeler,
e) Zehirli ve iğrendirici maddeler,
f) Radyoaktif maddeler,
g) Dağlayıcı maddeler,
ğ) Diğer tehlikeli maddeler.
Depolama hacimlerinin genel özellikleri
MADDE 103- (1) (Değişik birinci cümle: 10/8/2009-2009/15316 K.) Tehlikeli maddelerin
depolandığı ve üretildiği yerlerde aşağıda belirtilen hususlara uyulması mecburidir:
a) Topluma açık yerlerde ve konutların altında veya bitişiğinde tehlikeli maddeler ile ilgili olarak
yapılan işlerin, ilgili standartlarda belirtilen şartlara uygun olması gerekir.
b) Parlayıcı ve patlayıcı maddeler üretilen veya işlenen veya depolanan tek katlı binalarda duvarların
yanmaz veya yangına 120 dakika dayanıklı olması gerekir. Çok katlı binalarda ise, binaların en üst katında
olmak şartıyla ilgili tüzük ve yönetmeliklerde öngörülen ölçüde bu maddelerin üretilmesine veya işletilmesine
veya depolanmasına müsaade edilir.

5293
c) Herhangi bir amaçla tehlikeli madde bulundurulan yapılarda, tehlikeli maddenin
miktarlarına ve tehlike sınıfına bağlı olarak çevre güvenliği sağlanır.
ç) Binaya ulaşım yollarının sürekli olarak açık tutulması ve bu yollar üzerine park
yapılmaması gerekir.
d) Üretimin ve tehlikeli maddenin özelliğine göre binaların tabanlarının statik elektriği
iletici özellikte yapılması ve kapıların statik elektriğe karşı topraklanması şarttır.
e) Binalardaki giriş ve çıkış kapılarının, pencerelerin, panjurların ve havalandırma
kanallarının kapaklarının basınç karşısında dışarıya doğru açılması ve tehlike anında bina içinde
bulunanların kolayca kaçabilmelerini veya tahliye edilebilmelerini sağlayacak biçimde yapılması
gerekir.
f) Binanın pencerelerinde parmaklık veya kafes bulunamaz. Birden çok bölümü bulunan
işyeri binalarında bölümlerden her birinin, biri doğrudan doğruya dışarıya, diğeri ana koridora
açılan en az 2 kapısının bulunması şarttır. İç bölmelerin, meydana gelebilecek en yüksek basınca
dayanıklı, çatlaksız düz yüzeyli, yanmaz malzemeden yapılmış, açık renkte boyanmış veya
badanalanmış, kolayca yıkanabilir şekilde olması gerekir. Hafif eğimli yapılan tabanlar bir drenaj
sistemiyle beraber bir depoya veya dinlendirme kuyusuna bağlanır. Tehlikeli maddelere uygun
özellikteki atık su arıtma tesisleri de bu amaçla kullanılabilir.
g) Binaların tavanlarının ve tabanlarının yanmaz, sızdırmaz, çarpma ile kıvılcım çıkarmaz
ve kolay temizlenir malzemeden, hafif eğimli olarak, pencerelerin ise, büyük parçalar hâlinde,
etrafa dağılmayacak ve zarar vermeyecek telli cam veya kırılmaz cam gibi maddelerden yapılması
gerekir.
İKİNCİ BÖLÜM
Patlayıcı Maddeler
Patlayıcı maddeler
MADDE 104- (1) Bu Yönetmeliğe göre patlayıcı maddeler; sürtme, darbe ve ısı etkisi
altında başka bir maddenin katılmasına gerek olmadan hızla reaksiyona giren ve çevreye zarar
veren maddelerdir.
(2) Kolay yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddeler ile benzeri maddelerin depo ve satış
yerleri altında, üstünde ve bitişiğinde, oteller, eğlence yerleri ve kahvehaneler gibi topluma açık
yerler bulunamaz.
(3) Av malzemesi satan işyerlerinin, müstakil ve tercihen tek katlı binada bulunması ve
başka bir işyeri veya mesken ile kapısının veya bağlantı penceresinin olmaması gerekir.
(4) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Katları farklı amaçlarla kullanılan çok katlı
binalarda veya pasajlarda av malzemesi satılabilmesi için; satış yerinin zemin katında olması,
sokaktan doğrudan girişinin bulunması, binanın diğer bölümleri ile bağlantısının bulunmaması ve
duvarları yangına en az 180 dakika dayanıklı olması şarttır.
(5) Av barutu ve malzemesi satış yerlerinin içi uygun bir malzeme ile ateşe dayanıklı hâle
getirilir. Özel kasa ve çelik dolaplar; arabalı sistemde, bir kişinin kolayca yerini değiştirebileceği
ve yangın hâlinde ortamdan çıkarıp güvenlikli bir yere taşıyabileceği şekilde yapılır. Binalardaki
giriş ve çıkış kapılarının, pencerelerin, panjurların ve havalandırma kanallarının kapaklarının
basınç karşısında dışarıya doğru açılması ve tehlike anında bina içinde bulunanların kolayca
kaçabilmelerini sağlayacak biçimde yapılması şarttır.

5294
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Parlayıcı ve Patlayıcı Gazlar
Genel
MADDE 105- (1) Bu Yönetmeliğe göre normal sıcaklık ve basınç altında buhar fazında
bulunan maddeler gaz olarak kabul edilir. Kritik sıcaklığı 10 ºC’ın altında olan gazlara basınçlı
gazlar ve kritik sıcaklığı 10 ºC’ın üzerinde olup mutlak buhar basınçları 50 ºC de 300 kPa’ı aşan
gazlar sıvılaştırılmış gazlar olarak isimlendirilir. Her iki tip gaz bir çözücü içinde çözünmüş hâlde
ise, basınç altında çözünmüş gazlar sınıfına girer.
(2) Gaz hâlinde veya bir sıvıda çözünmüş hâlde veya sıvılaştırılmış hâlde basınçlı gaz
ihtiva eden bütün tüplerin, içinde bulunan basınçlı gazın özelliklerine, tekniğin gerektirdiği
esaslara ve ilgili mevzuat ve standartlara uygun olarak yapılması şarttır.
(3) Her tüpün dip tarafının, yere değmeyecek şekilde, belirli bir yükseklikte, çemberle
çevirili olması ve LPG tüpleri hariç olmak üzere, diğer tüplerin vana ve emniyet supaplarının
içinde gazların birikmesini önleyecek şekilde havalandırma delikleri olan bir koruyucu başlığın
bulunması gerekir.
(4) Tüpler, hiçbir zaman izin verilenden fazla bir basınçla ve tüp üzerinde belirtilen
ağırlığın üzerinde basınçlı gaz ile doldurulamaz. Tüplerin doldurulmadan önce ilgili mevzuata
göre yeniden doldurulmaya müsait olup olmadığına dikkat edilir, kritik sıcaklıkları genel olarak
çevre sıcaklığından fazla olan gazların konulduğu tüpler, tamamen doldurulmayarak tehlikeli
basınçların meydana gelmesi önlenir. Basınçlı gazların doldurulduğu tüpler, ilgili mevzuatta
belirtilen esaslar dâhilinde doldurulur ve dolum öncesinde ve sonrasında ağırlık kontrolüne tabi
tutulur.
(5) Basınçlı gaz tüplerinin depolanmasında aşağıda belirtilen şartlara uyulması
mecburidir:
a) Dolu tüplerin sıcaklık değişmelerine, güneş ışınlarına, radyasyon ısısına ve neme karşı
korunması bakımından ilgili standard hükümlerine uyulur.
b) Dolu tüpler, işyerlerinde tehlike yaratmayacak miktarda depolanır. Tüpler, yangına en
az 120 dakika dayanıklı ayrı binalarda veya bölmelerde, radyatör ve benzeri ısı kaynaklarından
uzakta bulundurulur ve tüplerin devrilmemesi veya yuvarlanmaması için gerekli tedbirler alınır.
c) Tüpler, içinde bulunan gazın özelliğine göre sınıflanarak depolanır ve boş tüpler ayrı
bir yerde toplanır.
ç) Tüplerin depolandığı yerlerin, uygun havalandırma tertibatının ve yeteri kadar
kapısının bulunması gerekir.
d) Yanıcı basınçlı gaz ihtiva eden tüplerin depolandığı yerlerde ateş ve ateşli maddeler
kullanma yasağı uygulanır.
e) Tüplerin depolandığı yerlere ikaz levhaları konulur.
LPG tüplerinin depolanmasına ilişkin esaslar
MADDE 106- (1) LPG depolanacak binaların;
a) Müstakil ve tek katlı olması,
b) Döşemesinin, tavanın ve duvarlarının yangına en az 120 dakika dayanıklı malzeme ile
yapılması,
c) Çatısında hafif malzemeler kullanılması,
ç) Dış duvarlarında veya çatısında, her 3 m³ depo hacmi için en az 0.2 m²’lik kırılmaz cam
veya benzeri hafif malzeme ile kaplanmış bir boşluk bırakılması,
d) Depo kapılarının yangına karşı en az 90 dakika dayanıklı malzemeden yapılması,
şarttır.

5295
(2) Tüplerin depolama mahallinde, aşırı sıcaklık artışına ve insan veya araç trafiğine
maruz kalmayacak ve fiziki hasar görmeyecek tarzda yerleştirilmesi gerekir. Tüp içerisindeki
LPG’nin gaz fazıyla doğrudan temas hâlinde olması için, tüplerin, emniyet valfleri LPG sıvı fazı
seviyesinden yukarıda olacak konumda, yana yatırılmış veya baş aşağı durumda olmaksızın dik
olarak depolanması gerekir.
(3) Depolarda ısıtma ve aydınlatma amacı ile açık alevli cihazlar kullanılamaz.
(4) Depoların döşeme hizasında ve bölme duvarlarının tabana yakın kısımlarında açılıp
kapanabilen havalandırma menfezleri bulundurulur.
(5) Doğal havalandırma uygulanması hâlinde, dış duvarların her 600 cm’si için en az 1
adet menfez bulunması şarttır. Dış duvar uzunluğunun 600 cm’yi geçmesi hâlinde, menfez adeti
aynı oranda artırılır. Menfezlerin her birinin alanının en az 140 cm2 ve menfezlerin toplam
alanının, döşeme alanının her metrekaresi için en az 65 cm2 olması gerekir.
(6) Havalandırma fan ile yapılıyor ise;
a) Patlama ve kıvılcım güvenlikli (ex–proof) malzeme kullanılması,
b) Havalandırma debisinin döşemenin her bir m2
’si için en az 0.3 m3
/dak olması,
c) Havalandırma çıkış ağzının diğer binalardan en az 3 m uzaklıkta bulunması,
ç) Havalandırma kanalının zeminden itibaren tespit edilmesi,
d) Kablo ve pano tesisatının kıvılcım güvenlikli olması,
şarttır.
(7) Depoların döşemeleri tabii veya tesviye zemin seviyesinden aşağıda
olamaz. Döşemenin doldurulmuş durumda olması ve havalandırılması gerekir.
(8) Tüpler, depoların çıkış kapıları ve merdiven boşlukları yakınına konulamaz ve kaçış
yollarını engelleyecek şekilde depolanamaz.
(9) Tüpler, vanalarının üzerinde emniyet tıpası takılmış olarak ve dolu tüpler ise,
vanalarının üzerinde ilk kullanım kapağı takılmış olarak depolanır.
(10) Boş tüpler tercihen açıkta depolanır. Bina içinde depolanacaklar ise, depolama
miktarının hesaplanmasında dolu tüp gibi kabul edilir.
(11) Depo binalarının elektrik sistemleri, ankastre olarak kıvılcım ve kısa devre
oluşturmayan özellikteki malzeme ile yapılır. Elektrik anahtarlarının binanın dış yüzeyinde ve
zeminden 2 m yükseklikte bulunması ve aydınlatma armatürlerinin tavana monte edilmiş olması
gerekir.
(12) Depolarda ısıtma sadece merkezi sistem ile yapılır ve ısı merkezi dışarıda olur.
Tüplerin kalorifer radyatörlerinden en az 2 m uzaklıkta bulundurulması gerekir.
(13) Özel olarak inşa edilmiş LPG dağıtım depolarında, tüplere doldurulmuş durumda en
çok 10000 kg gaz bulundurulabilir. Bu binaların okul ve cami gibi kamuya açık binaların arsa
sınırından en az 25 m ve diğer binaların arsa sınırından en az 15 m uzaklıkta bulunması gerekir.
LPG ve ticari propan tüpleri, birbiriyle karışmayacak şekilde depolanır.
(14) Bina dışında LPG’nın tüplere doldurulmuş hâlde depolandığı mahallin emniyet
şeridinin, asgari emniyet uzaklıklarının Ek-9’daki gibi olması şarttır.
(15) Bina dışındaki özel tüp depolarının bulunduğu güvenlik sahası, tel çit veya duvar ile
çevrilir ve üzerine ikaz levhaları konulur.
(16) Tüp depolanmasında kullanılan özel binaların girişine ikaz levhaları konulur.

5296
LPG’nin dökme olarak depolanması
MADDE 107- (1) LPG’nın dökme olarak depolandığı yeraltı ve yerüstü tanklarının,
binalara, bina gruplarına, komşu arsa sınırına ve ana trafik yollarına veya demir yollarına olan
uzaklıkları ile tankların birbirlerine olan uzaklıklarının Ek-10’da belirtilen şekilde olması
mecburidir.
(2) LPG’nın yerüstü tanklarında dökme olarak depolanması hâlinde;
a) Dökme LPG depolama tankları, taş veya beton bir zemin üzerine oturtulmuş olarak ve
yanmaz yapıda ayaklar üzerine tesis edilir.
b) Dökme LPG depolama tankları, fuel-oil, benzin ve motorin gibi diğer bir yanıcı sıvı
depolanan tanklar ile aynı havuzlama duvarı ile çevrilmiş bir mahalde tesis edilemez ve bu
duvarlardan en az 3 m uzaklıkta kurulur.
c) Dökme LPG depolanacak yatay tanklar, genleşmeye ve daralmaya imkân verecek
destekler üzerine yerleştirilir. Tankların temele veya ayaklara değen kısımları, korozyona karşı
korunur.
(3) LPG’nın yeraltı tanklarında dökme olarak depolanması hâlinde;
a) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yeraltı depolama tanklarının en üst yüzeyinin
toprak seviyesinden en az 300 mm aşağıda kalacak şekilde olması şarttır.
b) Yeraltı depolama tanklarının, motorlu araçların trafik etkisine ve aşındırıcı fiziki
etkilerin söz konusu olduğu yerlerde bu fiziki etkilere karşı korunmuş olması gerekir.
c) Yeraltı depolama tankları ve yeraltı boru donanımı, toprak özellikleri dikkate alınarak
korozyona karşı korunur.
ç) Toprak altına konulacak olan tanklar, yeraltı su seviyelerine göre uygun bir şekilde
tasarlanır.
LPG perakende satış yerleri
MADDE 108- (1) Perakende satış yerlerinde en çok 500 kg LPG bulundurulabilir. LPG
bayilerine ait özel depolar var ise, 750 kg daha LPG bulundurulabilir. Perakende satış yerlerinin
kapalı mahallerinde ticari propan tüpü bulundurulamaz.
(2) Perakende satış yerleri, tercihen tek katlı ahşap olmayan binalarda, bunun mümkün
olmaması hâlinde, çok katlı ahşap olmayan binaların zemin katında bulunabilir. Perakende satış
yerlerinin başka bir işyeri veya mesken ile kapı veya pencere ile bağlantısının bulunmaması
gerekir.
(3) LPG perakende satış yerleri, iş hanları, oteller, eğlence yerleri, pansiyonlar ve
kahvehaneler gibi topluma açık yerler ile kolay yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddeler ile benzeri
maddelerin depo ve satış yerleri altında, üstünde ve bitişiğinde bulunamaz.
(4) Perakende satış yerlerinin itfaiye ve cankurtaran araçlarının kolayca girip
çıkabilecekleri cadde ve sokaklar üzerinde olması gerekir.
(5) Perakende satış yerleri bodrumlarda, zemin üstü asma katlarda veya halkın rahatlıkla
tahliyesine imkân verecek genişlikte çıkışı olmayan yerlerde tesis edilemez.
(6) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Perakende satış yerleri en az 120 dakika yangına
dayanıklı binalarda kurulur ve bir başka işyeri veya konut ve benzeri yerlere ahşap kapı veya
ahşap veya madeni çerçeveli camekân bölme ile irtibatlı olamaz. Şayet bölme gerekli ise en az 90
dakika yangına dayanıklı malzemeden yapılması şarttır. Binalardaki giriş ve çıkış kapılarının,
pencerelerin ve panjurların-basınç karşısında dışarıya doğru açılması ve tehlike anında bina içinde
bulunanların kolayca kaçabilmelerini veya tahliye edilebilmelerini sağlayacak biçimde yapılması
gerekir.

5297
(7) Özel bina ve odaların çatısında ve sokak, cadde, bahçe ve benzeri cephe duvarlarında,
kesit alanı kapalı hacmin her 3 m3
’ü için en az 0.2 m2
esasına göre hesaplanmış patlama panelleri
inşa edilir.
LPG tüplerinin kullanılması
MADDE 109- (1) Evlerde 2’den fazla LPG tüpü bulundurulamaz.
(2) LPG tüpleri dik konumda bulundurulur. Tüp ile ocak, şofben, kombi ve katalitik gibi
cihazlar arasında hortum kullanılması gerektiğinde, en fazla 150 cm uzunluğunda ve ilgili
standartlara uygun eksiz hortum kullanılır ve bağlantılar kelepçe ile sıkılır.
(3) Tüpler, mümkünse balkonlarda bulundurulur. Kapalı veya az havalanan bir yerde tüp
bulundurulacak ise bu bölümün havalandırılması sağlanır.
(4) Tüplerin konulduğu yerin doğrudan doğruya güneş ışınlarına maruz kalmaması ve
radyatörlerin, soba veya benzeri ısıtıcıların yakınına tüp konulmaması gerekir.
(5) LPG kullanılan sanayi tipi büyük mutfaklarda gaz kaçağını tespit eden ve sesli olarak
uyaran gaz uyarı cihazının bulundurulması mecburidir.
(6) İşyeri veya topluma açık her türlü binada zemin seviyesinin altında kalan tam bodrum
katlarında LPG tüpü bulundurulamaz.
(7) Tüpler ve bunlarla birlikte kullanılan cihazlar, uyuma mahallerinde bulundurulamaz.
(8) Bina dışındaki tüplerden bina içindeki tesisata yapılacak bağlantıların, çelik çekme
veya bakır borular ile rakor kullanılmadan kaynaklı olması gerekir. Ana bağlantı borusuna kolay
görülen ve kolay açılan bir ana açma-kapama valfi takılır. Tesisat, duvar içerisinden geçirilemez.
(9) LPG, tavlama ve kesme gibi işlemler için kullanıldığında, iş sonuçlanır sonuçlanmaz
tüpler depolama yerlerine kaldırılır.
(10) Sanayi tesisleri içersinde LPG kullanıldığında, tüpler bina içinde depolanacak ise;
tesisten özel bölmelerle ayrılmış, depolama kurallarına uygun, havalandırılması sağlanan özel bir
yere konulur.
(11) Tüplerin değiştirilmesinde gaz kaçaklarının kontrolü için bol köpürtülmüş sabundan
faydalanılır ve ateş ile kontrol yapılmaz. Ev tipi ve sanayi tipi tüplerin değiştirilmeleri, tüpleri
satan bayilerin eğitilmiş elemanları tarafından ve bayilerin sorumluluğu altında yapılır.
(12) Kesme, kaynak ve tavlama gibi ısıya bağlı işlemler sırasında, oksijen tüplerinin ve
beraberinde kullanılan LPG tüplerinin bağlantılarında alev tutucu emniyet valflerinin takılı olması
gerekir.
LPG ikmal istasyonları
MADDE 110- (1) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) LPG ikmal istasyonlarında
emniyet mesafeleri bakımından Ek-13’te yer alan uzaklıklara, diğer güvenlik tedbirleri
bakımından ise ilgili yönetmelik ve standartlara uyulur.
(2) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) LPG ikmal istasyonlarındaki tanklar yeraltında
tesis edilir.
(3) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Dispenser ile trafik yolu arasında giriş-çıkış
kısmı hariç en az 50 cm yüksekliğinde sabit korugan yapılır. Dispenser ve tank sahasına, yerden
en fazla 20 cm yüksekte, kıvılcım güvenlikli (Muhtemel Patlayıcı Ortam -ATEX- Belgeli, exproof), en az birer LPG algılayıcısı olan sesli veya ışıklı gaz dedektörü ve alarm sistemi konulur.
Gaz kaçağı olması hâlinde, alarm sisteminin tesisin yangın söndürme ve aydınlatma sistemi
haricinde bütün elektriğini kesebilmesi gerekir.

5298
(4) Tankın çevresi, tank dış cidarının en az 1 m uzağından itibaren en az 180 cm
yükseklikte tel örgü veya tel çit ile çevirilir.
(5) Tank sahasında ve dispenserin 5 m’den daha yakınında herhangi bir kanal veya
kanalizasyon girişi ve benzeri çukurluklar bulunamaz.
(6) Tankların 3 m yakınında yanıcı madde bulundurulamaz ve bu uzaklıktaki kolay
tutuşabilen kuru ot ve benzeri maddelerle gerekli mücadele yapılır.
(7) Boru, vana, pompa, motor ve dispenser üzerindeki bütün topraklamaların eksiksiz
olması ve tanklara katodik koruma yapılması gerekir.
(8) İstasyon sahası içerisinde, çapraz ve karşılıklı konumda, 2 adet spiral hortumlu yangın
dolabı ve 1 adet sis lansı bulundurulması, bunlar için en az 20 m³ kapasitede yangın suyu deposu
tesis edilmesi ve yangın dolaplarının 700 kPa basıncı olan pompa ile su deposuna bağlanması
mecburidir.
LPG depolanması ve ikmal istasyonları ile ilgili güvenlik tedbirleri
MADDE 111- (1) LPG depolanmasında ve ikmal istasyonlarında aşağıda belirtilen
yangın güvenlik tedbirlerinin alınması mecburidir.
a) Genel tedbirler:
1) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Tank etrafında çukur zemin, foseptik ve
benzerleri bulunamaz.
2) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yerüstü tankları en az 3 m ve yeraltı tankları en
az 1 m uzaklıktan itibaren tel örgü veya çit ile çevrilir ve bu mesafeler içerisinde ot ve benzeri
kolay yanabilir maddeler bulundurulmaz.
3) Tankların yakınından veya üstünden elektrik enerjisi nakil hatları geçemez. Anma
gerilimi 0.6 ilâ 10.5 kV olan nakil hattının, dikey doğrultudan her yandan 2 m uzaklıkta ve anma
gerilimi 10.5 kV’ın üzerinde olan nakil hattının da, yatay doğrultuda her yönden 7.5 m uzaklıkta
olması gerekir.
4) Depolama alanlarında, çıkabilecek yangınları güvenlik sorumlularına uyarı verecek bir
alarm sistemi olması şarttır.
5) Tank sahasına her yönden okunacak şekilde ikaz levhaları yerleştirilmesi gerekir.
6) Örtülü tankların; toprak veya yanmaz nitelikte korozyona ve ısıya dayanıklı malzeme
ile veyahut dere kumu ile örtülmesi, örtü kalınlığının en az 300 mm olması, örtülü ve toprakaltı
tanklarda katodik koruma yapılması şarttır.
b) Algılama ve elektrik tesisatı:
1) Depo ve tank sahasındaki elektrik tesisatı, patlama ve kıvılcım güvenlikli olarak
projelendirilir.
2) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Gaz kaçaklarına karşı patlama ve kıvılcım
güvenlikli gaz algılama sistemi (Muhtemel Patlayıcı Ortam -ATEX- Belgeli, ex-proof) yapılır.
3) Gaz kapatma vanasının algılama sistemine bağlanması ve tehlike anında otomatik
olarak kapanması; ayrıca, gaz kapatma vanasının, gaz kaçağı ve yangın hâlinde uzaktan
kapatılabilir özellikte olması gerekir.
4) Yangın veya gaz kaçağı gibi acil hâllerde personeli ikaz etmek üzere, sesli alarm
sistemi bulunması mecburidir.
5) Yıldırım tehlikesine karşı ilgili yönetmeliklere ve standartlara uygun yıldırımdan
korunma tesisatı yapılır.

5299
6) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yerüstü tank boru ve dispenserlerin
topraklamalarının uygun olması, tank ve dispenser bölgesinde statik topraklama penseleri
bulunması gerekir.
c) Soğutma ve söndürme sistemleri:
1) Depo ve tank alanlarında TS 862-EN 3’e uygun en az 2 adet 12 kg’lık kuru kimyevi
tozlu yangın söndürme cihazı bulundurulur. Kapasitesi 10000 kg’dan fazla 100000 kg’dan az olan
depolara, en az 1 adet 12 kg’lık kuru kimyevi tozlu yangın söndürme cihazı ilave edilir. 100000
kg üzerindeki her 250000 kg için ilave olarak 1 adet 12 kg’lık kuru kimyevi tozlu söndürme
cihazı bulundurulur.
2) Toplam kapasitesi 10 m3
’den daha büyük depolarda ve yerüstü tanklarında soğutma
için yağmurlama sistemi bulunması mecburidir. Projelendirmede, risk analizi sonuçlarına göre,
bir yangın anında çevresindeki en fazla tankı etkileyebileceği kabul edilen yangına maruz tankın
toplam dış yüzey alanı ile bu tanktan etkilenebilecek yakın çevresindeki tankların yalnızca dış
yüzey alanlarının 1/2’sinin toplamının her m2’si için 10 l/dak, tankların depolama alanı içerisinde
birden fazla bölgede gruplandırılması hâlinde, yine aynı esaslara göre bulunacak en büyük tehlike
riski taşıyan grup tankların veya tank dış yüzey toplam alanlarının her m2’si için 10 l/dak veya tüp
depolama, dolum tesisi platformu ve sundurma gibi alanlarının her m2
’si için en az 10 l/dak su
debisi alınması ve su deposunun bu debiyi en az 60 dakika karşılayacak kapasitede olması
gerekir. Hesaplanan su miktarını depolama tankları üzerine veya platform veya sundurma alanına
uygun şekilde dağıtabilecek yağmurlama sistemi yapılması şarttır. Yağmurlama sistemine ve
yangın musluklarına ihtiyaca uygun olarak suyu pompalayacak, birbirini yedekleyecek en az 2
pompa bulundurulur ve bu pompaların çıkış basıncı 700 kPa’dan az olamaz. Pompaların
çalıştırılmasının otomatik veya uzaktan kumandalı olması ve bu sistemin haftada en az bir kere
çalıştırılarak kontrol edilmesi gerekir. Pompalardan birisinin jeneratörden doğrudan beslenmesi
veya dizel yangın pompası olması şarttır.
3) Tüp depolama tesislerinde en az 2 adet yangın hidrantı veya komple yangın dolabı
bulundurulur. Yangın dolaplarında itfaiye standartlarına uygun hortum ve lans bulundurulur.
4) Kapasitesi 100 m3
’den fazla olan yerüstü tüp depolama tesisleri ile tank ve dolum
tesislerine çaprazlama olarak her birisi en az 1200 l/dak debide en az 2 adet sabit monitör
yerleştirilir.
ç) Bakım, eğitim ve testler:
1) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Statik topraklama ölçümleri, yılda en az 1 defa
yetki belgeli uzman kişi ve kuruluşlar tarafından yapılır ve sonuçları dosyalanır. Yaylı emniyet
valflerinin hidrostatik testleri, 5 yılda bir yapılır. Tankların hidrostatik testleri ise 10 yılda bir
yapılır. Türk Standartlarında ve Avrupa Standartlarında belirtilen hidrostatik test alternatifi olan
test ve kontrol yöntemleri de uygulanabilir.
2) LPG satılması, taşınması, kullanılması ve denetlenmesi gibi işler ile direkt olarak
ilgilenen personelin tamamına LPG güvenlik tedbirleri, istasyonlardaki ilgililere ise, gaz kaçağı
veya yangın olduğunda müdahalenin nasıl yapılması gerektiği, gaz şirketleri tarafından
uygulamalı tatbikat ile anlatılır. Nazari ve uygulamalı eğitimleri veren firmalar, bu eğitime tabi
tutulmuş personele belge verir.
Doğalgaz kullanım esasları
MADDE 112- (1) Doğalgaz kullanımı konusunda, doğalgaz ile ilgili mevzuat ve standart
hükümlerine ve aşağıda belirtilen hususlara uyulur.

5300
a) Doğalgazın kazan dairelerinde kullanılması hâlinde, kazan dairesinde bulunan ve
enerjinin alınacağı enerji tablosunun, etanj tipi patlama ve kıvılcım güvenlikli olması, kumanda
butonlarının pano ön kapağına monte edilmesi ve kapak açılmadan butonlar ile çalıştırılması ve
kapatılması gerekir.
b) Kazan dairelerinde, muhtemel tehlikeler karşısında, kazan dairesine girilmesine gerek
olmaksızın dışarıdan kumanda edilerek elektriğinin kesilmesini sağlayacak biçimde ilave tesisat
yapılır.
c) Kazan dairelerinde aydınlatma sistemleri; tavandan en az 50 cm sarkacak şekilde veya
üst havalandırma seviyesinin altında kalacak şekilde veya yan duvarlara etanj tipi fluoresan veya
contalı glop tipi armatürler ile yapılır ve tesisat antigron olarak tesis edilir.
ç) Isı merkezlerinin girişinde 1 adet emniyet selonoid vanası bulunması ve bu vananın en
az 2 adet patlama ve kıvılcım güvenlikli kademe ayarlı gaz sensöründen kumanda alarak açılması
gerekir. Büyük tüketimli ısı merkezlerinde, entegre gaz alarm cihazı kullanılması da gerekir.
d) Cebri havalandırma gereken yerlerde fan motorunun brülör kumanda sistemi ile paralel
çalışması ve fanda meydana gelebilecek arızalarda brülör otomatik olarak devre dışı kalacak
şekilde otomatik kontrol ünitesi yapılması gerekir. Hava kanalında gerekli hava akışı
sağlanmayan hâllerde, elektrik enerjisini kesip brülörü devre dışı bırakması için, cebri hava
kanalında duyarlı sensör kullanılır. Brülör ve fan ayrı ayrı kontaktör termik grubu ile beslenir.
e) Kazan dairelerinde bulunan doğalgaz tesisatının veya bağlantı elemanlarının üzerinde
ve çok yakınında yanıcı maddeler bulundurulamaz.
f) Doğalgaz kullanım mekânlarında herkesin görebileceği yerlere doğalgaz ile ilgili olarak
dikkat edilecek hususları belirten uyarı levhaları asılır.
g) Herhangi bir gaz sızıntısında veya yanma hadisesinde, gaz akışı, kesme vanasından
otomatik olarak durdurulur.
ğ) Brülörlerde alev sezici ve alevin geri tepmesini önleyen armatürler kullanılır.
h) Bina servis kutusu, ilgili gaz kuruluşunun acil ekiplerinin kolaylıkla müdahale
edebileceği şekilde muhafaza edilir. Servis kutusu önüne, müdahaleyi zorlaştıracak malzeme
konulamaz ve araç park edilmez.
ı) Bina içi tesisatın, gaz kesme tüketim cihazlarının ve bacaların periyodik kontrolleri ve
bakımları yetkili servislere yaptırılır.
i) Doğalgaz kullanıcılarının tesisatlarını tanıması, gaz kesme vanalarının yerlerini
öğrenmesi ve herhangi bir gaz kaçağı olduğunda buna karşı hareket tarzına dair bilgi sahibi
olması gerekir.
j) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde
bulunan otel ve motel gibi konaklama tesisleri, toplanma amaçlı binalar, sağlık, eğitim, ticaret ve
sanayi binaları ile yüksek binaların ana girişinde, sarsıntı olduğunda gaz akışını kesen tertibat, gaz
dağıtım şirketi veya yetkili kıldığı kuruluş tarafından yaptırılır ve belediye gaz dağıtım şirketi
tarafından kontrol edilir. Gaz akışını kesen tertibat herhangi bir nedenle gaz akışını kestiği
takdirde kesilen gazın tekrar açılması için bir bedel talep edilemez.(1)
_________________________
(1) Danıştay Onuncu Dairesinin 12/4/2010 tarihinde E.:2009/13647 sayılı kararı ile bu fıkrada değişiklik
yapan 9/9/2009 tarih ve 27344 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Binaların Yangından Korunması Hakkında
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 44 üncü maddesinde yer alan “yüksek” ibaresinin
yürütmesi durdurulmuştur.

5301
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yanıcı ve parlayıcı Sıvılar
Yanıcı ve parlayıcı sıvılar
MADDE 113- (1) Yanıcı ve parlayıcı sıvılar aşağıdaki şekilde tanımlanır ve sınıflara
ayrılır:
a) Yanıcı sıvılar, parlama noktası 37.8 °C ve daha yüksek olan sıvılardır. Yanıcı sıvılar
aşağıdaki alt sınıflara ayrılır:
1) Sınıf II sıvılar: Parlama noktaları 37.8 °C ve daha yüksek ve 60 °C’dan düşük olan
sıvılardır.
2) Sınıf IIIA sıvılar: Parlama noktaları 60 °C ve daha yüksek ve 93 °C’dan düşük olan
sıvılardır.
3) Sınıf IIIB sıvılar: Parlama noktaları 93 °C ve daha yüksek olan sıvılardır.
b) Parlayıcı sıvı (Sınıf I), parlama noktası 37.8 °C’ın altında ve 37.8 °C’daki buhar basıncı
276 kPa’ı aşmayan sıvılar parlayıcı sıvı, yani, Sınıf I olarak kabul edilir. Sınıf I sıvılar, aşağıdaki
alt sınıflara ayrılır:
1) Sınıf IA sıvılar: Parlama noktaları 22.8 °C’dan ve kaynama noktaları 37.8 °C’dan
düşük olan sıvılardır.
2) Sınıf IB sıvılar: Parlama noktaları 22.8 °C’dan düşük ve kaynama noktaları 37.8 °C ve
daha yüksek olan sıvılardır.
3) Sınıf IC sıvılar: Parlama noktaları 22.8 °C’dan yüksek ve 37.8 °C’dan düşük olan
sıvılardır.
(2) Parlama noktasının üzerinde ısıtılan Sınıf II ve Sınıf IIIA sıvılar, Sınıf I olarak kabul
edilir.
Bildirim ve izin mecburiyeti
MADDE 114- (1) Sınıf IIIA ve Sınıf IIIB sıvılar dışında olup depolama yerine göre
depolanan miktarı Ek-11’de verilen değerleri aşan yanıcı ve parlayıcı sıvı depolarının, ilgili
mevzuat uyarınca bildirimi mecburidir. Depolanan miktarın, Ek-11’de verilen değerlerin üst
sınırını aşması veya depolanan yerin farklı olması hâlinde, ayrıca itfaiye teşkilatından izin
alınması şarttır.
(2) Sınıf I ve Sınıf II sınıfı sıvıların doldurulduğu kapalı hacimlerde, saatte 200 litreden
fazla dolum yapılıyor ve 1000 litreden fazla yanıcı sıvı bulunduruyor ise, itfaiye teşkilatından izin
alınması mecburidir.
(3) Sınıf II, Sınıf IIIA ve Sınıf IIIB sıvılar, Sınıf I sıvılar ile beraber depolanıyor ise, 5
litre Sınıf II ve Sınıf IIIA, 1 litre Sınıf I sıvıya eşdeğer olarak alınır ve toplam miktar buna göre
hesaplanır.
Azami depolama miktarları ve depolama şekilleri
MADDE 115- (1) Koridorda, geçişlerde, merdiven sahanlığında, merdiven altında,
bodrumda, herkesin girebileceği hol ve fuayelerde, kaçış yollarında, çalışılan yerlerde, lokanta ve
kahvehane gibi umuma açık yerlerde parlayıcı ve yanıcı sıvı depolanamaz.

5302
(2) Diğer kullanım alanlarından yangına en az 90 dakika dayanıklı duvar ve döşemeler ile
ayırılan ve tali derecedeki işlemler yürütülen binalarda, depolama odasında veya 200 °C’de 10
dakika yangına dayanıklı dolap içerisinde;
a) Sınıf IA sıvılar 100 litre orijinal kabında,
b) Sınıf IB, Sınıf IC, Sınıf II ve Sınıf IIIA sıvılar, toplam 500 litre orijinal kabında,
c) Sınıf IB, Sınıf IC, Sınıf II ve Sınıf IIIA sıvılar, toplam 2500 litre taşınabilir tanklarda,
depolanabilir.
(3) Diğer kullanım alanlarından yangına en az 90 dakika dayanıklı duvar ve döşemeler ile
ayrılan perakende satış yerlerinde yanıcı ve parlayıcı sıvılar, 200 °C’de 10 dakika yangına
dayanıklı kabin ve orijinal ambalaj içinde aşağıda belirtilen miktarları aşmamak şartıyla, beher m2
taban alanı için 5 litre bulundurulabilir.
a) Sınıf IA sıvılar, en fazla 100 litre,
b) Sınıf IB, Sınıf IC, Sınıf II ve Sınıf IIIA sıvılar, toplam kapasite miktarı orijinal
kaplarında en fazla 1000 litre,
c) Sınıf IIIB sıvılar, en fazla 2500 litre,
bulundurulabilir.
(4) Sınıf II ve Sınıf III yanıcı sıvılar dökme hâlde bulunduruluyor ise, 119 uncu ve
120 nci madde hükümleri uygulanır.
Tehlike bölgelerinin tanımları
MADDE 116- (1) İlgili yönetmelik ve standartlara uygun olmak şartıyla, tehlike bölgeleri
üçe ayrılır:
a) 0. Bölge: Patlayıcı gaz-hava karışımının devamlı surette veya uzun süre mevcut olduğu
boru ve kap içleri gibi bölgelerdir.
b) 1. Bölge: Patlayıcı gaz-hava karışımının normal çalışma sırasında oluşma ihtimalinin
olduğu dolum borusu civarı ve armatürler gibi bölgelerdir.
c) 2. Bölge: Patlayıcı gaz-hava karışımının normal çalışma sırasında oluşma ihtimalinin
olmadığı ve fakat olması hâlinde yalnız kısa bir süre için mevcut olduğu, tankların yakın çevresi
gibi bölgelerdir.
Tehlike bölgelerindeki sınırlamalar
MADDE 117- (1) Tehlike bölgelerindeki sınırlamalar aşağıda belirtildiği şekilde olur:
a) 0. Tehlike Bölgesinde, beklenen yüksek işletme tehlikesi sebebiyle yalnız bu Bölgede
kullanılmasına müsaade edilmiş ve var ise Türk Standartları Enstitüsü sertifikalı veya uygunluk
belgeli olan cihazların kullanılması mecburidir.
b) 1. Tehlike Bölgesinde, yalnız patlama ve kıvılcım güvenlikli cihaz ve sistemler
kullanılır. Bu bölgeye taşıma araçlarının girmesine, ancak patlayıcı karışımların oluşmasını
önleyecek tedbirlerin alınmış olması hâlinde müsaade edilir.
c) 2. Tehlike Bölgesinde, sadece kıvılcım oluşturmayan ve buhar hava karışımının
tutuşma sıcaklığının 4/5 sıcaklığına erişmeyen cihaz ve sistemler kullanılabilir. Bu Bölgede
basınçlı, sıvılaştırılmış veya basınç altında çözünmüş gazlar, yanmayan ve sağlığa zararlı olmayan
gazlar ve söndürme cihazları hariç olmak üzere, sadece yangına en az 120 dakika dayanıklı kapalı
hacimlerde depolanabilir.

5303
Depo binası içinde depolama
MADDE 118- (1) Yanıcı ve parlayıcı sıvıların depolandığı depo binaları en az 120 dakika
yangına dayanıklı şekilde yapılır. Sınıf I parlayıcı sıvıların depolandığı binaların bodrum katının
bulunmaması gerekir. Sınıf II sıvılar, bodrum katta depolanamazlar. Sınıf IIIA ve Sınıf IIIB
sıvılar bodrum katta depolanacaklar ise, depolanacak miktar 40000 litreyi geçemez.
(2) Bir kapalı hacimde beher yığında Ek-12/A’da belirtilen değerleri aşmamak kaydıyla,
en fazla 5 ayrı yığın oluşturarak, her bir yığının birbirlerine olan mesafesi 3 m olmak üzere
parlayıcı sıvı depolanabilir. Aynı hacimde çeşitli tehlike sınıflarına giren sıvılar birlikte
depolanıyor ise, toplam depolanacak miktar, en yüksek tehlike sınıfına göre alınır ve;
a) Sınıf IA + Sınıf IB/2
b) Sınıf IA + Sınıf IC/4
c) Sınıf IA + Sınıf II/12
ç) Sınıf IA + Sınıf IIIA/40
d) Sınıf IA + Sınıf IIIB/80
şeklinde depolanır. Sınıf IA cinsinden depolanan toplam sıvı miktarı, 12500 litreyi
geçemez.
(3) Yanıcı ve parlayıcı sıvıların, bunların işlendiği fabrika ve atölye binalarında
depolanmasına, Ek-12/B’de belirtilen değerleri aşmaması ve işlemin yürütüldüğü alandan tecrit
edilmiş bir alan içinde yer alması şartı ile izin verilir.
(4) Depo hacimleri 1. Tehlike Bölgesidir. Depo hacminden dışarıya açılan kapılardan ve
pencerelerden ve diğer açıklıklardan itibaren 5 m yarıçapındaki bölge, döşemeden 0.8 m
yüksekliğe kadar 2. Tehlike Bölgeleridir.
(5) Depo hacimlerine işi olmayanların girmesi yasaklanır ve uygun bir levha ile bu yasak
belirtilir.
(6) Komşu hacimlere boru geçişlerinin ve tavan deliklerinin yanıcı olmayan yapı
malzemeleri ile buhar hava karışımı geçmeyecek şekilde tıkanması mecburidir.
(7) Depo binaları, konutlara ve insanların bulunduğu hacimlere bitişik olamaz.
(8) Döşemelerin depolanan sıvı için geçirgen olmaması ve yanıcı olmayan malzemeden
yapılması gerekir. Dökülen yanıcı sıvının, atık su çukurlarına, kanallara, borulara ve boru ve
tesisat kanallarına sızması önlenir. Kapılar en az 120 dakika yangına dayanıklı olur.
(9) Depo hacimlerinin yeteri kadar havalandırılması ve elektrik ile teknik kurallara uygun
şekilde aydınlatılması gerekir. Doğal çekim yetişmiyor ise, döşeme düzeyinde etkili, saatte en az
6 hava değişimi yapacak patlama ve kıvılcım güvenlikli mekanik bir düzen kurulur.
Açıkta yerüstü depolama
MADDE 119- (1) Açıkta kurulan yerüstü tanklarının meskun yerlerden ve kara ve demir
yollarından uzaklığı Ek-12/C’de verilen esaslara göre belirlenir.
(2) Havuzlama:
a) Havuzlama hacmi, aynı büyüklükte tanklar kurulu ise bir tankın hacmine, çeşitli
boylarda tanklar var ise en büyük tankın hacmine eşit olur.
b) Havuzlama hacmi, taşınabilir tankların toplam hacimlerinin % 75’ine veya en az en
büyük taşınabilir bir tankın hacmine eşit olur.

5304
c) Karma depolama yapılır ise, havuzlama hacmi, (a) ve (b) bentlerinde belirtilen esaslara
göre yapılan hacimlerin toplamına eşit olur.
ç) Ham petrol ve karbonsülfür depolandığında, havuzlama hacmi, toplam hacme eşit
alınır.
d) Ham petrol ve karbonsülfür dışındaki, Sınıf I, Sınıf II ve Sınıf III yanıcı sıvılar, toplam
hacim Sınıf IA parlayıcı cinsinden 12500 litreyi geçmediği sürece, tek havuzlama bölgesinde
depolanabilir.
e) Ham petrol veya karbonsülfür için, depolanan hacim 15000 m³’ü ve havuzlama yüzeyi
700 m²’yi geçmediği sürece, bir havuzlama bölgesi yapılabilir.
f) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen esaslar, sınıfı, Sınıf I, Sınıf II ve Sınıf III sıvılar ile
beraber depolandığında da geçerlidir.
g) Havuzlama bölgesi hafriyat veya setler ile yapılabilir. Sızdırmazlığı sağlayan folyo
dışında bütün malzemenin yanmaz olması ve cidarların yangın hâlinde sızdırmaz kalması gerekir.
Folyolar yanıcı ise, yangına karşı korunması şarttır.
ğ) Tankların, yüksekliklerinin 4/5’inden daha alçak olan set ve duvarlardan en az 3 m
uzaklıkta olması gerekir. Bu konudaki ölçüm, tank cidarından yapılır.
h) Havuzlama hacimlerinin set ve duvar depolarından boru geçiyor ise, bunların sızdırmaz
şekilde yerleştirilmesi ve havuzlama hacminden su boşaltma imkânı bulunması gerekir.
Akıntıların kapanabilir ve yanıcı sıvıyı ayırabilen düzen ile donatılması şarttır.
ı) Havuzlama hacmi içinde bölmeler yapılmış ise, bunların yüksekliği dış duvarların
yüksekliğinin 4/5’inden daha az olamaz ve kanal var ise, üstünün açık olması gerekir. Bu amaçla
kanal üzerine ızgara konulabilir.
i) Havuzlama bölgesinde, tanklar dışında yalnız armatür ve boru bulunabilir.
(3) Koruma bölgesi:
a) Yerüstü tanklarında yapılan depolamada, tankların çevresinde koruyucu uzaklık
bırakılması gerekir. Bu uzaklıklar, Ek-12/C’de verilen değerlere göre belirlenir.
b) Depolama taşınabilir kaplar ile yapılıyor ise, uzaklıklar Ek-12/D’de verilen değerlere
uygun olarak belirlenir. Uzaklıklar, depolanan kap topluluğunun dış sınırlarından itibaren ölçülür.
c) Koruyucu bölge genişliği tank cidarından itibaren ölçülür ve en az 2/3’ünün havuzlama
bölgesi dışında olması gerekir. Ölçümde, havuzlama duvarının iç kenarının üstü esas alınır.
ç) Gerekli olan emniyet havuzlama bölgesi dışında kurulu, yangına 120 dakika dayanıklı,
tankın en az 4/5’i yüksekliğinde bir duvar veya set ile sağlanıyor ise; koruyucu bölge, itfaiyenin
görüşü alınarak daha dar tutulabilir.
d) Koruyucu bölgede depo işletmesinin yapılabilmesi için gerekli olan tesis ve binalar,
havuzlama bölgesi dışında olmak şartı ile kurulabilir.
(4) Tehlike bölgeleri:
a) Aşağıdaki maddelerde aksi belirtilmediği sürece tank cidarından itibaren 5 m’lik bir
uzaklık, zeminden 0.8 m yüksekliğine kadar 2. Tehlike Bölgesidir.
b) Yanıcı sıvılar bir havuzlama bölgesi içinde depolanmış ise, bu bölge havuz setinin üst
kenarının 0.8 m üstüne kadar 1. Tehlike Bölgesidir.
c) Yanıcı sıvıların yerüstünde açıkta depolandığı arazinin, genel trafik akışına açık
olmaması gerekir.
ç) Depolama sahasına işi olmayanların girişinin yasaklanması ve bu yasağın uygun bir
levha ile gösterilmesi gerekir.

5305
Depolama tankları
MADDE 120- (1) Yeraltı tanklarında, yerüstü tanklarında ve taşınabilir kapların
doldurulduğu ve boşaltıldığı yerlerde uyulması mecburi olan hususlar bu maddede belirtilmiştir:
(2) Yeraltı tankları:
a) Yeraltı tankı, yeraltına tamamen gömülü, üzerindeki toprak tabakası en az 60 cm olan
ve ayrıca üstü en az 10 cm’lik bir beton tabakası ile örtülen tankı ifade eder. Yeraltı tankı
üzerinde araç trafiği olacak veya olma ihtimali var ise, üzerinden geçecek araçların vereceği zararı
önlemek üzere, tankın üzerinin en az 60 cm kalınlığında sıkıştırılmış dolgu malzemesi ile ve
dolgunun üzerinin de 15 cm kalınlığında demir takviyeli beton plaka ile kapatılması şarttır. Beton
plaka kullanıldığında, plakanın yatay düzlemde her yönde, tankın oluşturduğu alanın
kenarlarından en az 50 cm taşması gerekir. Beton plaka ile üzeri kapatılmayan tankların üzerinden
araç geçişini önlemek üzere, tankın gömülü olduğu alanın etrafı en az 180 cm yüksekliğinde tel
örgü ile çevrilir.
b) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Tankların meskun yerlere olan uzaklığı ile kendi
aralarındaki uzaklık için Ek-12/Ç’deki değerler esas alınır.
c) Yeraltı tanklarının içi, 0. Tehlike ve bakım işlerinin yapıldığı kanal veya kapak
bölmesi, 1. Tehlike Bölgesidir.
ç) Yeraltı tanklarının beklenen mekanik etkilerde ve yangın hâlinde sızdırmaz kalabilmesi
gerekir.
d) Korozyona dayanıklı olmayan malzemeden yapılmış yeraltı tankları, korozyon
tehlikesine karşı, dışından zedesiz ve zarar görmemiş bir yalıtım tabakası ile korunur.
e) Tankların kamuya ait boru ve diğer şebekelerden en az 1 m uzaklığa yerleştirilmesi
gerekir.
f) Tankın, toprak doldurulmadan önce, en az 200 mm kalınlığında, yanmaz ve
izolasyonuna etki etmeyen bir tabaka ile örtülmesi şarttır.
g) Tanklar tesis edilecekleri yerde imal edilmiyor ise, izolasyonun sağlamlığı ve
yerleştirilirken sağlam kaldığı, yetkili bir kişi tarafından tankın yerleştirilmesi sırasında tespit
edilir. Tankların zedelenmeden, hazırlanan çukura yerleştirilmeleri gerekir.
ğ) Tankların kapatılmaz bir havalandırma borusunun bulunması ve bu borunun doldurma
sırasında gaz sıkışmasına meydan vermeyecek ebatta olması şarttır. Bu şart, bölmeli tanklarda her
bölme için geçerlidir. Havalandırma borularının kapalı hacimlere açılmaması ve zeminden en az 4
m yüksekte açık havaya çıkması gerekir. Boru uçları, yağmur ve yabancı madde girişine karşı
korunur.
(3) Yerüstü tankları:
a) Yerüstü tanklarının içi, 0. Tehlike Bölgesidir.
b) Yerüstü tanklarının beklenen mekanik etki ve yangın hâlinde sızdırmaz kalması
gerekir.
c) Tank cidarları dıştan korozyona maruz ve korozyona dayanıksız malzemeden yapılmış
ise, uygun şekilde bu etkilerden korunur.
ç) Tanklar içindeki sıvı sebebiyle içerden korozyona maruz ise, tankların içi de uygun
şekilde korunur.
d) Tanklar ve bölmeli tankların her bölmesi havalandırma boruları ile donatılır.

5306
e) Birkaç tank, ayrı tehlikeli gruba ait sıvılar ihtiva etmiyor veya içlerindeki sıvıların
karışmalarından tehlikeli bir reaksiyon beklenmiyor ise, ortak boru hattı üzerinden
havalandırılabilir.
f) Her tank veya tank bölmesinde, sıvı seviyesini gösteren bir düzen bulunur. Gösterge
olarak cam veya benzeri borular kullanılıyor ise, bu boruların çabuk kapatılabilir bir vana ile
donatılması ve vananın yalnız ölçüm için açılması gerekir.
g) Tankın sıvı hacmine bağlanan her boru bir vana ile kapatılır. Vanalar, kolay ulaşılır ve
görülen bir şekilde, tanka yakın olarak düzenlenir.
ğ) Sınıf I, Sınıf II ve Sınıf III sıvıların doldurulduğu tanklar, elektrostatik yüklemeye karşı
emniyete alınır.
(4) Taşınabilir kapların doldurulduğu ve boşaltıldığı yerler:
a) Taşınabilir veya araç üstü tankların doldurulup boşaltıldığı yerlerdeki teçhizatta, tankın
elektrostatik yüklenme tehlikesini önleyecek tedbirler alınır.
b) Dolum ve boşaltım yapılan yerlerde, akan sıvının yerüstü ve yeraltı su kaynaklarına ve
kanalizasyona karışması önlenir.
c) Dolum yapılan yerlerin 15 m yarıçapa ve zeminden 0.8 m yüksekliğe kadar ve dolum
ağzından itibaren 5 m yarıçapa ve ağızdan 3 m yüksekliğe kadar olan civarı, 1. Tehlike
Bölgesidir.
ç) Boşaltma yapılan yerlerden ve boşaltma sırasında açılan hava tahliye ağzından (buhar
haznesinden) yanıcı buharların çıkabileceği açıklıkların 5 m yarıçapa ve zeminden 0.8 m
yüksekliğe kadar olan civarı, 2. Tehlike Bölgesidir.
Akaryakıt servis istasyonları
MADDE 121- (1) Servis istasyonları kurulurken bu Yönetmelikte yer almayan hususlar
hakkında, Karayolları Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler Hakkında Yönetmelik ve ilgili
standart hükümlerine uyulur.
(2) Servis istasyonları kurulurken, Ek-13’de verilen uzaklıklara uyulur ve yeterli
havalandırma sağlanır.
(3) İkmal kolonlarının içi, 1. Tehlike Bölgesidir. Kolonların orta noktalarından 1 m
yarıçaplı çevresi, kolon yüksekliğine kadar 2. Tehlike Bölgesidir.
(4) Akaryakıt istasyonlarının düzenlenmesinde aşağıda belirtilen esaslara uyulur:
a) Akaryakıt servis istasyonlarında, akaryakıt, ancak 120 nci maddenin ikinci fıkrasında
belirtilen yeraltı tanklarında depolanabilir.
b) Tanklar, betonarme havuz içerisine yerleştirilir. Tank başına 45000 litreyi geçmemek
şartı ile, bir istasyonda 250000 litre akaryakıt depolanabilir.
c) Akaryakıt servis istasyonunun tamamı, merkezi ve gelişmiş bir topraklama sistemine
bağlanır. Topraklama hattından bir seyyar uç, dolum ağzı muhafazası içine alınarak boşaltım
yapan tankerlerin topraklanmasında kullanılır.
ç) Enerji nakil hatları ve yeraltı kabloları ile ilgili hususlar hakkında, 30/11/2000 tarihli ve
24246 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrikli Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği
hükümleri uygulanır.
d) İkmal kolonları ve ikmal sistemleri, devrilmeye ve araç çarpmalarına karşı emniyete
alınır. Bunlar, zemin seviyesinin altına ve özellikle bodrumlara konulamaz.
e) İkmal kolonunun 5 m yarıçaplı çevresinde, daha alt kotlardaki hacimlere giden kanal,
boru ve tesisat açıklıklarının bulunmaması gerekir. Boru ve kabloların geçtiği kanallarda yanıcı
buhar karışımları meydana gelmesi, kum doldurulması gibi yollarla önlenir.

5307
f) Boşaltma ünitesi, depo dolduğunda otomatik olarak kapanan bir vana ile donatılır veya
vananın açma kolunda sabitleştirme düzeni bulunmaması gerekir.
g) İstasyonda, her dispenser adasının yanında ve her binanın içerisinde, TS 862-EN 3’e
uygun en az 1 adet 6 kg’lık kuru kimyevi tozlu, ilave olarak istasyon içerisinde farklı yerlerde ve
fakat doldurma ağzına 7 m’den yakın ve 25 m’den uzak olmayacak şekilde, asgari 89 B söndürme
etkisi olan en az 2 adet 50 kg’lık kuru kimyevi tozlu tekerlekli yangın söndürme cihazı olması
şarttır.
ğ) İstasyonda, yıldırım tehlikesine karşı ilgili yönetmeliklere ve standartlara uygun
yıldırımdan korunma tesisatı yapılır.
Genel olarak yangından korunma işlemleri
MADDE 122- (1) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yanıcı sıvıların depolandığı,
doldurulduğu ve nakledildiği tesislerin, yeterli yangın önleme sistemleri ile donatılması, bu
sistemlerin daima kullanıma hazır olacak şekilde tutulması ve bakımlarının yapılması gerekir.
Gerekli düzen, deponun durumuna göre sabit, hareketli veya kısmen hareketli olabilir. Söndürücü
olarak, özellikle köpük, karbondioksit, kuru kimyevi toz ve su kullanılabilir.
(2) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yağmurlama tesisatının, bir tank yangınında,
komşu tankın ısınarak tutuşmasını ve patlamasını önleyecek kapasitede olması gerekir.
(3) Yanıcı sıvıların naklinde kullanılan pompalar gibi cihazların, bir yangın hâlinde hızlı
ve engelsiz bir şekilde ulaşılabilecek bir yerden kontrol edilebilir olması şarttır. Bu şart, diğer
sınıftaki sıvılar ile beraberce depolanan sınıf IIIA ve Sınıf IIIB yanıcı sıvılar için de geçerlidir.
(4) Tanklar ve tanklar ile iletken şekilde bağlanmış tesis bölümleri, toprağa karşı bir
gerilime sahip olmayacak şekilde kurulur. Topraklama hatlarının bağlantı uçları ve birleşme
noktaları, kolay ulaşılabilecek şekilde düzenlenir ve gevşemeye karşı emniyete alınır. Bu hususta
ayrıca topraklama ile ilgili yönetmelik hükümlerine uyulur.
(5) Tank ve bağlı bölümleri, yalnız başına topraklayıcı hat olarak kullanılamaz.
Topraklayıcı hat malzemesi, tank ve borularda korozyon yapmayacak malzemeden seçilir.
(6) Tankların dolumu sırasında, tanktan dışarı çıkan buharın, hava karışımının orada
çalışanlara ve başkalarına zarar vermeyecek şekilde açık havaya atılması gerekir. Yapıdan
kaynaklanan sebeplerle, bu karışımın uygun bir yerden dışarı atılması mümkün değil ise,
karışımın uygun bir hortum veya boru hattı ile yanıcı sıvıyı boşaltan tanka geri beslenmesi
sağlanır.
Bu bölümdeki hükümlerin uygulanmayacağı alanlar
MADDE 123- (1) Bu Bölümde yer alan hükümler;
a) Herhangi bir ticari veya endüstriyel faaliyet için yapılmayan, ısıtma merkezi kazan
daireleri ve yakıt depoları gibi depolama ve doldurma işleri hakkında,
b) Araç depoları, yer değiştirebilen tesisler ve 300 litreye kadar depo hacmi olan sabit
tesisler ile söz konusu araç ve tesislerin ayrılmaz parçası olan yakıt kapları hakkında,
c) İşletmelerde, herhangi bir yanıcı sıvının, üretimde işlenmesi veya ürün veya ara ürün
olarak kısa süre için depolanması hâlinde,
uygulanmaz.

5308
DOKUZUNCU KISIM
Yangın Güvenliği Sorumluluğu, Ekipler, Eğitim,
Denetim, İşbirliği, Ödenek ve İç Düzenlemeler
BİRİNCİ BÖLÜM
Yangın Güvenliği Sorumluluğu
Yangın güvenliği sorumluluğu
MADDE 124- (1) Yapı, bina, tesis ve işletmelerde yangın güvenliğinden; kamu ve özel
kurum ve kuruluşlarda en büyük amir, diğer bina, tesis ve işletmelerde ise sahip veya yöneticiler
sorumludur.
Yangın güvenliği sorumlusunun belirlenmesi
MADDE 125- (1) Çalışma saatleri içinde görevli sayısına ve binadaki en büyük amirin
takdirine göre, binanın her katı, bölümü veya tamamı için görevliler arasından yangın güvenliği
sorumlusu seçilir. Sorumlu, çalışma saatinin başlangıcından bitimine kadar sorumlu olduğu
bölümde, yangına karşı korunma önlemlerini kontrol etmek ve aldırmakla yükümlüdür. Kat
mülkiyetine tabi olan binalarda bu sorumluluğu bina yöneticisi üstlenir.
(2) Kamu binalarında bir gece bekçisi veya güvenlik görevlisi bulunması asıldır. Gece
bekçisi temin edilemeyen yerlerde,
a) Hizmetli sayısı 2’den fazla değilse, durum en yakın polis veya jandarma karakoluna bir
yazıyla bildirilir ve binanın devriyeler tarafından sık sık kontrol edilmesi sağlanır.
b) Hizmetli sayısı 2’den fazla ise ve asıl görev aksatılmadan yürütülebilecekse,
hizmetliler sırayla gece nöbeti tutarlar ve ertesi gün istirahat ederler. Nöbet izni sebebiyle asıl
görevin aksaması söz konusu ise ve hizmetli sayısı 5’i geçmiyor ise, (a) bendine göre hareket
edilir.
c) Kamu binalarında resmî tatil ve bayram günlerinde de hizmetlilerce sırayla nöbet
tutulur. Nöbetçi personele, fazla mesai ücreti ödenemediği takdirde nöbet tuttuğu saat kadar mesai
günlerinde izin verilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Ekiplerin Kuruluşu, Görevleri ve Çalışma Esasları
Ekiplerin kuruluşu
MADDE 126- (1) Yapı yüksekliği 30.50 m.’den fazla olan konut binaları ile içinde 50
kişiden fazla insan bulunan konut dışı her türlü yapıda, binada, tesiste, işletmede ve içinde
200’den fazla kişinin barındığı sitelerde aşağıdaki acil durum ekipleri oluşturulur.
a) Söndürme ekibi,
b) Kurtarma ekibi,
c) Koruma ekibi,
ç) İlk yardım ekibi.
(2) Birinci fıkrada belirtilenler dışındaki yapı, bina, tesis ve işletmelerde ise; bina
sahibinin, yöneticisinin veya amirinin uygun göreceği tedbirler alınır.
(3) Ekipler, 136 ncı madde uyarınca çıkarılan iç düzenlemeleri yürütmekle
görevlendirilen amirin belirleyeceği ihtiyaca göre, en büyük amirin onayıyla kurulur. Söndürme
ve kurtarma ekipleri en az 3’er kişiden; koruma ve ilk yardım ekipleri ise, en az 2’şer kişiden
oluşur. Kurumda sivil savunma servisleri kurulmuş ise, söz konusu ekiplerin görevleri bu
servislerce yürütülür.

(4) Her ekipte bir ekip başı bulunur. Ekip başı, aynı zamanda iç düzenlemeleri
uygulamakla görevli amirin yardımcısıdır.

5309
(5) Acil durum ekiplerinin görevleri ile isim ve adres listeleri bina içinde kolayca
görülebilecek yerlerde asılı olarak bulundurulur.
Ekiplerin görevleri
MADDE 127- (1) Ekiplerin görevleri aşağıda belirtilmiştir.
a) Söndürme ekibi; binada çıkacak yangına derhal müdahale ederek yangının
genişlemesine mani olmak ve söndürmek,
b) Kurtarma ekibi; yangın ve diğer acil durumlarda can ve mal kurtarma işlerini yapmak,
c) Koruma ekibi; kurtarma ekibince kurtarılan eşya ve evrakı korumak, yangın nedeniyle
ortaya çıkması muhtemel panik ve kargaşayı önlemek,
ç) İlk Yardım ekibi; yangın sebebiyle yaralanan veya hastalanan kişilere ilk yardım
yapmak.
Ekiplerin çalışma esasları
MADDE 128- (1) Acil durum ekiplerinin birbirleriyle işbirliği yapmaları ve karşılıklı
yardımlaşmada bulunmaları esastır.
(2) Ekiplerin yangın anında sevk ve idaresi, itfaiye gelinceye kadar iç düzenlemeyi
uygulamakla görevli amir veya yardımcılarına aittir. Bu süre içinde ekipler amirlerinden emir
alırlar. İtfaiye gelince, bu ekipler derhal itfaiye amirinin emrine girerler.
(3) Bina sahibi ve yöneticileri ile bina amirleri; ekiplerin, yapılarda meydana gelecek
yangınlara müdahale etmeleri ve kurtarma işlemlerini yürütmelerinde kullanmaları için gereken
malzemeleri bulundurmak zorundadırlar. Yapının büyüklüğüne, kullanım amacına, mevcut
koruma sistemlerine ve oluşturulan ekip özelliklerine göre, mahalli itfaiye teşkilatı ve sivil
savunma müdürlüğünün görüşü alınarak, gerekli ise gaz maskesi, teneffüs cihazı, yedek hortum,
lans, hidrant anahtarı ve benzeri malzemeler bulundurulur. Bulundurulacak malzemeler, itfaiye
teşkilatında kullanılan malzemelere uygun olmak zorundadır. Araç-gereç ve malzemenin bakımı
ve korunması, iç düzenlemeyi uygulamakla görevli amirin sorumluluğu altında görevliler
tarafından yapılır.
(4) Yangın haberini alan acil durum ekipleri, kendilerine ait araç-gereç ve malzemelerini
alarak derhal olay yerine hareket ederler. Olay yerinde;
a) Söndürme ekibi yangın yerinin altındaki, üstündeki ve yanlarındaki odalarda gereken
tertibatı alır, yangının genişlemesini önlemeye ve söndürmeye çalışırlar.
b) Kurtarma ekibi önce canlıları kurtarır. Daha sonra yangında ilk kurtarılacak evrak,
dosya ve diğer eşyayı, olay yerinde bulunanların da yardımı ile ve büro şeflerinin nezareti altında
mümkünse çuvallara ve torbalara koyarak boşaltılmaya hazır hâle getirir. Çuval ve torbalar, bina
yetkililerinin gerek görmesi hâlinde binanın henüz yanma tehlikesi olmayan kısımlarına taşınır.
Yanan binanın genel olarak boşaltılmasına olay yerine gelen itfaiye amirinin veya en büyük mülki
amirin emriyle başlanır.
c) Koruma ekibi boşaltılan eşya ve evrakı, güvenlik güçleri veya bina yetkililerinin
göstereceği bir yerde muhafaza altına alır ve yangın söndürüldükten sonra o binanın ilgililerine
teslim eder.
ç) İlk yardım ekibi yangında yaralanan veya hastalananlar için ilk yardım hizmeti verir.
(5) Yangından haberdar olan bina sahibi, yöneticisi, amiri ile acil durum ekipleri en seri
şekilde görev başına gelip, söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım işlerini yürütmek
zorundadır.

5310
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Eğitim
Genel eğitim
MADDE 129- (1) Acil durum ekiplerinin personeli; bina sahibi, yöneticisi veya amirinin
sorumluluğunda yangından korunma, yangının söndürülmesi, can ve mal kurtarma, ilk yardım
faaliyetleri, itfaiye ile işbirliği ve organizasyon sağlanması konularında, mahalli itfaiye ve sivil
savunma teşkilatlarından yararlanılarak eğitilir ve yapılan tatbikatlar ile bilgi ve becerileri artırılır.
Ekip personeli ile binadaki diğer görevliler, yangın söndürme alet ve malzemelerinin nasıl
kullanılacağı ve en kısa zamanda itfaiyeye nasıl ulaşılacağı konularında tatbikî eğitimden
geçirilir. Binada senede en az 1 kez söndürme ve tahliye tatbikatı yapılır.
Özel eğitim
MADDE 130- (1) (Değişik birinci cümle: 16/3/2015-2015/7401 K.) İtfaiye eğitim birimi
bulunmayan belediye itfaiye teşkilatlarının yönetici personelinin; sivil savunma konularını içeren
temel eğitimleri (…) Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca, ilk yardım temel eğitimleri ise
Sağlık Bakanlığınca verilir. Bu personelin her türlü eğitim giderleri, kuruluşlarınca kendi
bütçelerinden karşılanır. Belediye itfaiye teşkilatının yönetici personelinin teknik eğitimleri ile
diğer personelin temel ve teknik eğitimleri, kendi teşkilâtlarınca yaptırılır.(1)
(2) (Değişik birinci cümle: 16/3/2015-2015/7401 K.) Bünyesinde itfaiye birimi
bulunduran mahalli idareler ile kamu kurum ve kuruluşları ve özel kuruluşlar ile diğer yapı, bina
ve işletmelerde itfaiye birimi personelinin eğitimi, kendi imkânları ile kendi kuruluşlarınca,
gerekirse bünyesinde itfaiye eğitim birimi bulunan mahalli itfaiye ve il afet ve acil durum
müdürlüklerinden yararlanılarak yapılır. Bu kuruluşlar, ilgili mevzuatına uygun şekilde yangın
eğitimi veren özel okul, kurs ve dershanelerden eğitim hizmeti alabilirler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Denetim
Denetim
MADDE 131- (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanıp uygulanmadığı aşağıdaki
şekilde denetlenir:
a) Özel yapı, bina, tesis ve işletmeler, mahalli itfaiye teşkilatı ile bunların bağlı veya ilgili
olduğu bakanlık ve kamu kurum ve kuruluşlarının müfettişi, kontrolör veya denetim elemanları
tarafından denetlenir. Bina sahibi, yöneticisi ve sorumluları denetim elemanlarınca binaların arzu
edilen bütün bölümlerini ve teçhizatını göstermek, istenilen bilgi ve belgeleri vermek zorundadır.
Denetim sonunda eksik bulunan ve giderilmesi istenilen aksaklıklar ile talep edilen önlemlerin
öngörülen uygun süre içerisinde ilgililerce yerine getirilmesi mecburidir.
b) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Kamu binaları, kurum amiri ve görevlendireceği
kişi veya heyet, mülki amir veya görevlendireceği heyet, kurumun bağlı veya ilgili olduğu
bakanlık, müsteşarlık, genel müdürlük veya başkanlık müfettişleri veya kontrolörleri tarafından
denetlenir. Denetim yetkisini haiz kişiler, kurum, kuruluş ve müesseselerin denetim sonuç
raporlarını; bağlı veya ilgili olduğu bakanlık, müsteşarlık, genel müdürlük veya başkanlıklarına
gönderir.
______
(1) 4/11/2020 tarihli ve 31294 sayılı 3167 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Yönetmeliğinin 5 inci
maddesiyle bu fıkrada yer alan ““Başbakanlık”” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

5311
BEŞİNCİ BÖLÜM
İşbirliği
İşbirliği protokolü
MADDE 132- (1) İtfaiye teşkilâtı bulunan belediyeler, kamu kurum ve kuruluşları ve özel
kuruluşlar ile Türk Silahlı Kuvvetleri, meydana gelebilecek yangınlarda karşılıklı yardımlaşma ve
işbirliği amacıyla aralarında protokol düzenler.
(2) Protokolde; personelin eğitimi, bilgi değişimi, kullanılan araç, gereç ve malzemenin
standart hâle getirilmesi, müşterek tatbikatların yapılması ve muhtemel yangınlara müdahalenin
hangi şartlarda yapılacağı hususları yer alır. Protokol düzenlenmeden evvel bu kurumların ve
itfaiyelerin sorumluluk bölgelerinde diğer itfaiyenin yardımını gerektirecek büyüklükte bir yangın
meydana gelirse, yardım talebini alan itfaiye teşkilâtı kendi bölgesinde meydana gelebilecek diğer
yangınlara karşı zafiyet yaratmamak koşuluyla yardım isteyen itfaiyeye gerekli ve yeterli desteği
göndermek zorundadır.
ALTINCI BÖLÜM
Ödenek
Ödenek
MADDE 133- (1) Kamuya ve özel sektöre ait yapı, bina, tesis ve işletmelerde; Bu
Yönetmelikte belirtilen sistem ve tesisatın yapımı ile araç-gereç ve malzemenin temini, bakım ve
onarımı için ödenek ayrılır. Binaların yangından korunması için yıllık bütçelere konulan ödenek
başka bir amaç için kullanılamaz.
Kamuya ait yapı, bina, tesis ve işletmelerde ödenek
MADDE 134- (1) Kamuya ait yapı, bina, tesis ve işletmelerde yangınla mücadele için
gereken giderler;
a) (Değişik: 5/2/2018-2018/11347 K.) İl ve ilçelerdeki hükümet konağı için İçişleri
Bakanlığı bütçesine konulan ve anılan Bakanlık tarafından belirlenen tahsis şekline göre il
emvaline gönderilen,
b) Genel bütçeye dâhil diğer idarelerin merkez ve taşra örgütleri için, ilgili bakanlık ve
dairelerin kendi bütçelerine konulan,
c) Özel bütçeli idareler, iktisadi devlet teşekkülleri, döner sermayeli kuruluşlar, özel
kanun ile kurulan teşekküller, özel idare ve belediyeler için kendi bütçelerine konulan,
ödenekler ile karşılanır.
Özel sektöre ait yapı, bina, tesis ve işletmelerde ödenek
MADDE 135- (1) Yangınla mücadele için gerekli giderler bina sahibi, kat mülkiyetine
tabi binalarda kat malikleri ve bina yöneticileri, diğer özel kurum ve kuruluşlarda işyeri sahipleri
tarafından, tüzel kişiliklerde ise ana sermayeden karşılanır. Binaların yangından korunması için
sarf olunması gerekli olan bu ödenekler başka bir amaçla kullanılamaz.
(2) Yangınla mücadele amacıyla alınması zorunlu olan mal ve hizmetlerde herhangi bir
sebep ileri sürülerek kısıtlama yapılamaz.
(3) 95 inci maddenin sekizinci fıkrasında belirtilen tesislerin öncelikle yapılması için
gerekli ödenek belediye bütçesine konulur.

5312
YEDİNCİ BÖLÜM
İç Düzenleme
İç düzenlemelerin hazırlanması
MADDE 136- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasını sağlamak üzere belediyeler, kamu
kurum ve kuruluşları ve özel kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişiler; bulundukları yer, yapı, bina,
tesis ve işletmelerin özelliklerini ve bu Yönetmelik hükümlerini dikkate alarak yangın önleme ve
söndürme konusunda iç düzenlemelerde bulunurlar.
İç düzenlemelerin kapsamı ve yürütülmesi
MADDE 137- (1) Yangın önleme ve söndürme konusundaki iç düzenlemelerde; bu
Yönetmelikte yer alan hususlardan, acil durum ekiplerinin sayısı, personelin adı ve görevleri,
ihtiyaç duyulan araç, gereç ve malzemenin cinsi ve miktarı, söndürme araçlarının kullanma
usulleri, eğitim ve bakım hususları, nöbet hizmetleri ile gerek görülecek diğer hususlar
düzenlenir. Bina yerleşimini, bina iç ulaşım yollarını, yangın bölmelerini, yangın duvarlarını,
yatay bölmeleri, cepheleri, söndürücü sistemi, uyarıcı sistemi ve su besleme üniteleri ile itfaiyeye
yardımcı olabilecek diğer hususları gösterir plân ve krokiler bu düzenlemelere eklenir.
(2) Yangın önleme ve söndürme konusundaki iç düzenlemeler yapı, bina, tesis ve
işletmenin sahibi, yöneticisi veya amiri tarafından yürütülür.
ONUNCU KISIM
Mevcut Binalar Hakkında Uygulanacak Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Mevcut yapılara ilişkin uygulama
MADDE 138- (1) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Mevcut yapılardan bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra kullanım amacı değiştirilerek, bedensel veya zihinsel
bir hastalığın veya yetersizliğin tedavisinin veya bakımının yapıldığı veyahut küçük çocuklar,
nekahet hâlindeki kişiler veya bakıma muhtaç yaşlıların bakımları için kullanılan sağlık amaçlı
bina ve tesisler ile yatılı sağlık kuruluşları, anaokulları, kreşler, çocuk kulüpleri, ilköğretim
okulları, yetiştirme yurtları, eğlence yerleri ve konaklama amaçlı olarak kullanılacak bina ve
tesisler ile tehlikeli maddelerin bulundurulacağı binalar dışında kalan mevcut yapılar hakkında bu
Kısım hükümleri uygulanır.
(2) Mevcut yapılardan, 12/6/2002 tarihli ve 2002/4390 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
yürürlüğe konulan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe uygun yangın
tedbirleri alınmış olan yapılarda, bu Yönetmelik hükümlerine göre ilave tedbir alınmaması asıldır.
Ancak, yapı sahibi isterse bu Yönetmelik hükümlerine göre ilave tedbirler alabilir.
(3) (Mülga: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(4) (Ek: 14/6/2017-2017/10459 K.) 19/12/2007 tarihinden önce yapı ruhsatı başvuru
dilekçesi eki yapı projeleri ilgili idaresince onaylanmış olan yapı, bina, tesis ve işletmeler de bu
Yönetmeliğin uygulanması açısından mevcut yapı olarak kabul edilir.
Mevcut yapılardan kullanım amacı değiştirilenler hakkında uygulanacak hükümler (1)
MADDE 139- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Mevcut yapılardan bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra kullanım amacı
değiştirilenlerden 138 inci maddenin birinci fıkrasında sayılanlar hakkında bu Yönetmeliğin diğer
kısımlarında belirtilen hükümler uygulanır.
Mevcut yapılar hakkında uygulanmayacak hükümler
MADDE 140- (1) (Mülga: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(2) 112 nci maddenin birinci fıkrasının (j) bendi doğalgaz tesisatı yapılmış mevcut
yapılarda uygulanmaz.
––––––––––––––––

(1) Bu madde başlığı “Mevcut yapılar hakkında uygulanacak diğer hükümler” iken, 10/8/2009 tarihli ve
2009/15316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 48 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.

5313
İlave çıkış ve kaçış merdiveni
MADDE 141- (1) Binada, ilave çıkış gerekliliğini veya kaçış merdivenlerinin yeniden
düzenlenme mecburiyetini gerektiren bir kullanım mevcut ise, binanın bütünü göz önüne alınarak,
bina sahibi veya kat malikleri tarafından, binanın tamamı için ilave çıkış veya kaçış merdiveni
yaptırılması şarttır.
(2) (Ek: 10/8/2009-2009/15316 K.) Mevcut yapılarda ilâve çıkış veya kaçış merdiveni
gerektiğinde, muvafakat alınması ve ilâve kat yapılmaması kaydıyla komşu parsel veya bina ile
birlikte ortak çözümler üretilebilir.
Yağmurlama sistemi, yangın dolabı ve itfaiye su alma ağzı
MADDE 142- (1) Bu Yönetmelik hükümlerine göre binaya yağmurlama sistemi, yangın
dolabı veya itfaiye su alma ağzı gibi sistemlerin yapılmasının şart olduğu hâllerde, su girişi ana
hattı ve ana kolonlar bina sahibi veya kat malikleri tarafından yaptırılır.
Algılama veya uyarı sistemi
MADDE 143- (1) Bu Yönetmelik hükümlerine göre binada algılama sistemi yapılmasının
şart olduğu hâllerde, algılama veya uyarı sisteminin ana paneli binanın tamamına hizmet verecek
şekilde, bina sahibi veya kat malikleri tarafından yaptırılır.
Yetkili idareden görüş alınması
MADDE 144- (1) Bu Kısımda belirtilmeyen veya açıklık bulunmayan hususlar hakkında,
yapı ruhsatı vermeye yetkili idarenin görüşü esas alınır ve alınması gereken tedbirler bina sahibi
veya kat malikleri tarafından yaptırılır.
İKİNCİ BÖLÜM
Mevcut Binalar İçin Özel Hükümler
Bina taşıyıcı sisteminin stabilitesi
MADDE 145- (1) Mevcut yapılarda, bina taşıyıcı sisteminin stabilitesi ile ilgili olarak, 23
üncü maddenin dördüncü fıkrası uygulanır.
Kaçış yolları
MADDE 146- (1) Hastane, otel, huzur evi, ilköğretim okulu, yuva ve benzeri yerler
dışında kalan mevcut yapıların kaçış yolları için, 31 inci madde hükümleri esas olmak üzere, bu
maddede belirtilen hususlar da kabul edilir.
(2) Mevcut yapılarda; birinci katta kullanıcı sayısı 25 kişiden fazla olmamak şartıyla, bina
dışındaki güvenlik bölgesine açık, dış zeminden en çok 4 m yükseklikte olup açılabilir kanat
genişliği ve yüksekliği en az 70 cm olan pencereler, zaruri hâllerde kaçış yolu olarak kabul edilir.
(3) (Değişik birinci cümle: 10/8/2009-2009/15316 K.) Mevcut yapılarda, katta bulunan
kullanıcı sayısının 50 kişiyi geçmemesi şartıyla, aşağıda belirtilen özellikteki çıkışlar, ikinci kaçış
yolu olarak kabul edilir:
a) Bina yüksekliği 30.50 m’den fazla olmayan binalarda, kaçış merdivenine bir
pencereden ulaşılmasına;
1) Pencere parapet seviyesinin döşeme seviyesinden 80 cm’den daha yüksek olmaması,
2) Pencerenin temiz açılır-kapanır kısmının en az 70/140 cm boyutlarında olması,
3) Parapet seviyesine ulaşacak şekilde basamak yapılması,
4) Pencere geçişinde kullanılan malzemelerin en az 30 dakika yangına dayanıklı
malzemeden yapılması,
şartları birlikte mevcut olduğu takdirde müsaade edilir.

5314
b) Kaçış merdivenine bir odadan geçilerek ulaşılmasına; oda kapısının kendiliğinden
kapanır olması ve kilitsiz tutulması ve kaçış merdivenine ulaşılan odanın kapısından kaçış
merdivenine olan azami uzaklığın 9 m’yi geçmemesi hâlinde müsaade edilir. Bu odanın
duvarlarının ve kapısının yangına en az 60 dakika dayanıklı ve kapının duman sızdırmaz özellikte
olması hâlinde kaçış uzaklığı bu odanın kapısına kadar alınır.
c) Toplanma amaçlı olarak kullanılmayan bir bodrum kat için diğer merdivene alternatif
olmak üzere, bir merdiven ile ulaşılan, açılır bir kenarı en az 50 cm ve açılır alanı 0.4 m2
’den az
olmayan pencereden geçilerek zemin seviyesine ulaşılıyor ise, bu pencere ikinci kaçış yolu kabul
edilir.
ç) Zemin kat üzerindeki birinci katın kullanıcı sayısı 25 kişiden az ve kullanılan alanın en
uzak noktasından katın çıkış kapısına olan uzaklık tek yönlü kaçış mesafesini sağlıyor ise, bu kata
hizmet veren merdivenin zemin kattan bağımsız olması ve girişinin müstakil düzenlenmesi şartı
ile, bu katın yüksekliğine bakılmaksızın tek çıkış yeterli kabul edilir.
Çıkış kapasitesi ve kaçış uzaklığı
MADDE 147- (1) Mevcut yapılarda, çıkış kapasitesi ve kaçış uzaklığı için bu maddede
belirtilen hususlara uyulur.
(2) Kullanıcı yükü katsayısı olarak, gerekli kaçış ve panik hesaplarında kullanılmak üzere
Ek-5/A’daki değerler esas alınır.
(3) Kaçış uzaklığı, kullanım sınıfına göre Ek-14’de verilen değerlerden daha büyük
olamaz. Oda, koridor ve benzeri alt bölümlere ayrılmış büyük alanlı bir katta, odanın en uzak bir
noktasından odanın çıkış kapısına kadar ölçülen uzaklığın 15 m’yi aşmaması şartıyla, kaçış
uzaklığı, odanın çıkış kapısından başlayarak bir kaçış merdivenine, kaçış geçidine veya dış açık
alana açılan çıkış kapısına kadar olan ölçüdür.
(4) Binanın sirkülasyon merdivenleri korunumlu hâle getirilmiş ise ve şaftlar yatayda
korunmuş ise, ayrıca katlarda kolay alevlenici ve parlayıcı madde kullanılmıyor ve
bulundurulmuyor ise, Ek-14’de verilen kaçış uzaklıkları 1/2 oranında artırılarak uygulanır.
(5) Bina yüksekliği 30.50 m’yi geçmeyen binalarda, birbirine alternatif 2 kaçış merdiveni
düzenlenmiş ve bunlardan birisi korunumlu ise, iki yönlü kaçış mesafesi uygulanır.
(6) Zemin kattaki dükkânlarda ve benzeri yerlerde kullanıcı sayısı 50’nin altında ve en
uzak noktadan dış ortama açılan kapıya kadar olan kaçış uzaklığı 25 m’den fazla değilse, bina
dışına tek çıkış yeterli kabul edilir.
Kaçış yolu sayısı ve genişliği
MADDE 148- (1) Mevcut yapılarda, kaçış yolu ile kaçış merdiveni sayısı ve genişliği için
aşağıda belirtilen hususlara uyulur.
a) Toplam kaçış yolu genişliği, Ek-5/A’ya göre hesaplanan kattaki toplam kullanıcı
sayısının 0.4 ile çarpımı suretiyle santimetre olarak bulunur.
b) Kaçış merdiveninin genişliği, düz kollu sahanlıklı merdivende 60 cm’den veya dairesel
merdivende 70 cm’den daha az olamaz. Toplam kullanıcı sayısı 60 kişiden fazla olan katlarda bu
genişlik, düz kollu sahanlıklı merdivenlerde 70 cm’den veya dairesel merdivenlerde 80 cm’den az
olamaz. Hastaneler, huzurevleri, anaokulları ve ilköğretim okullarında ise, sadece sahanlıklı düz
kollu merdivenler düzenlenebilir ve bu merdivenin genişliği 100 cm’den az olamaz.

5315
c) Kaçış merdivenlerinde merdiven kolu duvarlar ile çevrelenmiş ise, temiz genişlik, her
iki duvarın bitmiş yüzeyleri arasındaki ölçüdür. Merdiven kolunun bir tarafında duvar, diğer
tarafında korkuluk var ise, temiz genişlik, duvarın bitmiş yüzeyi ile korkuluk iç yüzeyi arasındaki
ölçüdür. Kaçış merdivenlerinde temiz genişlik hesaplanırken, küpeştenin yaptığı çıkıntının 80
mm’si temiz genişliğe dâhil edilir.
ç) Bütün çıkışların ve erişim yollarının, açık-seçik görülebilir olması veya konumlarının
simgeler ile vurgulanması ve her an kullanılabilmesi için engellerden arındırılmış durumda
bulundurulması şarttır.
Yangın güvenlik holü
MADDE 149- (1) Mevcut yapılarda, yangın güvenlik holü için aşağıda belirtilen
hususlara uyulur.
a) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla olan konut
harici mevcut binalarda, lobi, koridor ve hol gibi bir kullanım alanından geçilmeden kaçış
merdivenine doğrudan girildiği takdirde merdiven içinde basınçlandırma yok ise yangın güvenlik
holü bakımından 34 üncü madde uygulanır.
b) Mevcut binalarda kaçış merdiveni kapılarının, parlayıcı madde içermeyen ve kullanım
alanlarından kapı ile ayrılan koridor, hol ve benzeri hacimlere açılması hâlinde, yangın güvenlik
holü yapılması zorunlu değildir.
Acil çıkışı zorunluluğu
MADDE 150- (1) Mevcut yapılarda, acil çıkış zorunluluğu için aşağıda belirtilen
hususlara uyulur.
a) Mevcut yapılarda, 147 nci ve 148 inci maddeler esas alınarak her bir çıkışın genişliği
200 cm’yi aşmayacak şekilde çıkış sayısı bulunur. Bir katta veya katın bir bölümünde, hesaplanan
değerden az olmamak üzere 25 kişinin aşıldığı yüksek tehlikeli yerlerde ve 60 kişinin aşıldığı
yerlerde en az 2 çıkış, 600 kişinin aşıldığı yerlerde en az 3 çıkış ve 1000 kişinin aşıldığı yerlerde
en az 4 çıkış olması şarttır.
b) Kapıların birbirinden olabildiğince uzakta olması gerekir. Bölünmemiş mekânlarda
kapılar arasındaki mesafe, en uzun köşegenin 1/3’ünden, yağmurlama sistemli yapılarda ise,
1/4’ünden az olamaz.
Kaçış merdiveni yuvalarının yeri ve düzenlenmesi
MADDE 151- (1) Mevcut yapılarda, kaçış merdiveni yuvalarının yeri ve düzenlenmesi
için aşağıda belirtilen hususlara uyulur.
a) Yangın hangi noktada çıkarsa çıksın, o katta bütün insanların çıkışlarının sağlanması
için, diğer maddelerde belirtilen özel durumlar hariç olmak üzere, kaçış yolları ve kaçış
merdivenleri birbirlerinin alternatifi olacak şekilde konumlandırılır.
b) Kaçış merdivenlerinin tabii zemine kadar ulaştırılması esastır. Kaçış merdiveni, bitiş
noktasında en az 1 m2
’lik bir sahanlık yapılıp bu noktadan aşağıya eğimi 50 dereceden daha fazla
olamayacak şekilde mafsallı bir merdiven ile tabii zemine indirilir. Kaçış merdiveninin tabii
zemine indirilmesi mümkün değil ise, yerden 3 m yukarıda bitirilebilir. Ancak, eğitim
tesislerinde, sağlık hizmeti amaçlı binalarda, eğlence yerlerinde, kullanıcı sayısı 50 kişiyi geçen
konaklama tesislerinde ve kullanıcı sayısı 100 kişiyi geçen bütün binalarda yangın merdiveninin
tabii zemine kadar indirilmesi şarttır.

5316
c) Toplanma amaçlı ve kurumsal yapılar hariç, bitişik nizamdaki yapıların acil
çıkışlarının, sokağı olmayan arka cepheye açılmasına, çıkış noktasından itibaren binanın
yüksekliğinden az olmamak üzere en az 15 m uzakta açık bir alan bulunması hâlinde izin verilir.
Kaçış merdiveninin özellikleri
MADDE 152- (1) Mevcut yapılarda kaçış merdivenlerinin aşağıda belirtilen özelliklerde
olması gerekir.
a) Aksi belirtilmedikçe, kaçış merdivenlerinde sahanlık olması ve sahanlığın genişliğinin
ve uzunluğunun merdivenin genişliğinden az olmaması gerekir.
b) Herhangi bir kaçış merdiveninde basamak yüksekliği 18 cm’den çok ve basamak
genişliği 20 cm’den az olamaz. Basamakların kaymayı önleyen malzemeden olması şarttır.
c) Merdivenlerde baş kurtarma yüksekliği, basamak üzerinden en az 210 cm olmalıdır.
Dış kaçış merdivenleri
MADDE 153- (1) Mevcut yapılarda dış kaçış merdivenlerine; herhangi bir bölümüne
yanlardan yatay uzaklık olarak 1.8 m içerisinde korunumsuz duvar boşluğu bulunmamak ve kaçış
merdiveni özelliklerine sahip olmak şartı ile, konutlarda 51.50 m ve diğer yapılarda 30.50 m bina
yüksekliğine kadar izin verilir.
(2) Herhangi bir bölümüne yanlardan yatay uzaklık olarak 1.8 m içerisinde korunumsuz
duvar boşluğu bulunması hâlinde; bütün katlarda bu mesafe içinde kalan boşlukların yangına en
az 60 dakika dayanıklı malzemeye dönüştürülmesi veya kaçış merdiveninin bu boşluklardan
çıkacak olan duman ve ısı gibi etkilerden korunması için yangına 60 dakika dayanıklı malzeme ile
korunumlu yuva içerisine alınması gerekir.
Dairesel merdiven
MADDE 154- (1) Dairesel merdiven, kullanıcı sayısı 100 kişiyi aşmayan herhangi bir
kattan, ara kattan veya balkonlardan zorunlu çıkış olarak hizmet verebilir.
(2) Mevcut yapılarda dairesel merdivenlerin, yanmaz malzemeden yapılması ve en az 70
cm genişlikte olması gerekir. Dairesel merdivenin genişliği, bir kattaki kullanıcı sayısının 60
kişiden fazla olması hâlinde 80 cm’den az olamaz.
(3) Dairesel merdivenler, konutlarda 51.50 m’den ve diğer yapılarda 30.50 m’den yüksek
olamaz.
(4) Basamağın kova merkezinden 50 cm uzaklıktaki basamak genişliği 25 cm’den az ve
basamak yüksekliği 175 mm’den fazla olamaz.
(5) Dış kaçış merdivenlerinin; korozyona karşı korunması, yeterli dayanım ve taşıma
kapasitesine sahip olması ve acil durumlarda kullanılabilir olması gerekir.
(6) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yataklı sağlık hizmeti amaçlı binalarda,
huzurevlerinde, anaokulu ve ilköğretim okullarında ve bir kattaki kullanıcı sayısı 50 kişiyi geçen
eğlence yerlerinde dairesel merdivene izin verilmez.
Kaçış merdiveni havalandırması
MADDE 155- (1) Mevcut yapılarda, yüksekliği 30.50 m’den fazla olan bütün kaçış
merdivenleri, doğal yolla veya Altıncı Kısımdaki gereklere uygun olarak mekanik yolla
havalandırılır veya basınçlandırılır.
(2) Kaçış merdiveni ile mutfak, banyo ve servis merdiveni gibi kullanım alanları,
aydınlatma ve havalandırma amacıyla aynı aydınlığı veya baca boşluğunu paylaşamaz.
(3) Yüksekliği 51.50 m’den fazla olan veya dörtten çok bodrum kata hizmet veren kaçış
merdivenlerinin basınçlandırılması şarttır.

5317
Bodrum kat kaçış merdivenleri
MADDE 156- (1) Mevcut yapılarda, bodrum katlarda kaçış mesafesine bakılmaksızın;
a) Konutlar hariç, bodrum katlardaki mutfaklarda gaz kullanılması,
b) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Topluma açık mekân olarak kullanılan bodrum
katlarda kullanıcı sayısının 25 kişiyi, doğrudan dışarı çıkışı olan bodrum katlarda ise 50 kişiyi
geçmesi,
c) Birden çok katlı bodrumlarda, imalat, üretim ve depolama yapılması,
hâlinde alternatif ikinci çıkış zorunludur.
(2) Bodrum kata hizmet veren herhangi bir kaçış merdiveninin, mevcut binalarda kaçış
merdivenleri için aranan bütün şartlara uygun olması gerekir.
(3) Acil durumda üst katları terk eden kullanıcıların bodrum kata inmelerini önlemek için,
merdivenin zemin düzeyindeki sahanlığı, bodrum merdiveninden kapı veya benzeri bir fiziki
engel ile ayrılır veya görülebilir uygun yönlendirme yapılır.
Kaçış yolu kapıları
MADDE 157- (1) Mevcut yapılarda kaçış merdivenlerinin kapılarının; yapı yüksekliği
30.50 m’den az ise en az 60 dakika ve 30.50 m ve daha yüksek yapılarda, en az 90 dakika yangına
dayanıklı ve duman sızdırmaz özellikte olması gerekir. Kaçış yolu kapılarının genişliği 70 cm’den
ve yüksekliği 190 cm’den az olamaz.
(2) Kaçış yolu kapılarının kanatlarının, kullanıcıların hareketini engellememesi ve
kullanıcı sayısı 50 kişiyi aşan mekânlardaki çıkış kapılarının kaçış yönüne doğru açılması şarttır.
Kaçış yolu kapılarının, el ile açılabilmesi ve kilitli tutulmaması gerekir. Dönel kapılar ve
turnikeler çıkış kapısı olarak kullanılamaz.
(3) Kapıların kendiliğinden kapatır düzenekler ile donatılması ve itfaiyeci veya
görevlilerin gerektiğinde dışarıdan içeriye girebilmelerine imkân sağlanması gerekir.
(4) Merdivenden tabii zemin seviyesinde güvenlikli bir alana açılan bütün kaçış yolu
kapılarının ve bir kattaki kullanıcı sayısının 100’ü geçmesi hâlinde kaçış merdiveni kapılarının
kapı kolu kullanılmadan, panik kollu veya benzeri bir düzenek ile açılabilmesi gerekir. Kapılar en
çok 110 N kuvvetle açılabilecek şekilde tasarlanır.
Konutlar
MADDE 158- (1) Mevcut konutlar için, 48 inci madde aşağıda belirtilen istisnalar ile
uygulanır.
a) Yapı yüksekliği 30.50 m’nin altındaki mevcut konutlarda ikinci çıkış aranmaz.
b) Yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla ve 51.50 m’den az ise, binanın ana merdiveninin
korunmuş kaçış merdiveni özelliğinde yapılması hâlinde bir merdiven yeterlidir. Korunmuş
merdiven iç kaçış merdiveni ise, bir yangın ihbar butonu ile aktive edilen veya algılama
sisteminden otomatik aktive olan basınçlandırma sistemi yapılması gerekir.
c) Yapı yüksekliği 51.50 m’den yüksek olan konutlarda, birbirlerine alternatif en az birisi
korunmuş 2 adet kaçış merdiveni gerekir. Korunmuş kaçış merdiveni basınçlandırılır.
(2) Binanın ana merdiveni aynı zamanda bodrum katlara da hizmet veriyor ise ve bodrum
katlarda konut dışı kullanılan ve kolay alevlenici madde bulunan kullanım alanları var ise,
bodrum katlarda merdivene girişte yangın güvenlik holü düzenlemesi şarttır.

5318
Kullanım özelliklerine göre binalarda kaçış merdiveni ve çıkışlar (1)
MADDE 159- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Fabrika, imalathane, mağaza, dükkân, depo, büro binaları, ayakta tedavi merkezleri,
müze, sergi salonları ve benzeri yerlerde en az 2 bağımsız kaçış merdiveni veya başka çıkışların
sağlanması gerekir. Ancak;
a) Yapı yüksekliğinin 21.50 m’den az olması,
b) Bir kattaki kullanıcı sayısının 50 kişiden az olması,
c) Bütün katlarda en fazla kaçış uzaklığının Ek-14’teki uzaklıklara uygun olması,
ç) Yapımda yanmaz ürünler kullanılmış olması,
d) İmalat ve depolamada kolay alevlenici ve parlayıcı maddeler kullanılmaması,
şartlarının hepsinin birlikte gerçekleşmesi hâlinde tek kaçış merdiveni yeterlidir.
(2) Parlayıcı, patlayıcı, kolay alevlenici ve tehlikeli maddeler ile imalat, üretim ve
depolama işlemlerinin yapılmadığı ve yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla olmayan sanayi
sitelerinde;
a) Sitenin dış cephesinde düzenlenmiş ve herhangi bir bölümüne yanlardan yatay uzaklık
olarak 1.8 m içerisinde kapı ve pencere gibi korunumsuz duvar boşluğu bulunmayan,
b) Birbirlerinden binanın köşegen uzunluğunun en az yarısı kadar uzaklıkta
konumlandırılmış ve kullanıcı yükü en yoğun bir kata göre hesaplanmış genişliğe sahip,
iç ve dış kaçış merdivenleri ve dış cephede düzenlenen araç rampaları, iki yönlü kaçış
mesafelerini sağlamaları kaydıyla kaçış merdiveni olarak kabul edilir.
Asansörler
MADDE 160- (1) Mevcut yapılarda asansörler için bu maddede belirtilen hususlara
uyulur.
(2) Asansör makine dairesinin yangına en az 60 dakika dayanıklı ve yanıcı olmayan
malzemeden yapılması şarttır.
(3) Asansör kuyusunda en az 0.1 m2 olmak üzere, kuyu alanının 0.025 katı kadar bir
havalandırma ve dumandan arındırma bacası bulundurulması veya kuyuların basınçlandırılması
gerekir.
(4) (Değişik birinci cümle: 10/8/2009-2009/15316 K.) Bina yüksekliği 30.50 m’den
yüksek konut harici bütün binalarda ve 51.50 m’den yüksek konutlarda kullanılan asansörlerde
aşağıdaki esaslar aranır:
a) Asansörlerin, yangın uyarısı aldıklarında kapılarını açmadan doğrultuları ne olursa
olsun otomatik olarak acil çıkış katına dönmesi, kapıları açık beklemesi ve gerektiğinde yetkililer
tarafından kullanılabilecek elektriksel sisteme sahip olması şarttır.
b) Asansörlerin, yangın uyarısı aldıklarında kat ve koridor çağrılarını kabul etmemesi
gerekir.
c) Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde bulunan yapı yüksekliği 51.50 m’den
fazla olan binalarda deprem sensörü kullanılması ve asansörlerin deprem sırasında en uygun kata
gidip, kapılarını açıp, hareket etmeyecek tertibat ve programa sahip olması zorunludur.
––––––––––––––––
(1) Bu madde başlığı “Fabrika, imalathane, depo ve büro binaları” iken, 10/8/2009 tarihli ve 2009/15316
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 54 üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

5319
Algılama ve uyarı sistemi
MADDE 161- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Mevcut yapılarda uyarı sistemi için 75 inci madde uygulanır.
(2) 75 inci maddenin algılama sistemine ilişkin hükümleri, mevcut yapılardan konaklama
amaçlı binalar, kurum binaları, büro binaları, mağazalar, çarşılar ve toplanma amaçlı yapılar
hakkında da uygulanır.
Kablolar
MADDE 162- (1) Mevcut binalarda, elektrik tesisatı yenilenecek ise, 83 üncü maddede
belirtilen özellikte kablolar kullanılır.
Basınçlandırma sistemi
MADDE 163- (1) Mevcut binalarda;
a) Dörtten fazla bodrum kata hizmet veren kaçış merdivenleri,
b) Merdiven kovasının yüksekliği 51.50 m’den fazla olan kaçış merdivenleri,
89 uncu maddede belirtilen esaslara göre basınçlandırılır.
Sabit boru tesisatı ve yangın dolapları
MADDE 164- (1) Mevcut binalarda sabit boru tesisatı ve yangın dolapları hakkında, bu
maddenin ikinci fıkrası hükmü de dikkate alınarak 94 üncü madde hükümleri uygulanır.
(2) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yüksek binalar ile toplam kapalı kullanım alanı
2000 m2
’den büyük imalathane, atölye, depo, konaklama, sağlık ve toplanma amaçlı binalar ile
eğitim binalarında, alanlarının toplamı 1000 m2
’den büyük olan kapalı otoparklarda ve ısıl
kapasitesi 500 kW’ın üzerindeki kazan dairelerinde yangın dolabı yapılması zorunludur.
Yağmurlama sistemi
MADDE 165- (1) Mevcut binalarda yağmurlama sistemi, 96 ncı maddenin diğer
hükümleri saklı kalmak şartıyla aşağıdaki yerlerde uygulanır:
a) Bina yüksekliği 30.50 m’den fazla olan konut ve büro haricindeki bütün binalarda,
b) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yapı yüksekliği 51.50 m’yi geçen büro binalarında,
c) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Toplam alanı 1000 m2
’den fazla olan kapalı
otoparklar ile 10’dan fazla aracın asansörle alındığı kapalı otoparklarda,
ç) İkiden fazla katlı bir bina içerisindeki yatak sayısı 200’ü geçen otellerde,
pansiyonlarda, misafirhanelerde,
d) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Birden fazla katlı ve toplam yapı inşaat alanı 3000
m2’nin üzerinde olan mağazalarda, alışveriş ve eğlence yerleri ile kongre ve toplantı salonları gibi
yerlerde,
e) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Aksi belirtilmedikçe, birden fazla katlı
binalardaki, kolay alevlenen madde bulundurulan ve toplam kapalı alanı, bodrum katlarda 2000
m2 ve diğer katlarda 4000 m2
’den fazla olan depolarda.
İtfaiye su verme bağlantısı
MADDE 166- (1) 97 nci madde hükümleri, mevcut binalardan, konut ve büro haricindeki
yüksek binalar ile yangın dolabı mecburiyeti bulunan ve bina kat alanı 2000 m2
’den büyük olan
binalarda uygulanır.
Tehlikeli maddelerin depolanması ve kullanılması
MADDE 167- (1) Mevcut binalarda, tehlikeli maddelerin depolanması ve kullanılması
konusunda ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
(2) İlgili mevzuatta düzenlenmeyen hususlar hakkında Sekizinci Kısımda yer alan
hükümler uygulanır.

5320
(3) 121 inci madde, mevcut akaryakıt istasyonlarında, bir yeraltı tankı kapasitesi 10 m3
’ü geçmiyor
ise, pompanın, nefesliğin ve dolum ağzının komşu arsa ve yola olan mesafesi 5 m’den ve tank cidarının komşu
arsaya ve yola olan en yakın mesafesi 3 m’den az olmayacak şekilde uygulanır.
(4) Sekizinci Kısımda belirtilen ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilgili mevzuata
uygun şekilde yapılarak yapı ruhsatı ve işyeri açma ve çalışma ruhsatı almış olan tehlikeli maddeler ile ilgili
yerlerde, asgari emniyet mesafeleri hariç olmak üzere, yangın güvenliği ile ilgili diğer hususlar ve alınması
gerekli tedbirler için bu Yönetmelik esas alınır. (1)
ONBİRİNCİ KISIM (2)
Tarihi Yapılar
Tarihi yapı
MADDE 167/A – (Ek: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını
Koruma Kanunu kapsamında korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilen yapılar tarihi yapı olarak
kabul edilir.
Tarihi yapılarda alınacak yangın tedbirlerinde uyulacak ilkeler
MADDE 167/B – (Ek: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Tarihi yapılarda, yangına karşı güvenlik tedbirleri alınırken;
a) Yapılacak tesisatlara ilişkin olarak, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun görüşünün
alınması,
b) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Alınacak yangın tedbirlerinde tarihi yapının korunması esastır.
Yangın tahliye projeleri ile algılama ve söndürme tesisatı projeleri ilgili teknik müşavir firma tarafından, fiziki
ve görsel bakımdan özelliğine uygun olarak, yapıya zarar vermeyecek şekilde hazırlanması, hazırlanan
projeler hakkında ilgili itfaiye teşkilatının görüşünün alınması,
ilkeleri gözetilir.
Tarihi yapılara ilişkin uygulama
MADDE 167/C – (Ek: 10/8/2009-2009/15316 K.)
(1) Bu Kısımda aksi belirtilmedikçe, tarihi yapıların yangından korunması hakkında, bu Yönetmeliğin
Onuncu Kısım hükümleri uygulanır.
(2) Taşıyıcı kolonları ve ana kirişleri ahşap olan tarihi binaların zemin katı haricindeki katları, yataklı
sağlık hizmeti, huzurevi, bakımevi, anaokulu, ilköğretim okulu ve öğrenci yurdu olarak kullanılamaz.
(3) Tarihi yapı dâhilinde yapılacak tadilât veya tamiratlarda, yapının aslına sadık kalmak maksadıyla
yapının inşasında kullanılmış olan malzemelerin aynısı veya benzeri kullanılabilir.
(4) Bir kattan fazla katı olan topluma açık tarihi yapılarda, taşıyıcı kolonların ahşap olması
durumunda ana taşıyıcıların restorasyon sırasında yangına en az 90 dakika dayanıklı olacak şekilde yalıtılması
gerekir.
––––––––––––––––
(1) 16/3/2015 tarihli ve 2015/7401 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 18 inci maddesiyle, bu
fıkrada yer alan “yapı ve işletme ruhsatı” ibaresi “yapı ruhsatı ve işyeri açma ve çalışma ruhsatı” şeklinde
değiştirilmiştir.
(2) 10/8/2009 tarihli ve 2009/15316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 59 uncu maddesiyle; bu
Yönetmeliğe 167 nci maddeden sonra gelmek üzere “Tarihi Yapılar” başlığı altında “Onbirinci Kısım”
ve 167/A, 167/B, 167/C maddeler eklenmiştir.

5320-1
(5) Tarihi yapılardaki kaçış merdivenlerine, koridor, hol, lobi veya benzeri ortak hacimlerden
geçilerek ulaşılması hâlinde yangın güvenlik holü zorunlu değildir.
(6) Merdivenlerden sayı olarak yarısının korunmuş olması durumunda, yapının yüksekliğine
bakılmaksızın, diğer korunumsuz merdivenler kaçış yolu olarak kabul edilerek, iki yönde kaçış mesafesi
uygulanır ve dairesel merdivenler kabul edilir.
(7) Bir kattaki kullanıcı sayısının 100 kişiyi geçmesi hâlinde, kaçış kapıları panik kollu bir düzenek ile
kaçış doğrultusunda açılacak şekilde değiştirilir veya yapının kullanımı sırasında bir görevli bulundurulur.
(8) Tarihi yapının ahşap kısımlarında kullanılan elektrik kablolarının yangına en az 60 dakika
dayanıklı olması ve çelik boru içerisinden geçirilmesi gerekir. Buat ve kasaların yanmaz malzemeden
yapılması şarttır.
(9) Ahşap yapılarda, ahşap malzemenin korunması veya boyanması için kolay yanıcı ve parlayıcı
özelliği olan maddeler kullanılamaz.
(10) Tarihi yapılarda, ayrı yangın kompartımanı oluşturulmadan kolay alevlenici, parlayıcı ve
patlayıcı madde bulundurulamaz.
(11) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Tarihi yapıların, fiziki ve görselliği bakımından değişiklik
imkânının bulunmadığı durumlarda, mevcut merdiveni yangın merdiveni ve kaçışı olarak kabul edilir.
ONİKİNCİ KISIM (1)
Son Hükümler
Yönetmeliğe aykırılık hâlleri
MADDE 168- (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında, aykırı hareketin suç
veya kabahat teşkil etmesine göre 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve 5236 sayılı Kabahatler Kanunu
hükümleri uyarınca işlem yapılır.
(2) İlgili mevzuatta öngörülen diğer yaptırımlar saklıdır.
Yürürlükten kaldırılan ve uygulanmayacak hükümler
MADDE 169- (1) 12/6/2002 tarihli ve 2002/4390 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Belediyeler de dahil olmak üzere, kapsama dahil kurum ve
kuruluşlar, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bu Yönetmeliği uygulamak zorunda olup bu
Yönetmeliğe aykırı veya bu Yönetmelikte öngörülen tedbirleri daha ağırlaştıran ve uygulanamaz hale getiren
düzenlemede bulunamazlar.
(3) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce yürürlüğe konulmuş bulunan imar, yapı, deprem ve afet
ile ilgili yönetmeliklerin, bu Yönetmeliğe aykırı olan hükümleri uygulanmaz.
Mevcut binalar hakkında alınacak tedbirler ile ilgili yapım süresi
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin Onuncu Kısmında belirtilen mevcut binalar için yangına
karşı alınması gereken tedbirler, bina sahibi ve yöneticisi ile kurum amirleri tarafından 1 yıl içinde yerine
getirilir. Bu süre içerisinde, alınacak tedbirlerin gerekli kıldığı tesisatın yapımına başlanılmış ise, yapım
süresine bağlı olarak ilgili idare tarafından 1 yılı aşmamak üzere yapım süresi tanınabilir.
Yönetmeliğe aykırı diğer mevzuat hükümlerinin uyumlaştırılması
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce yürürlüğe konulmuş bulunan
imar, yapı, deprem ve afet ile ilgili yönetmeliklerin bu Yönetmeliğe aykırı olan hükümleri, ilgili idarelerce
Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 1 yıl içinde bu Yönetmeliğe uygun hâle getirilir.
––––––––––––––––
(1) 10/8/2009 tarihli ve 2009/15316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 59 uncu maddesiyle; bu
Yönetmeliğe 167 nci maddeden sonra gelmek üzere “Tarihi Yapılar” başlığı altında “Onbirinci Kısım”
ve 167/A, 167/B, 167/C maddeler eklenmiş ve mevcut “Onbirinci Kısım”, “Onikinci Kısım” olarak
değiştirilmiştir.

5320-2
Yürürlük
MADDE 170– (1) İçişleri Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca müştereken
hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 171- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür. (2)
(1) 4/11/2020 tarihli ve 31294 sayılı 3167 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Yönetmeliğinin
6 ncı maddesiyle bu fıkrada yer alan ““Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca”” ibaresi
“Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca” şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 4/11/2020 tarihli ve 31294 sayılı 3167 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Yönetmeliğinin
7 nci maddesiyle bu fıkrada yer alan ““Bakanlar Kurulu”” ibaresi “Cumhurbaşkanı”
şeklinde değiştirilmiştir.
♦
27/11/2009 TARİHLİ VE 2007/12937 SAYILI YÖNETMELİĞE İŞLENEMEYEN
HÜKÜMLER
(1) 10/8/2009 tarihli ve 2009/15316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki
Yönetmeliğin Geçici Maddesi:
GEÇİCİ MADDE 1 – Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe uygun
yangın tedbirleri alınmış olan mevcut yapılarda, bu Yönetmelik ile değiştirilen hükümlere göre
ilâve tedbir alınmasının istenilmemesi asıldır. Ancak, yapı sahibi isterse bu Yönetmelik ile
değiştirilen hükümlere göre ilâve tedbirler alabilir.
(2) 16/3/2015 tarihli ve 2015/7401 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin
Geçici Maddesi:
GEÇİCİ MADDE 1- Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce yapı ruhsatı verilen
yapılar ile 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tabi olarak ilanı veya yazılı
olarak duyurusu yapılmış olan ihale konusu yapılar için bu Yönetmelikten önceki
hükümlerin uygulanmasına devam olunur.

5321
BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİĞİN EKLERİ
Ek-1
Bina Tehlike Sınıflandırması
Ek-1/A Düşük Tehlike Kullanım Alanları
(Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)

Ek-1/B Orta Tehlike Kullanım Alanları
(Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)

5322
Ek-1/C Yüksek Tehlike Kullanım Alanları

Ek-2
Malzemelerin Yanıcılık Sınıfları
Ek-2/A Yapı Malzemeleri İçin Yanıcılık Sınıfları (Döşeme Malzemeleri hariç) (TS EN 13501-1’e göre)

5323
Ek-2/B Döşeme Malzemeleri İçin Yanıcılık Sınıfları (TS EN 13501-1’e göre)

5324
E k- 2 / C Yanıcılık Sınıfı A1 Olan Yapı Malzemeleri
( Test edilmeye gerek olmadan yanıcılık sınıfı A1 ve A1fl olarak değerlendirilen
malzemeler )

5325
Ek-2/Ç Yapı Malzemelerinin TS EN 13501-1 ve TS EN 13501-5’e Göre Yanıcılık Sınıfları (1)(3)
(Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)

––––––––––––––
(3) Bu tablo başlığı “Yapı Malzemelerinin TS EN 13501-1’e göre yanıcılık sınıfları” iken, 10/8/2009 tarihli ve 2009/15316
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 64 üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

5326
Ek-3
Yangına Dayanım (Direnç) Sembolleri ve Süreleri
Ek-3/A Yapı Elemanlarının Yangına Dayanım (Direnç) Sembolleri

Ek-3/B Yapı Elemanlarının Yangına Dayanım (Direnç) Süreleri

5327
Ek-3/C Bina Kullanım Sınıflarına Göre Yangına Dayanım (Direnç) Süreleri
(Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)

5328
Ek-4 Binalarda En Fazla Kompartıman Alanları
(Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)

5328-1
Ek-5/A Kullanıcı Yükü Katsayısı Tablosu

5328-2
Ek-5/B Çıkışlara Götüren En Uzun Kaçış Uzaklıkları ve Birim Genişlikleri (1)

––––––––––––––––
(1) Bu tablonun “Hastaneler, Huzurevleri” satırının “Kaçış Merdivenlerinde” sütununda yer alan “15”
ibaresi “30” şeklinde değiştirilmiştir.

5329
Ek-6 Bir Sıra İçindeki Koltuk Sayısı

Ek-7 Otomatik Algılama Sistemi Gereken Binalar

5330
Ek-8
(Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)
Yağmurlama Sisteminde Su Deposu En az Hacmi
Ek-8/A Yağmurlama Sistemi, Yangın Dolabı ve Hidrant Tasarımı Ön Hesabı İçin Su
Deposu En Az Hacmi

5331
Ek-8/B Yağmurlama Sisteminde Tasarım Yoğunlukları

Ek-8/C Yangın Dolapları ve Hidrant Sistemi İçin İlâve Edilecek Su İhtiyaçları

5332
Ek-10 Dökme LPG Tankları Asgari Emniyet Uzaklıkları
(Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)

Ek-11 Yanıcı ve Parlayıcı Sıvıların Depolama Yerine Göre Depolama Miktarları

Ek-12
Yanıcı ve Parlayıcı Sıvıların Depolanması
Ek-12/A Yanıcı ve Parlayıcı Sıvıların Depo Binası İçinde Depolanması

5333
Ek-12/B Yanıcı ve Parlayıcı Sıvıların Bina İçinde Depolanması (1)

Ek-12/C Açıkta Kurulu Yerüstü Tankları ile İlgili Asgari Emniyet Mesafeleri

5334
Ek-12/Ç Yeraltı Tankları ile İlgili Asgari Emniyet Mesafeleri

Mesafeler Tank dış cidarlarından ölçülen en kısa mesafedir
Ek-12/D Taşınabilir Kaplar ile Depolamada Koruyucu Bölge Genişliği

5334-1
Ek-13 Akaryakıt Servis İstasyonlarında Asgari Emniyet Mesafeleri (m)
(Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)

5334-2

5335
Ek-14
Çıkışlara Götüren En Uzun Kaçış Uzaklıkları

5336